Τα Τρία Πέντε Πηγάδια είναι ένα από τα παλαιότερα και εμβληματικά χιονοδρομικά κέντρα της χώρας. Ξεκίνησε από την τοπική κοινωνία και τον ΕΟΣ Νάουσας- αυτοί ήταν οι άνθρωποι που «έβαλαν πλάτες» και δημιουργήθηκε το χιονοδρομικό στο Βέρμιο, έναν σχετικά ήπιο και βατό ορεινό όγκο με εξαιρετική χλωρίδα. Σύμφωνα με τους ιστορικούς βιολόγους σ’ αυτό το μακεδονίτικο βουνό αναπτύχθηκε σημαντικό μέρος της ευρωπαϊκής άγριας βλάστησης και εκεί υπάρχουν μέχρι σήμερα βότανα (όπως το άγριο τριαντάφυλλο, θεωρούμενο από πολλούς ως το καλύτερο τσάϊ στον κόσμο) που ανήκουν στην «οικογένεια» των superfoods.
Σε απόσταση 17 χμ. από την πόλη της Νάουσας, το χιονοδρομικό των Τριών Πέντε Πηγαδιών εκτείνεται από τα 1450 μ., όπου βρίσκεται η βάση του, μέχρι πολύ ψηλά, πάνω από τα 2.000 μέτρα υψόμετρο, αποτελώντας αγαπημένο προορισμό των αθλητών του σκι- τα σαββατοκύριακα με «καλό» χιόνι, συρρέουν εκεί χιλιάδες επισκέπτες.
Τα τελευταία χρόνια το χιονοδρομικό έφθινε- τα σημάδια του χρόνου είναι πλέον ορατά στις υποδομές του. Ο Δήμος Νάουσας σχεδίασε ένα πρότζεκτ αναβάθμισής του σκοπεύοντας να το καταστήσει πόλο έλξης επισκεπτών της ευρύτερης περιοχής καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Αυτό δεν είναι και το «στοίχημα» του ελληνικού τουρισμού, της εθνικής αλλά και κάθε τοπικής οικονομίας; Η ανάπτυξη του τουρισμού και των «4 εποχών», η αύξηση της επισκεψιμότητας της χώρας και η ορθολογικότερη διάχυσή της σε κάθε περιοχή και περιφέρεια.
Διασπορά πόρων σε όλη την ελληνική επικράτεια αλλά και «διασπορά ρίσκου» (risk management): αν πρότζεκτ σαν αυτό που επιχειρείται στα Τρία Πέντε Πηγάδια ήταν διάσπαρτα ανά την Ελλάδα, ο οικονομικός πανικός πολιτών και Πολιτείας το φετινό καλοκαίρι θα ήταν σημαντικά μικρότερος. Και το ρίσκο, ή η αναπόφευκτη οικονομική ζημιά από υγεινομικές και πάσης φύσεως άλλες αναποδιές, (περισσότερο) διαχειρίσιμη.
H HuffPost Greece συζήτησε με τον Δήμαρχο Νάουσας, Νικόλα Καρανικόλα για τον σχεδιασμό και τους στόχους ενός από τα μεγαλύτερα δημόσια πρότζεκτ που θα υλοποιηθούν στην ελληνική, «ανεξερεύνητη» περιφέρεια στο πεδίο του τουρισμού. Αν ολοκληρωθεί σύμφωνα με τις προβλέψεις, θα αποτελέσει εγχείρημα- πρότυπο. Case study.
«Στο παρελθόν το χιονοδρομικό διαχειριζόταν μια εταιρεία του Δήμου Νάουσας που είχε συσταθεί για αυτόν το σκοπό. Σήμερα η εταιρεία αυτή τελεί υπό εκκαθάριση και, πλέον, το χιονοδρομικό νοικιάζεται (για ένα ή δύο χρόνια) από τον Δήμο σε ιδιώτες», λέει ο δήμαρχος Νάουσας.
«Πριν μερικά χρόνια έγινε και ένας διεθνής διαγωνισμός, ο οποίος, όμως, δεν απέδωσε».
Γιατί;
Το χιονοδρομικό είχε αρχίσει να «γερνάει». Ο αναβατήρας, η τεχνητή χιόνωση και οι υπόλοιπες εγκαταστάσεις είχαν αρχίσει να δείχνουν την ηλικία τους. Όποιος ιδιώτης, ίσως, είχε την πρόθεση να επενδύσει στα Τρία Πέντε Πηγάδια, αποθαρρυνόταν από το κόστος αλλαγής των υποδομών. Θεωρήσαμε ως Δήμος ότι η ανανέωσή τους είναι μια αναγκαία συνθήκη για να προχωρήσουμε σε περαιτέρω ανάπτυξη του χιονοδρομικού.
