Η ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας, η προσέγγιση της ειρήνης μέσω ισχύος για την Ουκρανία, η άρνηση μιας εκεχειρίας χωρίς ταυτόχρονη συμφωνία ειρήνης και η παροχή εγγυήσεων ασφαλείας, με τους όρους να εξετάζονται ανάλογα με το επίπεδο υποστήριξης των Ηνωμένων Πολιτειών, αποτέλεσαν τη κοινή θέση των ηγετών που συμμετείχαν στην άτυπη σύνοδο συγκεκριμένων ηγετών της ΕΕ, η οποία πραγματοποιήθηκε την Δευτέρα 17 Φεβρουαρίου, στο Παρίσι, με πρωτοβουλία του Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν.
Αν και δεν ελήφθησαν συγκεκριμένες αποφάσεις – όπως άλλωστε ήταν αναμενόμενο – διαφάνηκε ότι δεν υπάρχει διάθεση για ανάπτυξη ευρωπαϊκών στρατευμάτων στο ουκρανικό έδαφος.
Τέσσερα συμπεράσματα
Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο οι ηγέτες που συμμετείχαν στη σύνοδο κατέληξαν στα εξής:
«Συμφωνούμε με τον Πρόεδρο Τραμπ στην προσέγγιση της ”ειρήνης μέσω ισχύος”.»
«Πιστεύουμε ότι είναι επικίνδυνο να συναφθεί εκεχειρία χωρίς ταυτόχρονη συμφωνία ειρήνης (μάθημα από τις συμφωνίες του Μινσκ).»
«Είμαστε έτοιμοι να παρέχουμε εγγυήσεις ασφαλείας, με τους όρους να εξετάζονται με κάθε πλευρά, ανάλογα με το επίπεδο υποστήριξης των Ηνωμένων Πολιτειών.»
«Είμαστε προετοιμασμένοι να αυξήσουμε τους αμυντικούς μας προϋπολογισμούς, τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και στο πλαίσιο της ΕΕ, ώστε να μοιραστούμε καλύτερα το βάρος με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Στην έκτακτη αυτή συνεδρίαση στο Παρίσι συμμετείχαν, εκτός από τον επικεφαλής της Κομισιόν, Αντόνιο Κόστα και την επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μάρκ Ρούτε και ο ο Γερμανός Καγκελάριος Σολτς, η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι, ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντ. Τουσκ, η πρωθυπουργός της Δανίας Φρέντερικσεν (που εκπροσωπεί τους Οκτώ της Σκανδιναβίας και της Βαλτικής), ο Ισπανός Σάντσεθ, και ο Ολλανδός Σούφ.
«Σήμερα στο Παρίσι επιβεβαιώσαμε ότι η Ουκρανία αξίζει την ειρήνη μέσω της δύναμης. Ειρήνη σεβόμενη την ανεξαρτησία, την κυριαρχία, την εδαφική της ακεραιότητα, με ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας.
Η Ευρώπη φέρει ολόκληρο το μερίδιό της στη στρατιωτικής βοήθεια στην Ουκρανία» ανέφεραν σε κοινό τους μήνυμα στο Χ η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάινε και ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα.
Σολτς: Πρόωρη και εντελώς υποθετική την όποια συζήτηση περί ανάπτυξης ευρωπαϊκών στρατευμάτων στο ουκρανικό έδαφος.
Οφείλουμε να συνεχίσουμε να στηρίζουμε την Ουκρανία η οποία μπορεί να βασίζεται σε μας δήλωσε ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς και πρόσθεσε ότι δεν μπορεί να επιβληθεί καμία συμφωνία κάθ′ υπαγόρευση (diktat) στην Ουκρανία, ενώ τάχθηκε υπέρ της χαλάρωσης των κανόνων της δημοσιονομικής πειθαρχίας της ΕΕ ούτως ώστε να μπορέσουν τα κράτη μέλη της να ανταποκριθούν στις δαπάνες για την παροχή της αμυντικής και οικονομικής βοήθειας προς την Ουκρανία.
