Η ελπίδες πως η εκεχειρία για ανθρωπιστικούς λόγους θα έδινε τέλος στις συγκρούσεις στο Ναγκόρνο Καραμπάχ φάνηκαν να βουλιάζουν την Πέμπτη, καθώς αυξάνονταν οι νεκροί και η Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν αλληλοκατηγορούνταν για νέες επιθέσεις.
Ο Αζέρος πρόεδρος είπε ότι οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας του θα καταλάβουν όλες τις περιοχές γύρω από τον ορεινό θύλακα που έχει αποσχιστεί εάν η Αρμενία συνεχίσει να «ενεργεί αρνητικά».
Η Αρμενία κατηγόρησε την Τουρκία, σύμμαχο του Αζερμπαϊτζάν, πως δεν επιτρέπει σε αεροσκάφη με ανθρωπιστική βοήθεια να εισέλθουν στον εναέριο χώρο της, παρά τους φόβους για ανθρωπιστική καταστροφή.
Η κατάπαυση πυρός που επετεύχθη με τη διαμεσολάβηση της Ρωσίας το περασμένο Σάββατο είχε ως στόχο να επιτρέψει στις δύο πλευρές να ανταλλάξουν αιχμαλώτους και σορούς νεκρών. Ωστόσο είχε μικρή επίδραση στις μάχες μέσα και γύρω από το Ναγκόρνο Καραμπάχ, που αναγνωρίζεται ως τμήμα του Αζερμπαϊτζάν, μα κατοικείται και ελέγχεται από Αρμένιους.
Αρκετές εκατοντάδες είναι οι άνθρωποι που έχουν σκοτωθεί στην πλέον θανατηφόρα αναζωπύρωση της διένεξης αυτής από τη δεκαετία του 1990. Η αποτυχία της εκεχειρίας να δώσει τέλος στις μάχες έχει εντείνει τις ανησυχίες για την ασφάλεια των αγωγών στο Αζερμπαϊτζάν που μεταφέρουν φυσικό αέριο και πετρέλαιο στις διεθνείς αγορές.
Ο Αζέρος πρόεδρος Αλίγιεφ είπε πως η ειρηνευτική διαδικασία θα μπορούσε να αρχίσει μόνο εάν συμπεριληφθεί η Τουρκία στις συνομιλίες, που καθοδηγούνται από τη Ρωσία, τη Γαλλία και τις ΗΠΑ. «Η Τουρκία παίζει ρόλο εδώ και αυτό είναι δικαίωμά της. Έτσι ήταν, ιστορικά» είπε ο Αλίγιεφ στο τουρκικό NTV. Όπως είπε, δεν υποστηρίζει στρατιωτική λύση, μα οι αζερικές δυνάμεις θα μπορούσαν να καταλάβουν και τις πέντε κύριες περιοχές του Ναγκόρνο Καραμπάχ εάν η Αρμενία δεν θέσει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα απόσυρσης από την περιοχή. Περίπου 40 οικισμοί είχαν ήδη «απελευθερωθεί», πρόσθεσε ο ίδιος.
Ο Αρμένιος πρωθυπουργός, Νικόλ Πασινιάν, είπε ότι η χώρα του ήταν έτοιμη για να θέσει σε εφαρμογή συμφωνίες κατάπαυσης του πυρός, μα η αυτοδιάθεση του Ναγκόρνο Καραμπάχ ήταν μια «κόκκινη γραμμή» που δεν μπορεί να παραβιαστεί. Τα σχέδια της Τουρκίας και του Αζερμπαϊτζάν να καταλάβουν τον έλεγχο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ με έναν πόλεμο αστραπή έχουν αποτύχει μέχρι στιγμής, δήλωσε ο πρωθυπουργός της Αρμενίας σε συνέντευξή του στο ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Sputnik, με τον Αρμένιο ηγέτη να υποστηρίζει ότι υπάρχουν αποδείξεις ότι η Τουρκία ανέπτυξε μαχητές από τη Συρία στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Ο Αρμένιος πρωθυπουργός κατηγόρησε την Άγκυρα ότι είναι ο βασικός υποστηρικτής της κλιμάκωσης στον θύλακα και η απόφαση του Μπακού να ξεκινήσει εχθροπραξίες ελήφθη υπό το πατρονάρισμα της Τουρκίας. «Είναι πλέον προφανές ότι η Τουρκία είναι ο βασικός υποστηρικτής αυτού του πολέμου... Με απόφαση και το πατρονάρισμα της Τουρκίας, αποφασίστηκε να ξεκινήσει ένας πόλεμος, μια επίθεση εναντίον του Ναγκόρνο Καραμπάχ», τόνισε ο Αρμένιος ηγέτης. Κατηγόρησε επίσης την Τουρκία ότι χρησιμοποιεί όχι μόνο τον δικό της στρατό στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, αλλά, σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλέστηκε, και ειδικές δυνάμεις του πακιστανικού στρατού.