Πως ξεκινήσατε αυτή την προσπάθεια «εκ βάθρων» ανακαίνισης λοιπόν;
Το Σεπτέμβριο του 2019 συστήσαμε ως Δήμος Νάουσας μια ομάδα που κατέγραψε τις εγκαταστάσεις και καταρτίσαμε μια μικρή προμελέτη για την απαραίτητη ενίσχυση του χιονοδρομικού. (Το χιονοδρομικό Τρία Πέντε Πηγάδια ουδέποτε έχει λάβει κάποιας μορφής χρηματοδότηση εκτός του Δήμου: είτε από την Περιφέρεια, είτε από το Υπουργείο Αθλητισμού ή την κεντρική Πολιτεία).
«Και ξεκινήσαμε τις συζητήσεις, καταρχήν με το Γραφείο του Πρωθυπουργού αλλά και με τη Γραμματεία Δημοσίων Επενδύσεων- εστιάσαμε στο ότι αν θέλουμε, όντως, στην Ελλάδα να αναπτύξουμε τον ορεινό/ εναλλακτικό τουρισμό θα πρέπει τα Τρία Πέντα Πηγάδια, που είναι ένα εμβληματικό χιονοδρομικό, να τύχουν της προσοχής και της φροντίδας της Πολιτείας. Συνεχίστηκαν οι επαφές με το Υπουργείο Ανάπτυξης και τον υπουργό, κ. Άδωνι Γεωργιάδη και σήμερα είμαστε στην ευχάριστη θέση να ανακοινώνουμε ότι η Πολιτεία έκανε δεκτό το πρότζεκτ του Δήμου».
Τι περιλαμβάνει αυτό;
Το σχέδιο μας σκοπεύει σε συνολική αναβάθμιση των βασικών υποδομών. Η βασικότερη είναι το εναέριο καρεκλάκι- εκεί εντοπίζεται και το υψηλότερο κόστος, περίπου 6 εκατομμύρια ευρώ για την αντικατάστασή του με καινούργιο σύστημα. Από εκεί και πέρα θα αντικατασταθούν οι χιονοστρωτήρες (ρατράκ), το σύστημα τεχνητής χιόνωσης (στην Ελλάδα μόνο τα Τρία Πέντε Πηγάδια διαθέτουν), ο βιολογικός καθαρισμός. Και συνολικά όλες οι υποδομές θα υποστηριχθούν: κοινό πρόβλημα στα χιονοδρομικά είναι τα οδικά δίκτυα που λόγω των αλλαγών στη θερμοκρασία «σκάνε», έχουν ρωγμές. Το ορεινό οδικό δίκτυο του Δήμου Νάουσας συγκεκριμένα, που οδηγεί και στο χιονοδρομικό, λόγω κατολισθήσεων κυρίως, είναι σε πολύ κακή κατάσταση.
Έγινε δεκτό ολόκληρο το πλάνο σας; Και ποιος είναι ο προϋπολογισμός του έργου τελικά;
Ναι, η Πολιτεία αποδέχτηκε το σύνολο του σχεδιασμού μας και το κόστος των παρεμβάσεων προϋπολογίστηκε στα 10,7 εκατομμύρια ευρώ. Τα χρήματα θα προέλθουν από τις Πρόγραμμα Δημόσιων Επενδύσεων και το ΕΣΠΑ του Τουρισμού- μάλλον αυτά είναι τα χρηματοδοτικά εργαλεία στα οποία θα ενταχθεί το πρότζεκτ.
Σε ποιο στάδιο βρισκόμαστε σήμερα;
Πλέον, το Υπουργείο Ανάπτυξης ετοιμάζει όλες τις τεχνικές λεπτομέρειες για να ξεκινήσει το πρότζεκτ της αναβάθμισης του χιονοδρομικού, ίσως μετά από διεθνείς διαγωνισμούς- τα χρηματικά ποσά είναι μεγάλα και, μάλλον, επιβάλλουν αυτή τη διαδικασία. Ως Δήμος Νάουσας θέλουμε να προχωρήσουμε άμεσα και είμαστε σε στενή συνεργασία με το Υπουργείο, ώστε να φτάσουμε όσο πιο σύντομα στο στάδιο της δημοπράτησης των έργων.
