Ανταπόκριση - Στρασβούργο
Η πολυαναμενόμενη μέρα για την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έφτασε. Σήμερα Πέμπτη 18 Ιουλίου στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου οι Ευρωβουλευτές θα ψηφίσουν για το εάν η 65χρονη Γερμανίδα πολιτικός θα παραμείνει στο τιμόνι της Κομισιόν για μια δεύτερη πενταετή θητεία Ωστόσο παρά τις πυρετώδεις προσπάθειές της και τις διαβουλεύσεις που έχει κάνει, με σχεδόν όλες τις πολιτικές οικογένειες, το αποτέλεσμα δεν είναι καθόλου βέβαιο, αν και η έλλειψη εναλλακτικής σε αυτούς τους ταραχώδεις καιρούς μπορεί να αποτρέψει μια πολιτική κρίση στην ΕΕ.
Σύμφωνα με το άρθρο 14 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης εάν η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεν συγκεντρώσει την απαιτούμενη πλειοψηφία, η Πρόεδρος του Κοινοβουλίου θα καλέσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να προτείνει άλλον υποψήφιο εντός ενός μηνός, για να εκλεγεί με την ίδια διαδικασία, τον Σεπτέμβριο.
Πριν από την ψηφοφορία η φον ντερ Λάιεν θα εκφωνήσει την ομιλία της στο νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο, όπου θα εκθέσει τις πολιτικές της προτεραιότητες σε μια προσπάθεια να πείσει όσο το δυνατόν περισσότερους ευρωβουλευτές για την ψηφίσουν και περίπου στις 2 το μεσημέρι (ώρα Ελλάδας) θα ξεκινήσει η ψηφοφορία με τα αποτελέσματα να αναμένονται στις 3:45 (ώρα Έλλαδας).
Η κ. φον ντερ Λάιεν, η οποία ασκεί τα καθήκοντα της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το 2019, θα χρειαστεί την απόλυτη πλειοψηφία, δηλαδή από το σύνολο των 720 βουλευτών θα απαιτηθούν 361 ψήφοι προκειμένου να παραμείνει στη θέση της και για το λόγο αυτό θα πρέπει να βασιστεί στις τρεις πολιτικές οικογένειες που κέρδισαν την πλειοψηφία των εδρών στις Ευρωεκλογές του Ιουνίου και συγκροτούν τον άτυπο κεντρώο φιλοευρωπαϊκό συνασπισμό.
Πρόκειται για τη δική της πολιτική οικογένεια το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα - ΕΛΚ (188 έδρες), τους Σοσιαλιστές – S&D (136 έδρες) και τους Φιλελεύθερους -RENEW (77 έδρες).
Όμως οι υπεύθυνοι της εκστρατείας της υπολογίζουν ότι θα υπάρξουν απώλειες της τάξεως του 15%, ήδη μεμονωμένοι ευρωβουλευτές και από τις τρεις ομάδες έχουν δημοσιοποιήσει ότι δεν θα υποστηρίξουν τη φον ντερ Λάιεν. Επίσης, δεδομένου ότι η ψηφοφορία είναι μυστική ορισμένοι που μπορεί δημοσίως να υποστηρίζουν την υποψηφιότητά της να μην το κάνουν πράξη όταν φτάσουν μπροστά στην κάλπη.
Για τους λόγους αυτούς μέχρι και λίγες ώρες πριν την έναρξη της σημερινής Ολομέλειας η έως τώρα επικεφαλής της Κομισιόν επιδόθηκε σε έναν μαραθώνιο διαβουλεύσεων προκειμένου να διασφαλίσει την επανεκλογή της.
Αρχικά επιχείρησε να πείσει την υπερσυντηρητική δεξιά παράταξη της Ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι, τους Ευρωπαίους Συντηρητικούς και Μεταρρυθμιστές (ECR) που κάποια στιγμή έγιναν η τρίτη δύναμη στο Κοινοβούλιο (78 έδρες) πριν οι ακροδεξιοί «Ευρωπαίοι Πατριώτες» της Λεπέν και του Ορμπάν τους εκτοπίσουν στην τέταρτη θέση.
Όμως αυτό προκάλεσε τις αντιδράσεις των κεντρώων και αριστερών κομμάτων που απείλησαν να αποσύρουν τη στήριξή τους. Ετσι «φλέρταρε» με τους 53 βουλευτές των Πρασίνων δίνοντας υποσχέσεις για συνέχιση της πράσινης ατζέντας.
