Putin 2024: Η Ρωσία συνεχίζει το «σαφάρι» της στον κόσμο

Putin 2024: Η Ρωσία συνεχίζει το «σαφάρι» της στον κόσμο
Grigory Dukor / Reuters

Ένας από τους λόγους που οδήγησε τον Donald Trump στην εκλογική επιτυχία, ήταν το οτι αναφορικά με τις εξαγγελίες του για την αμερικανική εξωτερική πολιτική, δεν υποβάθμισε τον Putin. Η Ρωσία γίνεται (σταδικά) μια χώρα που οφείλει να αναλυθεί εντός των ΗΠΑ, όπως κάθε άλλη δύναμη του διεθνούς συστήματος. Η ανάλωση σε επικοινωνιακά ζητήματα που στηρίζονταν στο θυμικό και στο ψυχροπολεμικό παρελθόν, έβλαψαν τόσο τις ΗΠΑ, όσο και τη Δύση. Το γεγονός είναι ένα και το σκιαγράφισε πολύ εύστοχα ο James Stavridis σε άρθρο του στο Foreign Policy το Φθινόπωρο του 2016 (με τίτλο «How to negotiate with Putin on Anything» ) «Russia Is Everywhere». Το 70+ % που συγκέντρωσε η υποψηφιότητα του Putin, οφείλεται κυρίως στο οτι «Η Ρωσία βρίσκεται παντού». Με άλλα λόγια στην εξωτερική της πολιτική την οποία τελικά όσοι ψήφισαν, τη θεώρησαν «περήφανη» και «δυναμική». Ο Putin από το 1998 έχει θέσει ως στόχο του να γίνει η Ρωσία παγκόσμια δύναμη που θα συναποφασίζει ουσιαστικά για κάθε διεθνές ζήτημα.

Τσάρος λόγω εξωτερικής πολιτικής.

Με αυτήν την απλή και περιεκτική παραδοχή, ένας άνθρωπος από άλλο πολιτικό στρατόπεδο, θεωρεί πως η «ρωσοφοβία» πρέπει να αντικατασταθεί και στη θέση αυτής, να οικοδομηθεί μια ρεαλιστική πολιτική απέναντι στη Ρωσία. Η Ρωσία του επανεκλεγέντα Putin, είναι παγκόσμια δύναμη. Πώς αποδεικνύεται αυτό; Στο γεγονός οτι έχει παντού συμφέροντα. Στην Αίγυπτο, στην Τουρκία, στο Ιράν, στην Κίνα, στην Ινδία, στη Συρία, στη Βενεζουέλα, στην Αργεντινή, στη Νικαράγουα. Αυτή είναι και η δύναμη του Putin. Σε μια οικονομία που στην περασμένη θητεία του άγγιξε το -5% οικονομικής ύφεσης, σε μια οικονομία που ακόμη είναι προσδεδεμένη στην πώληση υδρογονανθράκων, σε μια οικονομία που δέχεται κυρώσεις επί κυρώσεων για το ζήτημα της Ουκρανίας, ο Putin κερδίζει τις εκλογές του 2018 με ποσοστά που τον καθιστούν αισιόδοξο, λόγω του οτι εκμεταλλεύτηκε να πουλήσει στο εσωτερικό του, τις επιτυχίες του στην εξωτερική πολιτική.

Σιίτες και Σουνίτες υπό ρωσική επιρροή...

Η Ρωσία κατάφερε να προσαρτήσει την Κριμαία κατά την προηγούμενη θητεία του Putin. Περίπου 2 έτη μετά από αυτήν την προσάρτηση, η Ρωσία αποδέχτηκε το αίτημα υποστήριξης της Συρίας. Τα ρωσικά συμφέροντα στην Μέση Ανατολή έχουν αποκτήσει ήδη ένα minimum. Από εκεί και μετά, η Ρωσία έχει μετατρέψει την Τουρκία σε στρατηγικό της «όμηρο» και έχει δημιουργήσει μια κοινότητα συμφερόντων μεταξύ Συρίας, Ιράν και Τουρκίας. Ο δεύτερος μεγαλύτερος στρατός του ΝΑΤΟ – Τουρκία - είναι πλέον πολύ πιο κοντά στη Ρωσία από ό,τι στο ΝΑΤΟ. Ο πάλαι ποτέ «άξονας του κακού» (αν προσθέσουμε και τις καλές σχέσεις Ρωσίας-Βορείου Κορέας) έχει από ειδικές μέχρι άριστες σχέσεις, με τη Ρωσία.

