Οι 194 χώρες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) συνεδριάζουν σήμερα μέσω τηλεδιάσκεψης για πρώτη φορά στην ιστορία του οργανισμού για να συζητήσουν τη διεθνή απάντηση στην πανδημία του κορονοϊού, με τη σινοαμερικανική αντιπαράθεση, το θέμα της Ταϊβάν αλλά και των εμβολίων να προκαλούν ένταση μεταξύ τους.
Πολλοί ηγέτες κρατών αλλά και υπουργοί αναμένεται να λάβουν τον λόγο στη διάρκεια της Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας, του οργάνου του ΠΟΥ που λαμβάνει αποφάσεις, η οποία ξεκινά σήμερα στις 12:00 ώρα Ελβετίας (13:00 ώρα Ελλάδας) και η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί αύριο το μεσημέρι.
Παρά την όξυνση της έντασης μεταξύ Ουάσινγκτον και Πεκίνου, οι χώρες ελπίζουν να καταφέρουν να υιοθετήσουν ομόφωνα ένα σχέδιο απόφασης που κατήρτισε η ΕΕ. Αυτό ζητεί να ξεκινήσει “το συντομότερο (…) μια διαδικασία εκτίμησης” για να εξεταστεί η διεθνής υγειονομική απάντηση και τα μέτρα που ελήφθησαν από τον ΠΟΥ για την αντιμετώπιση της πανδημίας covid-19.
Το κείμενο ζητεί επίσης από τον ΠΟΥ “να συνεργαστεί στενά με τον Παγκόσμιο Οργανισμό για την Υγεία των Ζώων και τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας (…) με σκοπό να εντοπιστεί η ζωονοτική προέλευση του ιού και να καθοριστεί μέσω ποιας οδού πέρασε στον ανθρώπινο πληθυσμό”.
Επιπλέον το σχέδιο απόφασης της ΕΕ καλεί να υπάρξει “παγκόσμια, άμεση και ίση πρόσβαση σε όλα τα προϊόντα (…) που είναι απαραίτητα για την αντιμετώπιση της πανδημίας” και υπογραμμίζει τον ρόλο “του εμβολιασμού σε μεγάλη κλίμακα κατά της covid-19, ως παγκόσμιο δημόσιο αγαθό, προκειμένου να προληφθεί να ανασχεθεί και να εξαλειφθεί η μετάδοσή της”.
“Κανένα θέμα δεν εξαιρέθηκε”
“Υπάρχει άτυπη συμφωνία να υιοθετηθεί ομόφωνα το σχέδιο απόφασης. Αυτό θα είναι σημαντικό διότι ο ΠΟΥ θα είναι το πρώτο παγκόσμιο φόρουμ στο οποίο θα υπάρξει ομόφωνη απόφαση σε ένα κείμενο”, επεσήμανε ευρωπαϊκή διπλωματική πηγή. Σύμφωνα με την πηγή αυτή, ακόμη και “τα δύσκολα” ζητήματα περιλαμβάνονται στο σχέδιο της απόφασης, ανάμεσά τους η προέλευση του κορονοϊού και η μεταρρύθμιση του ΠΟΥ, την οποία ζητούν μετ’ επιτάσεως οι ΗΠΑ.
“Κανένα ζήτημα δεν εξαιρέθηκε” από το σχέδιο απόφασης, το οποίο έχει στόχο μεταξύ άλλων “να συνεχιστεί η μεταρρύθμιση του ΠΟΥ και κυρίως (η μεταρρύθμιση) των ικανοτήτων του οι οποίες απεδείχθησαν ανεπαρκείς για να αποτρέψουν μια τόσο μεγάλη κρίση”, αποκάλυψε η ίδια πηγή.
Οι ΗΠΑ, που κατηγορούν την Κίνα ότι απέκρυψε το εύρος της πανδημίας, βρίσκεται σε αντιπαράθεση με τον ΠΟΥ, τον οποίο ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κατηγορεί ότι “απέτυχε” στη διαχείριση της κρίσης συντασσόμενος με την κινεζική θέση. Παράλληλα ανέστειλε τη χρηματοδότηση των ΗΠΑ στον οργανισμό.
Ιός και Ταϊβάν
Μεταρρύθμιση του οργανισμού, η Ταϊβάν, η πρόσβαση σε εμβόλια, η αποστολή ειδικών στην Κίνα: τα θέματα για τα οποία υπάρχει αντιπαράθεση δεν λείπουν, όμως το ζήτημα της προέλευσης του ιού παραμένει το βασικό ζήτημα της σύγκρουσης μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας.
Η Ουάσινγκτον ζητεί τη διεξαγωγή έρευνας για το θέμα, όπως και η Αυστραλία, καθώς πιστεύουν ότι το Πεκίνο απέκρυψε ένα ατύχημα σε εργαστήριο από το οποίο διέρρευσε ο κορονοϊός προκαλώντας την πανδημία.
Εξάλλου οι ΗΠΑ κατηγόρησαν την Κίνα ότι προσπάθησε να υποκλέψει την αμερικανική έρευνα για την παρασκευή εμβολίου και ο Τραμπ απείλησε να διακόψει κάθε σχέση με το Πεκίνο.
Την ίδια ώρα η Ουάσινγκτον εκτιμά ότι ο ΠΟΥ αγνόησε μια έγκαιρη προειδοποίηση από την Ταϊβάν για τη σοβαρότητα του κορονοϊού, κάτι που διαψεύδει ο οργανισμός. Και οι ΗΠΑ, υποστηριζόμενες από κάποιες χώρες, ζήτησαν από τον ΠΟΥ “να καλέσει την Ταϊβάν” στην Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας, παρά τις αντιδράσεις της Κίνας.
Αφού είχε το καθεστώς παρατηρητή, η Ταϊβάν αποκλείστηκε το 2016 από τον ΠΟΥ όταν ανήλθε στην προεδρία η Τσάι Ινγκ- ουέν, η οποία αρνείται να δεχθεί ότι το νησί ανήκει στην Κίνα.
Ο ΠΟΥ από την πλευρά του διαβεβαιώνει ότι μόνο οι χώρες μέλη του μπορούν να δεχθούν ή όχι την Ταϊβάν και μένει να φανεί αν θα διεξαχθεί ψηφοφορία για το θέμα.