Σχεδόν έξι μήνες μετά τη δολοφονική επίθεση, ο Σαλμάν Ρούσντι αναρρώνει και κυκλοφορεί νέο μυθιστόρημα, ενώ ο λογοτεχνικός κόσμος συσπειρώνεται στο πλευρό του.
Το «Victory City», όπως είναι ο τίτλος του νέου βιβλίου του, που κυκλοφορεί στις 7 Φεβρουαρίου στις ΗΠΑ και στις 9 Φεβρουαρίου στη Βρετανία, μιλά για τη δημιουργία των μύθων, την αφήγηση και τη δύναμη της γλώσσας.
Η ιστορία εκκινεί στον απόηχο μιας ασήμαντης μάχης ανάμεσα σε δύο ξεχασμένα βασίλεια στη νότια Ινδία του 14ου αιώνα, με ένα κορίτσι, την Pampa Kampana, που έχει χάσει τη μητέρα της. Το εννιάχρονο παιδί συναντά μία θεά που της δίνει δυνάμεις πέρα από την κατανόηση του, και το καθήκον να δώσει στις γυναίκες ίση εξουσία. Η θεά της λέει ότι θα συμβάλει καθοριστικά στην άνοδο μιας μεγάλης πόλης που ονομάζεται Bisnaga, «πόλη της νίκης». Η Pampa Kampana ζει σχεδόν 240 χρόνια, αρκετά για να δει την άνοδο και την πτώση της αυτοκρατορίας της στη νότια Ινδία, αλλά η μεγάλη κληρονομιά της είναι ένα επικό ποίημα. «Το μόνο που μένει είναι αυτή η πόλη των λέξεων», γράφει η ποιήτρια Pampa Kampana στο τέλος του έπους της, το οποίο θάβει σε ένα δοχείο αφήνοντας ένα μήνυμα για τις επόμενες γενιές. «Οι λέξεις είναι οι μόνοι νικητές».
Το μυθιστόρημα αποτελεί επίσης, μια θριαμβευτική επιστροφή στη λογοτεχνική σκηνή για τον συγγραφέα, ο οποίος αποσύρθηκε από τη δημόσια ζωή επί σειρά μηνών, αναρρώνοντας μετά την επίθεση με μαχαίρι που δέχτηκε κατά τη διάρκεια εκδήλωσης στη Νέα Υόρκη τον περασμένο Αύγουστο.
Η επίθεση στον Ρούσντι συγκλόνισε τον λογοτεχνικό κόσμο. Για δεκαετίες, ο συγγραφέας τιμάται όχι μόνο ως μυθιστοριογράφος, αλλά και ως σύμβολο της ελευθερίας του λόγου που αντιμετώπισε απειλές θανάτου λόγω του μυθιστορήματος του «Σατανικοί Στίχοι», αλλά συνέχισε να γράφει και να μιλάει ανοιχτά κατά της μισαλλοδοξίας.
Τώρα, με την κυκλοφορία του «Victory City», οι συγγραφείς συγκεντρώνονται ξανά γύρω από τον Ρούσντι για να υπερασπιστούν το έργο του. Πολλοί το βλέπουν σαν μια ιδανική στιγμή για να γιορτάσουν την πληθωρική και παιχνιδιάρικη φαντασία του, να στρέψουν την προσοχή στη μυθοπλασία του και να απολαύσουν το γεγονός ότι ο Ρούσντι είναι εδώ για να δει την υποδοχή του μυθιστορήματός του. Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι το γενικό μήνυμα του βιβλίου -ότι, δηλαδή οι ιστορίες θα διαρκέσουν περισσότερο από πολιτικές συγκρούσεις, πολέμους, κατάρρευση αυτοκρατοριών και πολιτισμών- έχει έντονη απήχηση υπό το φως όσων έχει υπομείνει.
Όπως είπε ο μυθιστοριογράφος Colum McCann, φίλος του συγγραφέα, ο Ρούσντι «Λέει κάτι πολύ βαθύ στο Victory City. Ότι δεν θα πάρει ποτέ κανείς από τους ανθρώπους τη θεμελιώδη πράξη της δημιουργίας ιστοριών». Μπροστά στον κίνδυνο, ακόμη και μπροστά στον θάνατο, καταφέρνει να πει ότι η αφήγηση είναι ένα νόμισμα που έχουμε όλοι.
Ο Ρούσντι παρέδωσε το «Victory City» στον εκδοτικό οίκο του Random House τον Δεκέμβριο του 2021 και οι εκδόσεις ανακοίνωσαν την κυκλοφορία του βιβλίου το καλοκαίρι του 2022, λίγο πριν ο συγγραφέας δεχτεί επίθεση.
