Ένα σενάριο πολεμικής αναμέτρησης ανάμεσα στη Ρωσία και τη Δύση λόγω των εξελίξεων στη Συρία παρουσιάζει το ρωσικό think tank Valdai Discussion Club, το οποίο συνδέεται με τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν.
Στο εν λόγω κείμενο, το οποίο υπογράφει ο Ιβάν Τιμοφέεφ, διευθυντής προγραμμάτων του Valdai Discussion Club και του Ρωσικού Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων, αναφέρεται πως η αμερικανική θεωρία/ αντίληψη ως προς τις «λογικές επιλογές» μπορεί να κάνει λάθος όταν έρχεται αντιμέτωπη με ρωσική στρατηγική κουλτούρα και τις παραδόσεις της, όσον αφορά στο τι μπορεί να συμβεί στη Συρία: Όπως υπογραμμίζεται, «οι Ρώσοι θα μπορούσαν να πατήσουν το κόκκινο κουμπί».
Με τις σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας να βρίσκονται σε πολύ άσχημο σημείο, σημειώνεται, οι δύο πλευρές δεν θέλουν να ακούσουν η μία την άλλη, καθώς επίσημες θέσεις και τοποθετήσεις εκλαμβάνονται ως προπαγάνδα και ο διάλογος περιορίζεται, ενώ στα ΜΜΕ παρατηρείται υστερία που υπερβαίνει τα επίπεδα του Ψυχρού Πολέμου. «Έχουμε μπει σε μια νέα και πολύ πιο επικίνδυνη φάση της αντιπαράθεσης, ένα στάδιο που δεν υπήρχε πριν από αρκετές εβδομάδες» εκτιμάται σχετικά.
Η κατάσταση, σύμφωνα με το κείμενο, είναι διαφορετική από αυτήν που υπήρχε από την έναρξη της κρίσης στην Ουκρανία μέχρι την υπόθεση Σκριπάλ, καθώς, παρά τους υψηλούς τόνους αντιπαράθεσης, υπήρχε πολιτικός διάλογος που ήταν σε γενικές γραμμές «λογικός και σχετικά προβλέψιμος», ενώ υπήρχε συνεργασία μεταξύ των ενόπλων δυνάμεων για αποτροπή θερμών επεισοδίων. Αυτό, όπως γράφει ο Τιμοφέεφ, έχει αλλάξει, και καταλύτες ήταν τρία γεγονότα: Η υπόθεση Σκριπάλ, οι νέες κυρώσεις της Ουάσινγκτον στη Ρωσία και η φερόμενη χημική επίθεση στη Συρία.
Στο κείμενο ασκείται κριτική στη Δύση επειδή προέβη «συλλογικά σε κλιμάκωση» χωρίς να έχει «αυθεντικά και διαφανή δεδομένα» που να υποδεικνύουν ρωσική εμπλοκή, βασιζόμενα στην «κακή φήμη» της Ρωσίας και κάποιες «μυστικές πληροφορίες», η αξία των οποίων «είναι μηδενική εκτός και αν παρουσιαστεί ανοιχτά στο κοινό».
«Τι θα γίνει εάν μια παρόμοια προβοκάτσια στηθεί αύριο; Τι θα γίνει αν γίνουν ταυτόχρονα πολλές προβοκάτσιες; Τι θα κάνουν οι δυτικοί μας εταίροι και πώς θα αντιδράσει η Ρωσία;».
Ως προς το δεύτερο συμβάν- τις κυρώσεις στη Ρωσία από την Ουάσινγκτον- αναφέρεται πως λίγο-πολύ πλέον οι κυρώσεις είναι κάτι συνηθισμένο πλέον, ωστόσο δίνουν την εικόνα «νευρικού καουμπόη από γουέστερν κωμωδία, που ρίχνει με τα εξάσφαιρά του είτε χρειάζεται είτε όχι...οι κυρώσεις χάνουν την αξία τους ως εργαλείο διπλωματίας και εξελίσσονται σε εφαρμογή πολέμου...πιθανότατα να ήταν λογικό με τον τρόπο του αν δεν εφαρμοζόταν σε μια πυρηνική δύναμη που δεν θα έπρεπε να υπερτιμάται αλλά σίγουρα δεν θα έπρεπε να υποτιμάται».
Ως προς τη φερόμενη επίθεση με χημικά στη Συρία, υπογραμμίζεται ότι πρόκειται για ένα γεγονός που ήταν αναμενόμενο αλλά δεν είναι λιγότερο επικίνδυνο, καθώς μια αντικειμενική έρευνα θεωρείται, δεδομένων των συνθηκών, απίθανη. «Οι πλευρές θα θεωρήσουν οποιαδήποτε εκδοχή ως ψευδή, με την απειλή χρήσης ισχύος να αναδεικνύεται ως το μόνο επιχείρημα. Και εδώ βρίσκεται ο κύριος κίνδυνος».
