Δύο «πακέτα οδηγιών» είναι ήδη έτοιμα στο υπουργείο Υγείας, καθώς εισέρχεται στην τελική φάση η προετοιμασία για την διαμόρφωση των εμβολιαστικών κέντρων και την διανομή του εμβολίου (σε πρώτη φάση της Pfizer) αμέσως μετά την έγκριση που αναμένεται να δώσει ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) από τις 21 εως τις 29 Δεκεμβρίου, το αργότερο.
Στο ειδικό εγχειρίδιο προς τους γιατρούς και νοσηλευτές που θα αναλάβουν τον εμβολιασμό των πολιτών, ξεκινώντας από το ίδιο το ιατρικό/νοσηλευτικό προσωπικό και τους οίκους ευγηρίας ανά τη χώρα, υπάρχει πλήρης καταγραφή των διαδικασιών που ακολουθούνται πάγια για τα εμβόλια, αλλά και αναλυτικές πληροφορίες για το είδος των εμβολίων που έχουν παρασκευαστεί για τον κορονοϊό.
Συγκεκριμένα, υπάρχει πλήρες ιστορικό και επεξηγήσεις για το εμβόλιο της Pfizer BioNTech που όπως σημειώνεται «χρησιμοποιεί την πλατφόρμα mRNA, θα διατίθεται σε φιαλίδιο πολλαπλών δόσεων και η ολοκλήρωσή του απαιτεί σχήμα δύο δόσεων». Υπογραμμίζεται ακόμα ότι προηγηθηκε έρευνα με «τυχαιοποίηση 44.000 συμμετεχόντων ηλικίας 12 ετών και άνω».
Πέντε οδηγίες προς το προσωπικό των εμβολιαστικών κέντρων
Μεταξύ άλλων, δίνονται πέντε συγκεκριμένες οδηγίες που πρέπει απαρέγκλιτα να ακολουθήσει το προσωπικό στα εμβολιαστικά κέντρα.
- Κατά την προσέλευση γίνεται έλεγχος του ραντεβού με τον πολίτη και καταχώρηση στο ηλεκτρονικό σύστημα. Στη συνέχεια ενημερώνεται ο πολίτης με ειδικό φυλλάδιο (βλέπε παρακάτω), απαντά σε ένα σύντομο ερωτηματολόγιο και ο γιατρός παίρνει την απόφαση για την πραγματοποίηση ή όχι του εμβολιασμού.
- Η χρήση μάσκας, η σωστή υγιεινή των χεριών, η χρήση γαντιών και η ασφαλής απομάκρυνση των απορριμάτων είναι πολύ σημαντικά τόσο για την ασφάλεια των πολιτών όσο και τη δική σας.
- Είστε υπεύθυνοι για το εμβόλιο που χορηγείτε στον κάθε πολίτη. Πρέπει να γνωρίζετε πάντα την ημερομηνία λήξης, τον τρόπο αναρρόφησης από το φιαλίδιο, τον επιθυμητό χορηγούμενο όγκο, καθώς και το αν μπορεί να χορηγηθεί ενδομυϊκά.
- Η προετοιμασία της ένεσης και η αναρρόφηση του εμβολίου ποικίλλει ανάλογα με τις μορφές που κυκλοφορούν και διατηρούνται τα διάφορα σκευάσματα. Θα πρέπει να είστε εξοικειωμένοι με τις μορφές αυτές.
- Η άνεση και ο καθησυχασμός του πολίτη συμβάλλουν στην καλή συνεργασία και στην επίτευξη του βέλτιστου αποτελέσματος.
*Τη στιγμή σύνταξης του παρόντος εκπαιδευτικού εγχειριδίου δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα που να υποστηρίζουν την ανάγκη ή μη εμβολιασμού ατόμων που νόσησαν με COVID-19.
(* κρίσιμη ”υποσημείωση” με ιδιαίτερη σημασία, σχετικά με ένα ερώτημα που δεν έχει απαντηθεί μέχρι σήμερα επιστημονικά)
Στις οδηγίες προς το προσωπικό των εμβολιαστικών κέντρων περιλαμβάνονται και συστάσεις για αυξημένη προσοχή στις αντιδράσεις κάθε πολίτη μετά το εμβόλιο. Υπό το φως της καταγραφής δύο περιστατικών στην Βρετανία, όπου παρατηρήθηκε αντίδραση στον οργανισμό ανθρώπων με προηγούμενο ιστορικό αλλεργιών, στο εγχειρίδιο τονίζεται ότι πρέπει να καταγράφεται κάθε πιθανή επιπλοκή ή τοπική αντίδραση στον φάκελο του εμβολιαζόμενου, να συμπληρώνεται το ειδικό μητρώο εμβολιασμού COVID-19 και να διασφαλίζεται ότι ο εμβολιαζόμενος αισθάνεται καλά πριν αποχωρήσει από το εμβολιαστικό κέντρο.
