Σε τροχιά σύγκρουσης φαίνονται να εισέρχονται και «επίσημα» Άγκυρα και Ουάσινγκτον, καθώς η «κρίση των S-400» φαίνεται να κορυφώνεται- με την Τουρκία να παραλαμβάνει το πρώτο φορτίο του ρωσικού συστήματος αεράμυνας την Παρασκευή.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ:
ΗΠΑ: Κορυφαίοι γερουσιαστές ζητούν από τον Τραμπ να επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία για τους S-400
Το τουρκικό υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε ότι η παράδοση έχει αρχίσει, και ότι το πρώτο φορτίο άρχισε να καταφθάνει στην αεροπορική βάση Μερτέντ (πρώην αεροπορική βάση Ακιντζί), κοντά στην Άγκυρα. Από πλευράς της, η ρωσική ομοσπονδιακή υπηρεσία στρατιωτικής και τεχνικής συνεργασίας επιβεβαίωσε και αυτή την έναρξη των παραδόσεων, υπογραμμίζοντας πως η παράδοση θα ολοκληρωθεί εντός του συμφωνηθέντος χρονικού πλαισίου.
Ο τουρκικός κρατικός σταθμός TRT πρόβαλε εικόνες τρίτου ρωσικού Antonov An-124 στην αεροπορική βάση (είχαν προηγηθεί άλλα δύο), αναφέροντας πως περαιτέρω παραδόσεις αναμένονται κατά τη διάρκεια της ημέρας και των προσεχών ημερών. Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της τουρκικής Daily Sabah, δεν είναι ξεκάθαρο πού θα εγκατασταθεί και ενεργοποιηθεί το σύστημα, ωστόσο το TRT μετέδωσε πως η συναρμολόγηση θα γίνει στο Μερτέντ από κοινή ρωσοτουρκική τεχνική ομάδα.
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, δήλωσε πως η διαδικασία προχωρά όπως ήταν σχεδιασμένο. Ανώνυμη στρατιωτική- διπλωματική πηγή την οποία επικαλείται το ρωσικό πρακτορείο TASS ανέφερε πως δεύτερο φορτίο θα αποσταλεί σύντομα, και ένα τρίτο – με 120 πυραύλους- θα μεταφερθεί με πλοίο μέχρι το τέλος του καλοκαιριού.
Οι αντιδράσεις
Ο ασκών χρέη υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ Μαρκ Έσπερ δήλωσε ότι η Ουάσινγκτον δεν έχει αλλάξει τη στάση της όσον αφορά τη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα παραγωγής των μαχητικών F-35, εφόσον η Άγκυρα παραλάβει το ρωσικό αντιπυραυλικό σύστημα S-400- και πρόσθεσε ότι θα μιλούσε αργότερα με τον Τούρκο ομόλογό του για το θέμα αυτό.
«Είμαστε ενήμεροι για την παραλαβή των S-400 από την Τουρκία. Η στάση μας όσον αφορά τα F-35 δεν έχει αλλάξει και θα μιλήσω με τον Τούρκο ομόλογο μου Ακάρ» είπε ο Αμερικανός υπουργός, προσθέτοντας ότι θα γίνουν δηλώσεις μετά από αυτή τη συνομιλία.
Οι ΗΠΑ έχουν προειδοποιήσει την Τουρκία πως, εφόσον προμηθευτεί τους S-400, διατρέχει κίνδυνο αποκλεισμού από το πρόγραμμα των μαχητικών F-35. Σημειώνεται ότι η Τουρκία σκόπευε να προμηθευτεί 100 stealth μαχητικά του τύπου και ήταν συμπαραγωγός στο πρόγραμμα.
Η θέση των ΗΠΑ είναι πως οι S-400 είναι ασύμβατοι με το σύστημα αεράμυνας του ΝΑΤΟ, και ότι , σε περίπτωση που η Τουρκία διαθέτει ταυτόχρονα F-35 και S-400, υπάρχει σημαντικός κίνδυνος τεχνολογικά μυστικά του μαχητικού να διαρρεύσουν στη Ρωσία- και παράλληλα απείλησαν την Άγκυρα με επιβολή οικονομικών κυρώσεων λόγω της προμήθειας των S-400 (στο πλαίσιο της CAATSA- Countering America’s Adversaries Through Sanctions Act, νόμος που έχει περαστεί από το Κογκρέσο και επιβάλει κυρώσεις για μεγάλες αγορές όπλων από τη Ρωσία), ενώ η παράδοση F-35 στην Τουρκία και η εκπαίδευση Τούρκων πιλότων στο μαχητικό έχουν «παγώσει». Επίσης, υπάρχουν σχέδια «έξωσης» της Τουρκία από το πρόγραμμα των F-35.
Η Τουρκία υποστηρίζει ότι τα δύο συστήματα θα βρίσκονται σε διαφορετικά σημεία, και ότι οι ΗΠΑ άργησαν πολύ να κάνουν αντιπρόταση για την αγορά αμερικανικών συστημάτων Patriot. Υπενθυμίζεται πως πρόσφατα είχε λάβει χώρα συνάντηση του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με τον Αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ, μετά την οποία ο Ερντογάν εξέφρασε την πεποίθηση ότι οι ΗΠΑ δεν θα επιβάλουν κυρώσεις σχετικά με το ζήτημα.
Σε κάθε περίπτωση, δεδομένης της έναρξης της παράδοσης των S-400, αναμένεται η επόμενη κίνηση των ΗΠΑ, σε αυτό που εξελίσσεται στη μεγαλύτερη κρίση στις σχέσεις των δύο χωρών. Αξίζει να σημειωθεί πως η εξέλιξη της συμφωνίας φαίνεται να έχει προκαλέσει έντονους προβληματισμούς στους επενδυτές στην Τουρκία, με την τουρκική λίρα να αποδυναμώνεται έναντι του δολαρίου και το χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης να σημειώνει πτώση. Επίσης, αξιωματούχος του ΝΑΤΟ δήλωσε στο AFP πως η Συμμαχία προβληματίζεται έντονα σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις της αγοράς.
Στη δημοσιότητα φωτογραφίες από την παράδοση των S-400
(με πληροφορίες από Reuters, Daily Sabah, Hurriyet Daily News, RT, BBC, AFP)