Μέσα στον αγώνα της και την αβεβαιότητά της η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μοίρασε πολλές διαβεβαιώσεις και υποσχέσεις στα αιτήματα των διαφόρων πολιτικών ομάδων, αιτήματα που κυμαίνονται από το περιβάλλον και τη μετανάστευση μέχρι την αγροτική πολιτική και δεν είναι βέβαιο κατά πόσο αυτά είναι συμβατά μεταξύ τους, αλλά και εάν μπορεί η φον ντερ Λάιεν να τηρήσει τις υποσχέσεις της.
Αυτό από μόνο του μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την επανεκλογή της.
Επιπλέον δεν πρέπει να υποτιμάται η δύναμη των υπερδεξιών και ακροδεξιών ομάδων στο Ευρωκοινοβούλιο (οι Ευρωπαίοι Πατριώτες και η Ευρώπη των Κυριάρχων Εθνών του AfD) και παρότι έχουν διαφορές μεταξύ τους εύκολα θα μπορούσαν να ενωθούν για να πλήξουν την υποψηφιότητά της.
Έτσι άγνωστο παραμένει τι θα πράξει το υπερσυντηρητικό ECR της Μελόνι η οποία στη Σύνοδο Κορυφής του περασμένου μήνα δεν στήριξε την υποψηφιότητα της φον ντερ Λάιεν σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τον αποκλεισμό της όπως είπε από τις διαπραγματεύσεις για την επιλογή των κορυφαίων θέσεων στην ΕΕ παρά το ότι το κόμμα της είχε καταστεί τρίτη δύναμη.
Όμως αυτό μπορεί να αλλάξει και ίσως η εκλογή προχθες στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου δύο αντιπροέδρων από την παραταξή της, το ECR, να αποδεικνύει ότι μπορεί να έχουν επιτευχθεί παρασκηνιακές συμφωνίες που να περιλαμβάνουν ψήφους έναντι αξιωμάτων.
Το ίδιο ισχύει και με τους Πράσινους παρότι δεν επισημοποίησε κάποια συμφωνία μαζί τους.
Η αβεβαιότητά της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ενισχύεται από την ανάμνηση του «ψυχολογικού» της τραύματος από την προηγούμενη εκλογή της το 2019 καθώς εκλέχθηκε με μόλις 9 ψήφους πάνω από το απαιτούμενο όριο.
Οι υποστηρικτές της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επιμένουν ότι είναι ο άνθρωπος που κλήθηκε να διαχειριστεί μια σειρά από κρίσεις που ταρακούνησαν την ΕΕ, πανδημία, εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, ενεργειακή κρίση και αυτό την κάνει ικανή να συνεχίσει καθώς έχει την εμπειρία και τις ικανότητες να ανταπεξέλθει στο νέο περιβάλλον των πολυκρίσεων.
Ωστόσο οι επικριτές της της προσάπτουν ότι λειτουργεί συγκεντρωτικά και πολλές φορές χωρίς να δίνει τις απαραίτητες εξηγήσεις, μάλιστα ένα 24ωρο πριν από τη σημερινή ψηφοφορία το Γενικό Δικαστήριο της ΕΕ αποφάνθηκε ότι οι συμβάσεις της Κομισιόν για τα εμβόλια Covid-19 δεν ήταν αρκετά διαφανείς.
Αυτό που μπορεί να τη σώσει είναι η πολιτική αβεβαιότητα που επικρατεί και η κρίσιμη γεωπολιτική κατάσταση στην οποία έχει βρεθεί η Ένωση. Η ρωσική επιθετικότητα και ο πόλεμος στην Ουκρανία, η εφιαλτική εξάμηνη προεδρία της ΕΕ που βρίσκεται σε εξέλιξη από τον φιλορώσο Ορμπάν, η κρίση στη Μέση Ανατολή, η δυσκολία να υπάρξει οικονομική ανάκαμψη η οποία να αντικατοπτρίζεται στο εισόδημα των νοικοκυριών, η ανεξέλεγκτη μετανάστευση, η άνοδος της ακροδεξιάς και ακόμη περισσότερο η πιθανότητα επιστροφής του Ντόναλντ Τράμπ στον Λευκό Οίκο, δημιουργούν μεγάλη ανασφάλεια και υπερτονίζεται ότι δεν υπάρχει περιθώριο για να προκύψει στη συγκεκριμένη χρονική συγκυρία πολιτική κρίση στην ΕΕ. Αυτό που χρειάζεται τώρα είναι η ΕΕ να επιδείξει σταθερότητα και συνέχεια, υποστηρίζουν αναλυτές.