Κατά τη διάρκεια της ανάρρωσής του, περίμενε με ανυπομονησία τις αντιδράσεις στο μυθιστόρημα, είπε ο McCann. Όταν ζήτησε την άδεια του για να διαβάσει αποσπάσματα του βιβλίου σε μια εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο στο Center for Fiction, ο Ρούσντι ενθουσιάστηκε, είπε ο McCann, ο οποίος πρόσθεσε ότι υπάρχει μια αίσθηση από τον Ρούσντι του τύπου, «θα χρησιμοποιήσω το πανίσχυρο όπλο της γλώσσας και αυτό είναι πιο δυνατό από ο,τιδήποτε μπορείς να εξαπολύσεις εναντίον μου».
Φίλοι και συνάδελφοι του λένε η ανάρρωσή του προχωρά. Κρατά επαφή, έχει αρχίσει να κάνει νέα σχέδια και είναι πιο αστείος και ετοιμόλογος παρά ποτέ.
«Είναι εξαιρετικά ανθεκτικός», είπε ο μυθιστοριογράφος Hari Kunzru, ο οποίος τον επισκέφτηκε πρόσφατα και ενθουσιάστηκε που τον βρήκε σε καλή διάθεση. «Είναι ακόμα ο Σαλμάν που γνωρίζουμε. Έχασε το μάτι του και παραμένει σε διαδικασία ανάρρωσης από τους άλλους τραυματισμούς, αλλά αυτό [η επίθεση] δεν τον τελείωσε».
Ο Kunzru ελπίζει ότι το «Victory City» θα στρέψει την προσοχή πίσω στη μυθοπλασία του Ρούσντι και θα χρησιμεύσει ως υπενθύμιση ότι πρώτα και κύρια είναι συγγραφέας, περισσότερο από υπέρμαχος της ελευθερίας του λόγου ή θύμα επίθεσης.
Ο Ρούσντι έχει δημοσιεύσει 14 μυθιστορήματα, που συνδυάζουν ιστορία και πολιτική με στοιχεία μαγικού ρεαλισμού. Γεννημένος στη Βομβάη της Ινδίας το 1947, δημοσίευσε το πρώτο του μυθιστόρημα, «Grimus», ένα παραμύθι επιστημονικής φαντασίας, το 1975. Το 1981 ακολούθησε το «Midnight’s Children» που απέσπασε το Βραβείο Booker και εκτόξευσε την καριέρα του.
Επτά χρόνια αργότερα, η ζωή του ανατράπηκε όταν κυκλοφόρησαν οι «Σατανικοί Στίχοι». Το μυθιστόρημα αφηγείται μία φαντασιακή εκδοχή της ζωής του προφήτη Μωάμεθ που θεωρήθηκε βλάσφημη από τον μουσουλμανικό κόσμο. Λίγο αργότερα, ο Αγιατολάχ Ρουχολάχ Χομεϊνί, ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, τον επικήρυξε έναντι 2,5 εκατομμυρίων δολαρίων. Ο Ρούσντι κρυβόταν επί σχεδόν μια δεκαετία, δοκιμασία που αφηγείται στα απομνημονεύματά του με τίτλο «Τζόζεφ Άντον».
Μετά την άρση του φετφά το 1998, ο Ρούσντι φάνηκε να απολαμβάνει την νέα αίσθηση ελευθερίας. Εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη και ήταν ενεργό μέλος στη λογοτεχνική και πολιτιστική ζωή της πόλης, αλλά και μέντορας για τους νεότερους συγγραφείς. Όλα αυτά μέχρι τον περασμένο Αύγουστο, οπότε και δέχτηκε επίθεση στη Νέα Υόρκη, λίγο πριν από μία ομιλία του στο Chautauqua Institution. Ένας 24χρονος άνδρας από το Νιου Τζέρσεϊ όρμησε στη σκηνή και μαχαίρωσε τον Ρούσντι στο πρόσωπο και την κοιλιά προτού τον απομακρύνουν οι παρευρισκόμενοι.
Λίγο μετά την επίθεση, καταξιωμένοι συγγραφείς, ανάμεσά τους οι Paul Auster, Gay Talese, Kiran Desai και A.M. Homes, συγκεντρώθηκαν στα σκαλιά της Δημόσιας Βιβλιοθήκης της Νέας Υόρκης στο Μανχάταν για να διαβάσουν αποσπάσματα από τα έργα του, μεταξύ άλλων και από το «Victory City».
Με πληροφορίες από The New York Times