Μέσα στην επόμενη δεκαετία, οι επιστήμονες στοχεύουν να ξεκλειδώσουν τα μυστικά του σύμπαντος και να εντοπίσουν πλανήτες που μοιάζουν με τη Γη εκτός του ηλιακού μας συστήματος ώστε να βρουν άλλους κατοικήσιμους κόσμους. Απώτερος στόχος αυτής της έρευνας είναι να αποκαλύψει αν είμαστε πραγματικά μόνοι στο σύμπαν.
Πλέον έχουμε μια ιδέα του τι θα μπορούσε να φέρει η επόμενη δεκαετία στην αστρονομία και την αστροφυσική.
Την Τρίτη (4/11), οι Εθνικές Ακαδημίες Επιστημών, Μηχανικής και Ιατρικής των ΗΠΑ δημοσίευσαν ένα πρόγραμμα σε βάθος δεκαετίας που καθορίζει τις επιστημονικές προτεραιότητες αλλά και τις προτάσεις χρηματοδότησης για τα επόμενα 10 χρόνια έρευνας στην αστρονομία και την αστροφυσική.
Η εύρεση περισσότερων πληροφοριών για το τι συνέβη αμέσως μετά τη γέννηση του σύμπαντος, τη φύση των μαύρων τρυπών και των άστρων νετρονίων αλλά και η κατανόηση του τρόπου προέλευσης και εξέλιξης των γαλαξιών βρίσκονται στην ατζέντα της έρευνας.
Η Astro 2020 προτείνει στη NASA να συντονίσει, να κατασκευάσει και να εκτοξεύσει τρία διαστημικά παρατηρητήρια ικανά να ανιχνεύουν φως σε ένα ευρύ φάσμα μηκών κύματος. Προτείνει επίσης ότι το Εθνικό Ίδρυμα Επιστημών των ΗΠΑ (NSF) να χρηματοδοτήσει δύο τεράστια επίγεια τηλεσκόπια στη Χιλή και πιθανώς στη Χαβάη, ώστε να καλύψει τη διαφορά με ένα προηγμένο ευρωπαϊκό τηλεσκόπιο που είναι υπό κατασκευή.
Η έκθεση με την ονομασία ”Μονοπάτια προς την Ανακάλυψη στην Αστρονομία και την Αστροφυσική για τη δεκαετία του 2020″, « Παραθέτει ένα φιλόδοξο και εμπνευσμένο όραμα για την επόμενη δεκαετία της αστρονομίας και της αστροφυσικής», τόνισε σε δήλωση της η Φιόνα Χάρισον, συμπρόεδρος της συντονιστικής επιτροπής των Εθνικών Ακαδημιών Επιστημών, Μηχανικής και Ιατρικής.
«Αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο σχεδιάζουμε για τα πιο φιλόδοξα στρατηγικά διαστημικά πρότζεκτ, μπορούμε να αναπτύξουμε ένα ευρύ χαρτοφυλάκιο αποστολών για την επιδίωξη στόχων, όπως η αναζήτηση ζωής σε πλανήτες που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από αστέρια στη γαλαξιακή μας γειτονιά - και ταυτόχρονα να εκμεταλλευτούμε τον πλούτο της αστροφυσικής του 21ου αιώνα», πρόσθεσε η Χάρισον, η οποία επίσης προεδρεύει στο τμήμα φυσικής, μαθηματικών και αστρονομίας στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνια στην Πασαντένα.
Το πλάνο, που κυκλοφόρησε στις 4 Νοεμβρίου, επιχειρεί να αξιοποιήσει ορισμένες από αυτόν τον ”πλούτο”, ενώ είναι επίσης είναι ρεαλιστικό σχετικά με τους περιορισμούς σε θέματα προϋπολογισμού και χρονοδιαγράμματος, τονίζει η Χάρισον.
Περισσότεροι από 4.000 εξωπλανήτες έχουν εντοπιστεί στον γαλαξία μας, αλλά είναι λιγότερο προφανές ποιοι από αυτούς τους πλανήτες είναι δυνητικά κατοικήσιμοι. Η αναζήτηση συνεχίζεται για την εύρεση πλανητών παρόμοιους με τη Γη. Οι συγγραφείς της έρευνας ενισχύουν την ιδέα ότι μπορούμε να απεικονίσουμε και να χαρτογραφήσουμε καλύτερα αυτούς τους δυνητικά κατοικήσιμους πλανήτες.
Η αστρονομία πολλαπλών μέσων, ή ο συνδυασμός παρατηρήσεων από το διάστημα και τα επίγεια τηλεσκόπια σε πολλαπλά μήκη κύματος φωτός, ήταν ένας βασικός παράγοντας σε μερικές από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις της περασμένης δεκαετίας. Προκειμένου να κατανοηθούν καλύτερα οι μαύρες τρύπες και τα αστέρια νετρονίων, συμπεριλαμβανομένων των εκρήξεων που τα δημιουργούν, η έκθεση προτείνει να εμβαθύνουμε στη μελέτη των βαρυτικών κυμάτων. Αυτοί οι κυματισμοί στο χωροχρόνο θα μπορούσαν να αποκαλύψουν τι συνέβη αμέσως μετά τη μεγάλη έκρηξη (big bang) που δημιούργησε το σύμπαν.
Το σύμπαν μας είναι γεμάτο με γαλαξίες, αλλά πώς αυτοί σχηματίστηκαν και εξελίχθηκαν με την πάροδο του χρόνου; Οι συγγραφείς της έκθεσες πιστεύουν ότι οι απαντήσεις θα μπορούσαν να δοθούν μέσα από τους κοσμικούς ιστούς αερίου που λειτουργούν ως θεμέλιο των γαλαξιών και εν τέλει οδηγούν στη γέννηση των αστεριών που γεμίζουν τον κάθε γαλαξία.
Η πρώτη αποστολή αυτού του προγράμματος θα είναι η κατασκευή ενός μεγάλου τηλεσκοπίου υψηλής αντίθεσης που μπορεί να παρατηρήσει στο υπέρυθρο, το οπτικό και το υπεριώδες φως. Θα είναι συγκρίσιμο σε κλίμακα με το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble ή το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb και θα μπορούσε να εκτοξευθεί τη δεκαετία του 2040 για να βοηθήσει στην αναζήτηση ίχνων ζωής σε περίπου 25 δυνητικά κατοικήσιμους εξωπλανήτες. Το εκτιμώμενο κόστος αυτής της αποστολής είναι 11 δισεκατομμύρια δολάρια.
«Αν ανακαλύψουμε ίχνη ζωής σε ένα άλλο πλανητικό σύστημα, θα αλλάξει τη θέση μας στο σύμπαν με το πιο επαναστατικό τρόπο από την εποχή του Κοπέρνικου – τοποθετώντας τη Γη ανάμεσα σε μια κοινότητα και σ′ ένα φάσμα κόσμων», επισημαίνουν οι συγγραφείς. «Οι επόμενες δεκαετίες θα βάλουν την ανθρωπότητα σε ένα μονοπάτι που θα καθορίσει αν είμαστε μόνοι».
Πηγές: space.com , nature.com