Η αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων από μια στρατηγικής σημασίας πόλη στην ανατολική Ουκρανία ώθησε δύο ισχυρούς συμμάχους του Βλαντιμίρ Πούτιν να κάνουν κάτι σπάνιο στη σύγχρονη Ρωσία: να γελοιοποιήσουν δημόσια τη στρατηγική που ακολουθεί ο Ρώσος πρόεδρος στον πόλεμο της Ουκρανίας.
Η απώλεια της πόλης-κλειδί Λιμάν, που επανακτήθηκε από τους Ουκρανούς, έγινε δεκτή με εκνευρισμό από τον Ραμζάν Καντίροφ, τον ηγέτη της νότιας ρωσικής δημοκρατίας της Τσετσενίας.
Ο Καντίροφ, ο οποίος ήταν κοντά στον Πούτιν από τότε που ο πατέρας του και πρώην πρόεδρος της Τσετσενίας, Αχμάντ, σκοτώθηκε σε βομβιστική επίθεση το 2004 στο Γκρόζνι, είπε ότι η Ρωσία θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο να χρησιμοποιήσει μικρά τακτικά πυρηνικά όπλα στην Ουκρανία ως απάντηση.
Η προειδοποίηση για τα πυρηνικά απασχόλησε έντονα τα ΜΜΕ, αλλά η δημόσια περιφρόνηση του για τους κορυφαίους στρατηγούς της Ρωσίας μπορεί να ήταν εξίσου σημαντική σε μια Ρωσία όπου η δημόσια κριτική για την πολεμική προσπάθεια από τα ανώτερα κλιμάκια της ελίτ είναι ταμπού, αν όχι «απαγορευμένη».
«Ο νεποτισμός στον στρατό δεν θα οδηγήσει σε κανένα καλό», είπε ο Καντίροφ, προσθέτοντας ότι πρέπει να αφαιρεθούν τα μετάλλια από τον διοικητή των ρωσικών δυνάμεων στην περιοχή και να σταλεί στην πρώτη γραμμή με ένα όπλο για να ξεπλύνει την ντροπή του με αίμα.
Αυτή η δημόσια περιφρόνηση για τους στρατηγούς που διευθύνουν τον πόλεμο της Ρωσίας είναι σημαντική επειδή υποδηλώνει το επίπεδο απογοήτευσης στην ελίτ του Πούτιν για τη διεξαγωγή του πολέμου, ενώ διαπερνά το προσεκτικά ελεγχόμενο αφήγημα του Κρεμλίνου.
Ο Καντίροφ, ο οποίος υποστηρίζει τον πόλεμο και έχει στείλει πολλές από τις δικές του τσετσενικές μονάδες για να πολεμήσουν, είπε ότι η κριτική του ήταν η πικρή αλήθεια για μια ρωσική μαχητική δύναμη που, όπως είπε, «επέτρεψε σε μετριότητες χωρίς ταλέντο να απογοητεύσουν τη χώρα».
Σε μια νέα οπισθοδρόμηση για τη Μόσχα τη Δευτέρα, ένας Ρώσος αξιωματούχος επιβεβαίωσε την προέλαση της Ουκρανίας κατά μήκος της δυτικής όχθης του ποταμού Ντνίπρο στην Χερσώνα - μία από τις τέσσερις περιοχές που ο Πούτιν ισχυρίστηκε την περασμένη εβδομάδα ότι προσάρτησε.
Ο Πούτιν λέει ότι η Ρωσία είναι πλέον εγκλωβισμένη σε μια υπαρξιακή μάχη με τη Δύση, την οποία κατηγορεί ότι επιδιώκει να καταστρέψει τη χώρα του. Η Ρωσία, λέει, θα επικρατήσει στην Ουκρανία.
Στη ρωσική κρατική τηλεόραση, με την συνήθως υπερεθνικιστική ρητορική, η ρητορική επίσης αλλάζει.
«Θα ήθελα πολύ να επιτεθούμε στο Κίεβο και να το καταλάβουμε αύριο, αλλά γνωρίζω ότι η μερική επιστράτευση θα πάρει χρόνο», δήλωσε ο παρουσιαστής Βλαντιμίρ Σολόβιοφ στονκρατικό τηλεοπτικό σταθμό Rossiya 1.
«Για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα, τα πράγματα δεν θα είναι εύκολα για εμάς. Δεν πρέπει να περιμένουμε καλά νέα αυτή τη στιγμή» πρόσθεσε.
Ο Τσετσένος ηγέτης είπε ότι είχε προειδοποιήσει για την πιθανότητα ήττας στη Λίμαν πριν από δύο εβδομάδες τον Βαλέρι Γερασίμοφ, αρχηγό του γενικού επιτελείου της Ρωσίας, αλλά εκείνος τον αγνόησε.
Ο Γερασίμοφ, 67 ετών, είναι ο τρίτος ισχυρότερος άνδρας του ρωσικού στρατού μετά τον Πούτιν και τον υπουργό Αμυνας, Σεργκέι Σόιγκου. Ο Σόιγκου έδωσε στον Γερασίμοφ την κορυφαία στρατιωτική θέση λίγες μόλις ημέρες αφότου διορίστηκε υπουργός Αμυνας το 2012.
«Δεν ξέρω τι αναφέρει το υπουργείο Άμυνας στον ανώτατο αρχιστράτηγο (Πούτιν), αλλά κατά την προσωπική μου άποψη, πρέπει να ληφθούν πιο δραστικά μέτρα», είπε ο Καντίροφ.
Ερωτηθείς για τις δηλώσεις του Καντίροφ, ο ισχυρός ιδρυτής της Ομάδας μισθοφόρων Βάγκνερ, Γεβγκένι Πριγκόζιν, συνεχάρη τον Τσετσένο ηγέτη.
Ο Πριγκόζιν, γνωστός ως «σεφ του Πούτιν» λόγω των συμβάσεων τροφοδοσίας της εταιρείας του στο Κρεμλίνο, ανέφερε σε μια δήλωση. «Ολα αυτά τα καθάρματα πρέπει να σταλούν ξυπόλητοι στο μέτωπο με αυτόματα όπλα».
Οταν ρωτήθηκε εάν τα λόγια του θα έπρεπε να θεωρηθούν ως κριτική στο υπουργείο Άμυνας, έπνιξε την απάντησή του με ειρωνεία: «Προς Θεού».
«Αυτές οι δηλώσεις δεν είναι κριτική, αλλά απλώς μια εκδήλωση αγάπης και υποστήριξης», είπε.
«Εγώ, και ακόμη περισσότερο ο Ραμζάν Αχμάτοβιτς, είμαστε οι πιο καλλιεργημένοι άνθρωποι», είπε ο Πριγκόζιν, χρησιμοποιώντας το πατρώνυμο του Καντίροφ ως ένδειξη σεβασμού.