Τα αποκαλυπτήρια της περίφημης προσωπογραφίας της Ελληνίδας καλλονής του 19ου αιώνα Αικατερίνης (Ρόζας) Μπότσαρη, κόρης του αγωνιστή Μάρκου Μπότσαρη, πραγματοποιήθηκαν σε συνεργασία με απογόνους της οικογένειας Μπότσαρη στο Μουσείο Φιλελληνισμού, παρουσία του Γερμανού πρέσβη στην Ελλάδα, Andreas Kindl.
Πρόκειται για το πορτρέτο που φιλοτέχνησε το 1841 ο Γερμανός ζωγράφος Joseph Karl Stieler (1781-1858) ύστερα από παραγγελία του βασιλιά Λουδοβίκου Α΄ της Βαυαρίας προκειμένου το έργο να ενταχθεί στην «Πινακοθήκη των Καλλονών» στο Ανάκτορο του Nymphenburg στο Μόναχο, το οποίο σήμερα λειτουργεί ως μουσείο.
Στα αρχεία του Nymphenburg ήταν γνωστό ότι ο Stieler είχε φιλοτεχνήσει ακόμη ένα αντίτυπο του έργου, υψηλότερης μάλιστα αξίας από εκείνης του πρώτου. Η Εταιρεία για τον Ελληνισμό και Φιλελληνισμό (ΕΕΦ) και το Μουσείο Φιλελληνισμού στην Αθήνα, απέκτησαν το εν λόγω έργο τέχνης τον Δεκέμβριο 2024.
Το έργο βρέθηκε ξανά σε δημόσια θέα ύστερα από 42 χρόνια, καθώς από το 1983 που δημοπρατήθηκε από τον οίκο Sotheby’s, παρέμενε σε ιδιωτική συλλογή. Το Μουσείο Φιλελληνισμού απέκτησε το έργο με αγορά από τον οίκο Cypria Auctions, σημειώνοντας παγκόσμιο ρεκόρ για την υψηλότερη αξία κατακύρωσης έργου του διάσημου προσωπογράφου Stieler.
Η βασίλισσα Αμαλία είχε πάρει τη Ρόζα υπό την προστασία της και της είχε δώσει τον τίτλο της πρώτης Ελληνίδας Κυρίας των Τιμών της Αυλής της. Στα ταξίδια της στην Ευρώπη, ως συνοδός της Αμαλίας, η νεαρή Ελληνίδα απέσπασε τον θαυμασμό με τις γνώσεις και το κάλλος της.
Το 1844, ο βασιλιάς της Βαυαρίας, Λουδοβίκος Α΄ την τίμησε με χρυσό σταυρό, ενώ κατά την παραμονή της εκεί απέσπασε τον θαυμασμό για το κάλλος και τις γνώσεις της, όπως και για το γεγονός πως ήταν κόρη του Μάρκου Μπότσαρη.
Την εκδήλωση παρουσίασης του έργου στην Ελλάδα άνοιξε ο ιδρυτής και πρόεδρος της ΕΕΦ και του Μουσείου Φιλελληνισμού, Κωνσταντίνος Βελέντζας, τονίζοντας ότι γνώμονας για την απόκτηση του πορτρέτου υπήρξε η ιδιαίτερη καλλιτεχνική αλλά και ιστορική αξία του για την ιστορία της νεότερης Ελλάδας.
Κατά την ομιλία του, ο Κωνσταντίνος Βελέντζας ανέφερε ότι το έργο συνδέεται άμεσα με το φιλελληνικό κίνημα και η σπουδαιότητά του ανιχνεύεται σε τρεις κατά σειρά άξονες: τον Φιλέλληνα βασιλιά Λουδοβίκο Α’ της Βαυαρίας (1786-1868), τον Φιλέλληνα ζωγράφο Josef Karl Stieler (1781-1858) και βεβαίως τον ήρωα Μάρκο Μπότσαρη, ο θάνατος του οποίου προκάλεσε παγκόσμια συγκίνηση και ανέπτυξε φιλελληνικούς πόλους ανά τον κόσμο. Για τον Λουδοβίκο Α’ δήλωσε χαρακτηριστικά: «Ο Λουδοβίκος Α΄ της Βαυαρίας του Οίκου των Βίττελσμπαχ, ήταν Φιλέλληνας, φανατικός ελληνιστής, συλλέκτης και φίλος των τεχνών. Επί βασιλείας του το Μόναχο αναδείχτηκε καλλιτεχνικά με την ανέγερση πολλών νεοκλασικών και νεο-ουμανιστικών κτηρίων, με πρότυπο την αρχιτεκτονική της αρχαίας Ελλάδας. Ένα από αυτά είναι τα Προπύλαια του Μονάχου, το μοναδικό μνημείο διεθνώς αφιερωμένο στην Επανάσταση του 1821», συμπληρώνοντας ότι «Ο Μάρκος Μπότσαρης, ο οποίος ταυτίστηκε στη διεθνή κοινή γνώμη με τον Λεωνίδα της Σπάρτης, αποτελεί την κεντρική φυσιογνωμία που ενέπνευσε τη Φιλελληνική τέχνη και τον Φιλελληνισμό διεθνώς».
Ο Γερμανός πρέσβης στην Ελλάδα, Andreas Kindl, εξέφρασε την ιδιαίτερη χαρά του που αυτό το σπουδαίο έργο έρχεται στην Αθήνα, δηλώνοντας σε άπταιστα Ελληνικά ότι «περισσότεροι από 400.000 άνθρωποι επισκέπτονται κάθε χρόνο την Πινακοθήκη των Καλλονών στο Μόναχο. Τα πορτρέτα της Πινακοθήκης δημιουργήθηκαν από τον Λουδοβίκο με στόχο να αναπαραστήσει το ιδεώδες της ομορφιάς της εποχής και η Ρόζα Μπότσαρη ήταν η μόνη Ελληνίδα ανάμεσά τους».
Τα αποκαλυπτήρια του έργου πραγματοποιήθηκαν από τη νεαρή Ρόζα Μπότσαρη. Η κόρη του Κίτσου Μπότσαρη, μικρανιψιού του Μάρκου Μπότσαρη, με την αδελφή της Μαρίλια αποκάλυψαν το έργο.
Το νεαρό κορίτσι μίλησε για πρώτη φορά δημοσίως αναφέροντας: «Η σχέση της οικογένειάς μου με το Μουσείο Φιλελληνισμού αναπτύχθηκε από την αρχή της σύστασής του. Με εντυπωσίασαν τα εκθέματά του που αποδεικνύουν πόσο επιδραστική ήταν η προσωπικότητά του Μάρκου Μπότσαρη για τους Φιλέλληνες, και έγιναν το δέλεαρ για να αναζητήσω ανέκδοτες πηγές της ιστορίας. Με εντυπωσίασε επίσης η ξακουστή ομορφιά της Ρόζας Μπότσαρη, και πολλές ιστορίες από τη ζωή της όπως ότι ο ανιψιός του Ουάσιγκτον είχε εντυπωσιαστεί τόσο από εκείνη που θέλησε να γίνει σύζυγός του -παρότι δεν τα κατάφερε».