Όπως συνεχίζει το κείμενο, εάν άλλο ένα παρεμφερές συμβάν λάβει χώρα και θεωρηθεί πως η Ουάσινγκτον αποφασίσει να χρησιμοποιήσει ουσιώδη στρατιωτική ισχύ κατά των εναπομεινάντων στρατιωτικών και πολιτικών υποδομών της συριακής κυβέρνησης, μπορεί να προκύψουν επιπλοκές. «Οι βάσεις (της Ρωσίας) μπορεί να παραμείνουν ανέγγιχτες. Αλλά αν η Μόσχα χρησιμοποιήσει τις δυνάμεις της (όπως έχει δεσμευτεί στρατιωτικά), θα υπήρχε πλήγμα στο Χμαϊμίμ και την Ταρτούς. Τεχνικά είναι δυνατόν να εξαπολυθεί ένα τέτοιο πλήγμα και να καταστραφούν και οι δύο βάσεις και το στρατιωτικό τους προσωπικό, ειδικά αν Αμερικανοί σκοτωθούν κατά τη διάρκεια μιας επίθεσης στον Άσαντ».
Στη συνέχεια σημειώνεται πως οι Αμερικανοί έχουν υπεροχή σε σχέση με τις ρωσικές δυνάμεις στη Συρία, κάτι που επιφέρει ένα σενάριο μιας γρήγορης, κεραυνοβόλας ήττας της Ρωσίας εκεί σε ενδεχόμενη σύγκρουση. «Τι θα κάνει η Μόσχα αν συμβεί κάτι τέτοιο; Η πρώτη επιλογή (που θα ήταν η πιο επιθυμητή για την Ουάσινγκτον): Η Ρωσία να “φάει χώμα” και να δεχτεί την ήττα. Ναι, η Ρωσία είναι πυρηνική δύναμη, αλλά θα προχωρούσε σε πυρηνικό πλήγμα εξαιτίας σύγκρουσης με τους Αμερικανούς στη Συρία, ξέροντας ότι το πλήγμα θα είχε αντίποινα; Με άλλα λόγια, το στοίχημα εδώ έχει ως βάση την ελπίδα ότι η Μόσχα δεν θα πατήσει το κουμπί επειδή θα ήταν αυτοκτονία...αυτό θα ήταν ισχυρό σήμα προς τους πάντες, ενώ η Αμερική και ο Τραμπ προσωπικά θα κέρδιζαν τη φήμη ενός ασυμβίβαστου και σκληρού παίκτη».
Ωστόσο, όπως υπογραμμίζεται, υπάρχει και το δεύτερο σενάριο. «Είναι δύσκολο να αναλυθεί με βάση τη θεωρία της λογικής επιλογής. Μπορεί απλά να μη λειτουργεί εντός της στρατηγικής κουλτούρας και παράδοσης της Ρωσίας. Οι Ρώσοι μπορεί να πατήσουν το κουμπί. Η Μόσχα δεν δεσμεύεται στην επιλογή της Αμοιβαίας Εξασφαλισμένης Καταστροφής (MAD- Mutually Assured Destruction). Μπορεί να δώσει μια περιορισμένη, αλλά πολύ οδυνηρή, επιλογή. Τεχνικά αυτό είναι δυνατό και επικίνδυνο με τον δικό του τρόπο. Αν, για παράδειγμα, ένα αεροπλανοφόρο ή ένα μεγάλο πολεμικό πλοίο βυθιστεί για παραδειγματισμό, είναι η Ουάσινγκτον που κινδυνεύει να “φάει χώμα”. Αλλά αυτό δεν υπάρχει ούτε στην αμερικανική παράδοση. Ως εκ τούτου, οι εντάσεις θα κλιμακωθούν, αυξάνοντας όλο και περισσότερο τον κίνδυνο της Αμοιβαίας Εξασφαλισμένης Καταστροφής».
Καταλήγοντας, υπογραμμίζεται πως το σενάριο αυτό μπορεί να φαίνεται εξαιρετικά ακραίο, σε βαθμό που να απορρίπτεται ως μη ρεαλιστικό, ωστόσο η ιστορία έχει δείξει πως οι καταστροφές συμβαίνουν κόντρα στις συνήθεις, υπάρχουσες τάσεις και εκτιμήσεις. «Είναι δυνατόν να αποφύγουμε την καταστροφή με δύο τρόπους: Είτε αρχίζοντας διαπραγματεύσεις και επιτυγχάνοντας συμβιβασμό, είτε ενισχύοντας συμμαχίες και διατηρώντας ισορροπία ισχύος. Η σημερινή πραγματικότητα καθιστά τη δεύτερη επιλογή πιο πιθανή. Το πιο πιθανό είναι ότι η Μόσχα θα συνεχίσει την πορεία προσέγγισης προς την Κίνα και άλλους παίκτες, και ένα νέο μοντέλο δύο πόλων θα διαμορφωθεί στον κόσμο...αλλά η ιστορία θα ακολουθήσει τη δική της πορεία, μια πορεία που μόνο αυτή μπορεί να γνωρίζει».