Του Γιώργου Σταμάτη. Βουλευτή Επικρατείας της ΝΔ.
Η διασφάλιση του θεμελιώδους δικαιώματος της πρόσβασης σε ποιοτική παιδεία για όλους, ανεξαρτήτως ηλικίας, πρέπει να αποτελεί βασική πολιτική επιλογή κάθε προοδευτικού, φιλελεύθερου, κοινωνικού κράτους.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο θεσμός των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας αποτέλεσε μια από τις μείζονες δράσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία αποτυπώθηκε στη Λευκή Βίβλο για την εκπαίδευση και κατάρτιση του 1995. Ως νέες δομές εκπαίδευσης με προσαρμοσμένους ρυθμούς και μεθοδολογία, αρχικά στόχευσαν στην υποστήριξη ευάλωτων κοινωνικών ομάδων των χωρών της Ευρώπης, που είχαν απωλέσει την «πρώτη ευκαιρία» στην εκπαίδευση, εξαιτίας των συνθηκών κοινωνικού αποκλεισμού που υφίσταντο. Η φιλοσοφία πίσω από την ίδρυση τους, έγκειται στη δημιουργία ενός καινοτόμου θεσμού στη βάση της ισότητας, δημοκρατίας και συμπερίληψης. Βασική στόχευση των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας είναι να δοθεί μια δεύτερη ευκαιρία σε όλους, να ασκήσουν το αναφαίρετο δικαίωμα τους σε μια σύγχρονη, ποιοτική παιδεία χωρίς αποκλεισμούς. Τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας σήμερα στην Ευρώπη έχουν αναπτυχθεί, έχουν δημιουργήσει δίκτυα συνεργασίας, ανταλλαγής τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών.
Στην κατεύθυνση αυτήν, τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας θεσμοθετήθηκαν στη χώρα μας το 1997 και λειτούργησαν από το 2000, στοχεύοντας στην εναρμόνιση μας με το ευρωπαϊκό κεκτημένο στο πεδίο της εκπαίδευσης ενηλίκων και της δια βίου μάθησης. Ο θεσμός, γρήγορα αγκαλιάστηκε από την κοινωνία, με αποτέλεσμα τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας να επεκταθούν σε όλη τη χώρα, αποτελώντας έναν βασικό πυλώνα της διά βίου μάθησης. Με στόχο να καταπολεμήσουν τον κοινωνικό αποκλεισμό, ακόμη και στην πιο στερεοτυπική έκφανση του, λειτουργούν και σε σωφρονιστικά καταστήματα, παρέχοντας έμπρακτα στους κρατούμενους την ευκαιρία και τα εφόδια να κάνουν ένα νέο ξεκίνημα στη ζωή τους και να ενταχθούν ευκολότερα στην κοινωνία.
Τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας απευθύνονται σε ενήλικες που δεν έχουν ολοκληρώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση και συνήθως ανήκουν σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Το έλλειμμα στην εκπαίδευση συνήθως συνδυάζεται με εξαιρετικά μειωμένες ευκαιρίες πρόσβασης στην απασχόληση και κοινωνική περιθωριοποίηση.
Τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας έρχονται να σπάσουν το φαύλο αυτόν κύκλο που έχει ως αποτέλεσμα τον κοινωνικό αποκλεισμό. Αποσκοπούν στην επανασύνδεση των ενηλίκων με την εκπαίδευση και κατάρτιση, την απόκτηση σύγχρονων γνώσεων και δεξιοτήτων που θα συμβάλλουν στην οικονομική και κοινωνική τους ένταξη, τη βελτίωση των προοπτικών τους για πρόσβαση στην αγορά εργασίας. Τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας διακρίνονται για τη δημιουργικότητα, την εξωστρέφεια και την ευελιξία τους, με προσαρμοσμένο εκπαιδευτικό πλαίσιο στα ενδιαφέροντα και τις εμπειρίες των εκπαιδευομένων. Εστιάζουν στην βιωματική μάθηση, την ενίσχυση των κοινωνικών δεξιοτήτων, την ανάπτυξη κινήτρων και ικανοτήτων εκμάθησης και ανάληψης πρωτοβουλίας. Υπό αυτό το πρίσμα, μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας πραγματοποιείται σε κοινωνικούς χώρους, στους οποίους διαχέεται γνώση και εμπειρία όπως χώροι εργασίας, τέχνης, πολιτιστικών εκδηλώσεων κ.ά.
Η Κυβέρνηση της ΝΔ, στο πλαίσιο των πολιτικών της για την άρση του εκπαιδευτικού αποκλεισμού και την ενίσχυση της δια βίου μάθησης, αύξησε τα ετήσια ανώτατα όρια δαπανών για τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας, στοχεύοντας στην περαιτέρω βελτίωση τους.
Η επένδυση των ευρωπαϊκών χωρών στον θεσμό αυτόν είναι κομβικής σημασίας, γιατί τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας αποτελούν μοχλό ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής, συμβάλλοντας στην καταπολέμηση των εκπαιδευτικών ανισοτήτων και του κοινωνικού αποκλεισμού, χτίζοντας κοινωνίες πιο ανθεκτικές, δίκαιες και συμπεριληπτικές.