Ποιός είναι ο ορίζοντας ολοκλήρωσης του πρότζεκτ;
Αφού έχουμε πάρει το πράσινο φως ότι είμαστε ενταγμένοι στη χρηματοδότηση, ετοιμάζουμε τα τεύχη δημοπράτησης. Η προετοιμασία αυτών είναι μια σοβαρή τεχνική δουλειά και εκτιμώ ότι θα χρειαστούν κάποιοι μήνες μέχρι να ολοκληρωθεί. Μέσα στο 2021 ευελπιστώ ότι θα ξεκινήσει η διαδικασία των προσφορών από τους ιδιώτες και αν όλα κυλήσουν ομαλά, σκοπός μας είναι το 2022 το έργο να έχει υλοποιηθεί.
«Και αναμένουμε την ενίσχυση αυτής της προσπάθειας εκσυγχρονισμού με ιδιωτικά κεφάλαια- είναι προφανές ότι ένα καινούργιο χιονοδρομικό θα προσελκύσει ιδιώτες, σκοπός μας, όμως, είναι η συμφωνία που θα γίνει μαζί τους να περιλαμβάνει την επένδυση από πλευράς τους και άλλων κεφαλαίων, συμπληρωματικά στο πρότζεκτ που ξεκίνησε».
«Με απλά λόγια, ο ιδιώτης που θα νοικιάσει το χιονοδρομικό για τα επόμενα χρόνια θα πρέπει να επενδύσει ίδια κεφάλαια στην ανακαίνιση των καταφυγίων και του μικρού ξενοδοχείου που υπάρχει. Ώστε να μετατρέψει το χιονοδρομικό σε ένα ορεινό resort το οποίο θα προσφέρει και παράλληλες δραστηριότητες εκτός χιονοδρομικής περιόδου- σε βάθος χρόνου, σκοπός μας είναι η δωδεκάμηνη λειτουργία του».
Να μιλήσουμε για αυτό το «μεγάλο στοίχημα» του “4 seasons” τουρισμού;
Το πρότζεκτ της ανακαίνισης του χιονοδρομικού δεν σημαίνει ότι ως Δήμος έχουμε κάνει το «καθήκον» μας και παύουμε να ασχολούμαστε με τα Τρία Πέντε Πηγάδια. Αντιθέτως, προσπαθούμε να προσεγγίσουμε τον ορεινό όγκο του Δήμου Νάουσας και ιδιαίτερα το Βέρμιο πιο ολιστικά. Παράλληλα με το μεγάλο πρότζεκτ του χιονοδρομικού, χαρτογραφούμε, ανακαλύπτουμε ξανά τα παλιά μονοπάτια που διέσχιζαν το βουνό, βρίσκουμε πίστες για mountain bike, συνεργαζόμαστε με επαγγελματίες οδηγούς του βουνού. Τελικά, προσπαθούμε να ενώσουμε όλες τις δυνάμεις ψυχαγωγίας και τουρισμού του Βερμίου κάτω από έναν συνολικό σχεδιασμό.
«Η περαιτέρω ανάπτυξη του χιονοδρομικού μπορεί να στηριχθεί σε δύο πυλώνες. Ο πρώτος έχει αθλητικό πρόσημο- πολλές ομάδες επιλέγουν, διαχρονικά, τα Τρία Πέντε Πηγάδια για την καλοκαιρινή τους προετοιμασία. Υπάρχει, όμως, και ο τομέας της ψυχαγωγίας- ευεξίας, που θέλουμε να λειτουργήσει ως δεύτερο πεδίο ανάπτυξης όχι μόνο του χιονοδρομικού, αλλά ολόκληρου του ορεινού όγκου του Βερμίου. Το κλίμα, η ομορφιά και ο φυσικός πλούτος, τα αρχαιολογικά τοπόσημα και οι ιστορικές μονές, η οινοπαραγωγική παράδοση και γαστρονομία της περιοχής συντελούν προς αυτή την κατεύθυνση. Υπάρχουν ήδη ποιοτικές ξενοδοχειακές μονάδες που μπορούν κι αυτές να υποστηρίξουν την τουριστική ανάπτυξη του τόπου μας. Στόχος, λοιπόν, του πρότζεκτ αναβάθμισης του χιονοδρομικού στα Τρία Πέντε Πηγάδια είναι η αύξηση της επισκεψιμότητας στην ευρύτερη περιοχή- η χρηματοδότηση των 10,7 εκατομμυρίων ευρώ θα είναι ο «μοχλός» αυτής της προσπάθειας».