Όσο η Ευρωπαϊκή Ένωση λειτουργούσε μέσα σ’ ένα περιβάλλον ανοιχτής παγκοσμιοποίησης, οι ιδιαίτερες σχέσεις στελεχών της με πετρομοναρχίες όπως το Κατάρ, η ύπαρξη των ομάδων πίεσης και συμφερόντων (ξένων κρατών ή πολευθνικών) οι οποίες λειτουργούσαν πέριξ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Κομισιόν θεωρούνταν στοιχεία αξεδιάλυτα δεμένα με το “παγκόσμιο οικονομικό χωριό”. Υπήρχαν, μάλιστα, κι εκείνοι που εκθείαζαν τη συμβολή τους ως προς την ουσιαστική διεθνοποίηση του ευρωπαϊκού χώρου.
Σήμερα, όμως, που η παγκοσμιοποίηση εκτρέπεται σε πολυπολικό ανταγωνισμό, και πλέον, η γεωγραφική προέλευση των κεφαλαίων ή το πολιτικό και γεωπολιτικό υπόβαθρο των οικονομικών σχέσεων καθίστανται παράμετροι κρίσιμοι, με ιδιαίτερη πολιτική αξία για την ακεραιότητα και την αυτονομία του ευρωπαϊκού χώρου, η ΕΕ έχει πρόβλημα.
Οι ίδιοι θεσμοί και οι πολιτικές πραγματικότητες που διέπουν τον τρόπο λειτουργίας της ΕΕ φαντάζουν σήμερα υπερβολικά πλαδαροί και εκτεθειμένοι στις κακόβουλες έξωθεν επιρροές.
Δεν είναι μόνον οι Καταριανοί, ή οι Τούρκοι, ή οι Αζέροι. Είναι για παράδειγμα το καρτέλ των ανθρωπιστικών ΜΚΟ, που έχει εξελιχθεί σε έναν ιδιωτικοποιημένο παράγοντα άσκησης δημόσιων πολιτικών σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, μη υπόλογο σε κανέναν δημοκρατικό έλεγχο.
Πόσες φορές έχει αποδειχθεί ότι η ατζέντα που αυτό το καρτέλ επιβάλει σε σχέση με την διαχείριση της μετανάστευσης εκθέτει τα κράτη και τις κοινωνίες της Ευρώπης σε υπαρξιακούς κινδύνους ασφάλειας, συνοχής, βιωσιμότητας; Κι όμως· η ΕΕ αδυνατεί να οριοθετήσει με σαφήνεια την επιρροή του καρτέλ αυτού, ώστε να μην λειτουργεί σε βάρος της ευρωπαϊκής κυριαρχίας, λογουχάρη, ή της εθνικής, δημοκρατικής κυριαρχίας των κρατών - μελών της.
Με λίγα λόγια, η Ένωση πάσχει ακόμα από υπερβολική έκθεση στην παγκοσμιοποίηση, η οποία είχε επιβάλει μια άποψη για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση που καταργούσε τα όρια ανάμεσα στο “έξω” και το “μέσα”. Και έθετε σε δεύτερη μοίρα τη λογική της περιφερειακής, και εθνικής προστασίας.
Το αποτέλεσμα ήταν πως όταν το παγκόσμιο περιβάλλον έπαψε να μοιάζει με «μεγάλο παζάρι» για να μεταβληθεί σε γεωπολιτικό ρίνγκ, η ΕΕ ανακάλυψε προς μεγάλη της έκπληξη και απογοήτευση ότι έχει καταστεί «σουρωτήρι».
Η Ευρώπη σήμερα δεν έχει προλάβει να καταστεί περισσότερο Ευρωπαϊκή, στον τρόπο σκέψης και λειτουργίας της, στις πολιτικές της, καθώς και στα κριτήρια που τις διαμορφώνουν. Όλες οι κρίσεις που αντιμετωπίζει την τελευταία περίοδο (η ενεργειακή, εκείνη των ελλειμμάτων στις εφοδιαστικές αλυσίδες και την παραγωγή της, η μεταναστευτική, η αδυναμία κατάρτισης μιας συνεκτικής πολιτικής άμυνας και ασφάλειας, το Κατάρ-γκέητ) αυτό ακριβώς το ζήτημα αναδεικνύουν…
Qatargate και οι παθογένειες της Ε.Ε.