Παράλληλα, υπάρχει ειδική αναφορά στην ιχνηλασιμότητα και στην υποχρέωση ενημέρωσης του ΕΟΦ για κάθε «ανεπιθύμητη ενέργεια από εμβόλιο COVID-19», προκειμένου να ενεργοποιηθεί η διαδικασία της λεγόμενης «κίτρινης κάρτας».
Εγχειρίδιο για πολίτες: Τέσσερις κρίσιμες απαντήσεις
Από το εγχειρίδιο για τους πολίτες, που θα μας περιμένει σε κάθε εμβολιαστικό κέντρο ώστε να είμαστε πλήρως ενημερωμένοι για το εμβόλιο, ξεχωρίζουν οι τέσσερις ερωτήσεις και απαντήσεις:
- Πώς ξέρουμε ότι τα εμβόλια COVID-19 είναι ασφαλή;
«Η κυκλοφορία των εμβολίων αυτών σε σύντομο σχετικά χρονικό διάστημα δεν πραγματοποιήθηκε σε βάρος του ελέγχου που αφορά την ποιότητα και την ασφάλειά τους. Όπως όλα τα εμβόλια, έτσι και τα εμβόλια COVID-19 έχουν περάσει από μια αυστηρή διαδικασία, που περιλαμβάνει πολλά στάδια και συμπεριλαμβάνει και μεγάλες κλινικές δοκιμές σε δεκάδες χιλιάδες άτομα», σημειώνεται μεταξύ άλλων.
- Θα παρέχουν τα εμβόλια COVID-19 μακροχρόνια προστασία;
«Τα περισσότερα εμβόλια COVID-19 χρειάζονται δύο δόσεις για να είναι αποτελεσματικά. Είναι όμως πολύ νωρίς ακόμα για να γνωρίζουμε αν τα εμβόλια παρέχουν μακροχρόνια προστασία...Πρέπει να σημειώσουμε όμως πως είναι ενθαρρυντικό ότι τα περισσότερα άτομα που αναρρώνουν από τη νόσο COVID-19 αναπτύσσουν αντισώματα που τα προστατεύουν από την επαναλοίμωξη», αναφέρεται.
- Τι ανεπιθύμητες ενέργειες πρέπει να περιμένω μετά τον εμβολιασμό;
Αφού τονίζεται ότι το εμβόλιο COVID-19 δεν πρέπει να γίνεται σε άτομα που έχουν ιστορικό με αλλεργικές αντιδράσεις, σε γυναίκες κατά την κύηση και σε όσους λαμβάνουν αντιπηκτικά φάρμακα (εκτός εάν συμβουλευθούν γιατρό σχετικά και λάβουν ανάλογη οδηγία), σημειώνεται: «Οι πιο συνηθισμένες ανεπιθύμητες ενέργειες σύμφωνα με τις κλινικές μελέτες, που πιθανόν να εμφανιστούν μετά τον εμβολιασμό είναι πόνος στο σημείο της ένεσης, μερικές φορές πονοκέφαλος, μυαλγίες, αρθραλγίες, κόπωση, ρίγος ή και πυρετός, με τις τελευταίες να είναι συχνότερες στις νεαρότερες ηλικίες. Αυτές υποχωρούν σύντομα. Δεν πρέπει να σας ανησυχούν, είναι ένδειξη ότι ο οργανισμός σας ανταποκρίνεται στο εμβόλιο».
- Γιατί θα εξακολουθήσω να χρειάζομαι μέτρα ατομικής προστασίας μετά τον εμβολιασμό;
«Το πρώτο διάστημα μετά τον εμβολιασμό, τα μέτρα προστασίας όπως η υγιεινή των χεριών, η χρήση μάσκας και η τήρηση αποστάσεων θα είναι απαραίτητα. Αυτό διότι κανένα εμβόλιο δεν είναι 100% αποτελεσματικό και ο ιός θα εξακολουθεί να κυκλοφορεί στην κοινότητα μέχρι να εμβολιαστεί μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Όσο μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμου εμβολιαστεί, τόσο γρηγορότερος θα είναι ο περιορισμός της κυκλοφορίας του ιού στην κοινότητα».