O Putin θα συνεχίσει την «επιθετική» εξωτερική πολιτική.

Το μεγάλο ενδιαφέρον πλέον, βρίσκεται στις αμερικανορωσικές σχέσεις. Ο Trump έκανε επίδειξη ισχύος στο εσωτερικό των ΗΠΑ χρησιμοποιώντας τον πρώην αρχηγό της CIA στο αμερικανικό Υπουργείο Εξωτερικών, ενώ έπαυσε με άκρως «συμβολικό» τρόπο τον πρώην –πλέον- αρχηγό του FBI θεωρώντας τον άνθρωπο-κλειδί για τη φθορά που είχε στο γνωστό θέμα «Russian Gate». Από την άλλη, ο Putin εμφανίζεται ξανά ως η επόμενη μέρα της Ρωσίας. Οι σχέσεις Δύσης-Ρωσίας έχουν οδηγηθεί στα άκρα καθώς η Ρωσία έχει αποκτήσει στην ευρωπαϊκή ήπειρο, τρία μέτωπα: Γαλλία, Γερμανία και Αγγλία.

Οι σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας όμως, είναι πολύ διαφορετικές. Πρώτον γιατί οι ευρωαμερικανικές σχέσεις δεν περνάνε περίοδο που θα χαρακτηριζόταν ως belle epoque και δεύτερον γιατί εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την ικανότητα του Trump να ελέγξει μια πιο φιλική προς αυτόν γραφειοκρατία (ειδικά στο ζήτημα του Russian Gate). Επίσης, η Ρωσία έχει πλέον ένα μεγάλο πλεονέκτημα. Θα χρησιμοποιήσει την παρουσία της στη Μέση Ανατολή, την ειδική σχέση που έχει με την Κίνα και τη Βόρεια Κορέα, τη σχέση που έχει αναπτύξει με την Τουρκία και τα «ανοίγματά» της σε Αίγυπτο και εσχάτως σε Λιβύη, για μια νέα, εφ’ όλης της ύλης αναδιαμόρφωση των αμερικανορωσικών σχέσεων. Για τη Ρωσία του Putin, τα πράγματα είναι απλά: «Στραγγαλισμός» της Μόσχας σε Μαύρη Θάλασσα, ανατολική Μεσόγειο και Βόρειο Παγωμένο, είναι ανεπίτρεπτος. Επιπλέον, ο Putin γνωρίζει οτι για να διατηρήσει τα ζωτικά συμφέροντα της Ρωσίας έναντι των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, χρειάζεται να ασκήσει παγκόσμια πολιτική. Με άλλα λόγια, να δημιουργήσει παγκοσμίως, νέα διακυβεύματα που θα μπορεί ανά πάσα στιγμή να θέσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τις ΗΠΑ, την ΕΕ ή/και το ΝΑΤΟ.

Ο Putin θα συνεχίσει πιο δυναμικά την πολιτική του έναντι της ΕΕ. Γνωρίζει καλά οτι οι Βρυξέλλες δύσκολα προχωρούν σε υλοποίηση αποφάσεων. Το ρωσικό πολιτικό σύστημα, επιτρέπει άμεσες, αστραπιαίες κινήσεις. Η ενεργειακή εξάρτηση της ΕΕ από τη Ρωσία θα συνεχίσει να συνιστά το αίσθημα ισχύος της Ρωσίας έναντι της ΕΕ. Αν προσμετρήσουμε την αύξηση της επιρροής της Ρωσίας στα Βαλκάνια αλλά και την κακή περίοδο που διάγει η ΕΕ αναφορικά με τις πολλαπλές τις κρίσεις, τότε εύκολα θα αντιληφθούμε πως η Ρωσία δεν θα κάνει «δώρα». Πλέον ο Putin θα μπορεί να σκέφτεται με βάθος 6 ετών. Αν έχει η Δύση ανάλωσε χρόνο στο αν και στο πότε θα «γλιτώσει» από τον Putin, τότε έπραξε κακώς. Χρειάζεται σίγουρα να βρεθεί μια ισορροπία μεταξύ Ρωσίας- ΗΠΑ και μεταξύ Ρωσίας-ΕΕ. Από την ισορροπία ισχύος μεταξύ μεγάλων δυνάμεων (κυρίως μεταξύ ΗΠΑ, Ρωσίας και Κίνας) θα εξαρτηθεί η ειρήνη στον κόσμο η οποία σήμερα, είναι εξαιρετικά επισφαλής.

Δημοφιλή