Οι αρχές του Ναγκόρνο Καραμπάχ ανέφεραν πως 604 μέλη των δυνάμεων άμυνάς του έχουν σκοτωθεί από τις 27 Σεπτεμβρίου. Το Αζερμπαϊτζάν είπε την Τετάρτη πως οι νεκροί άμαχοί του ανέρχονταο στους 43 και ότι άλλοι τέσσερις σκοτώθηκαν και τρεις τραυματίστηκαν σε μια κηδεία στο Τερτέρ, όταν βλήμα πυροβολικού έπεσε σε νεκροταφείο. Επίσης, ανέφερε πως δύο άμαχοι τραυματίστηκαν από βομβαρδισμό στο Αγκντάμ. Το Αζερμπαϊτζάν δεν αποκαλύτπτει τις στρατιωτικές του απώλειες.
Το γραφείο του εισαγγελέα στην Αρμενία ανέφερε πως αζερικά drones σκότωσαν δύο στρατιώτες στο Βαρντένις της Αρμενίας την Τετάρτη, αυξάνοντας τους νεκρούς του αρμενικού στρατού στους πέντε. Δεν συμμετείχαν σε στρατιωτικές ενέργειες, όπως αναφέρθηκε. Επίσης, τηλεοπτικό συνεργείο του Reuters ανέφερε βομβαρδισμούς στο Στεπανακέρτ, την πρωτεύουσα του Ναγκόρνο Καραμπάχ.
Δεδομένα αυτή την εβδομάδα έδειξαν πως οι στρατιωτικές εξαγωγές της Τουρκίας στο Αζερμπαϊτζάν έχουν εξαπλασιαστεί φέτος. Η Ρωσία έχει αμυντική συμφωνία με την Αρμενία.
Ο Ζαρέχ Σινανιάν, Επίτροπος Θεμάτων Διασποράς της Αρμενίας, είπε ότι η παράδοση 100 τόνων ανθρωπιστικής βοήθειας από τις ΗΠΑ καθυστερούσε επειδή η Τουρκία απαγόρευσε τις πτήσεις με ανθρωπιστικό υλικό προς την Αρμενία πάνω από το έδαφός της.
Πομπέο: Ελπίζουμε πως η Αρμενία θα μπορέσει να αμυνθεί απέναντι στους Αζέρους
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο είπε ότι ελπίζει πως η Αρμενία θα μπορέσει «να αμυνθεί» απέναντι στο Αζερμπαϊτζάν, μια δήλωση που θα μπορούσε να ερμηνευτεί ως στήριξη σε μία από τις δύο πλευρές στη σύγκρουση για το Ναγκόρνο Καραμπάχ, στην οποία ωστόσο οι ΗΠΑ έχουν τον ρόλο μεσολαβητή.
«Ελπίζουμε ότι οι Αρμένιοι θα μπορέσουν να αμυνθούν απέναντι σε αυτά που κάνουν οι Αζέροι», είπε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας μιλώντας σε τοπικό ραδιοφωνικό σταθμό της Τζόρτζια.
Ο Πομπέο δεν διευκρίνισε με σαφήνεια αν με τη φράση αυτή τάσσεται υπέρ της Αρμενίας, περιοριζόμενος να ζητήσει να γίνει σεβαστή η κατάπαυση του πυρός και να διεξαχθούν «ειρηνικές συνομιλίες» για τον τερματισμό της σύγκρουσης.
Την Τετάρτη ο Αμερικανός υπουργός εξέφρασε τη λύπη του επειδή η Τουρκία άρχισε «να ενισχύει το Αζερμπαϊτζάν» και κάλεσε όλες τις χώρες να μην παρεμβαίνουν στην περιοχή για να μην κλιμακωθεί η ένταση.
(με πληροφορίες από Reuters, ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP, Sputnik)