Ο Σολτς επεσήμανε – και το ανέφερε σε ανάρτησή του στο Χ – ότι πρόκειται για μια δύσκολη κατάσταση για την Ευρώπη. Παράλληλα, δήλωσε:
«Χαιρετίζουμε τις συνομιλίες για την ειρήνη στην Ουκρανία, αλλά πρέπει να διασφαλιστεί ότι θα είναι δίκαιες και βιώσιμες. Επιπλέον, η Ουκρανία πρέπει να συμμετέχει σε αυτές τις συνομιλίες. Η Ευρώπη θα συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία».
Στις δηλώσεις του μετά το πέρας της συνάντησης είπε:
«Το ΝΑΤΟ βασίζεται στην αρχή ότι πάντα δρούμε από κοινού και μοιραζόμαστε από κοινού τους κινδύνους. Αυτό δεν πρέπει να τεθεί υπό αμφισβήτηση. Δεν πρέπει να υπάρξει διαχωρισμός της ασφάλειας και της ευθύνης μεταξύ της Ευρώπης και των ΗΠΑ.»
Ωστόσο χαρακτήρισε πολύ πρόωρη και εντελώς υποθετική την όποια συζήτηση περί ανάπτυξης ευρωπαϊκών στρατευμάτων στο ουκρανικό έδαφος λέγοντας ότι η συζήτηση για μια ευρωπαϊκή ειρηνευτική δύναμη στην Ουκρανία είναι «εντελώς ανάρμοστη» και «άκαιρη». «Δεν βρισκόμαστε ακόμη σε ειρήνη, αλλά εν μέσω ενός πολέμου ο οποίος διεξάγεται βάναυσα από τη Ρωσία και προωθείται χωρίς καμία αναστολή» είπε και σε άλλο σημείο των δηλώσεών του είπε πως είναι αντίθετος στην ανάπτυξη μιας ειρηνευτικής δύναμης χωρίς την συμμετοχή των ΗΠΑ.
Από την πλευρά του ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ, η χώρα του οποίου αυτό το εξάμηνο ασκεί την προεδρία της ΕΕ, δήλωσε πως δεν μπορούν να ληφθούν αποφάσεις για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία, επιβεβαιώσε τη στήριξή του προς το Κίεβο αλλά ξεκαθάρισε πως δεν «οραματίζεται» την αποστολή πολωνικών στρατευμάτων στη χώρα.
«Όλοι οι συμμετέχοντες στη συνάντηση αυτή συνειδητοποιούν ότι η διατλαντική σχέση, η Βορειοατλαντική Συμμαχία και η φιλία μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, εισήλθαν σε μια νέα φάση. Όλοι το διαπιστώνουμε αυτό”, δήλωσε ο Τουσκ στους δημοσιογράφους.
Όπως τόνισε, οι συμμετέχοντες στη συνάντηση διαπιστώνουν επίσης «ότι ήρθε η ώρα για μια πολύ πιο σημαντική ευρωπαϊκή ικανότητα αυτοάμυνας».
«Υπήρξε συμφωνία, ομόφωνα, για το γεγονός ότι μια αύξηση, και μια σαφής αύξηση των αμυντικών δαπανών, είναι απολύτως απαραίτητη, και ότι δεν υπάρχει λόγος να θυμώνουμε όταν ένας Αμερικανός σύμμαχος λέει να ξοδέψουμε περισσότερα, να είμαστε πιο δυνατοί, να είμαστε πιο ανθεκτικοί. Οι δηλώσεις αυτές δικαιολογούνται απολύτως από τα γεγονότα» είπε και πρόσθεσε ότι οι αμυντικές δαπάνες δεν θα αντιμετωπίζονται πλέον ως υπερβολικές δαπάνες, «επομένως δεν θα κινδυνεύουμε από τη διαδικασία του υπερβολικού ελλείμματος και όλες τις δυσάρεστες συνέπειές της».
Στάρμερ: Απαραίτητος ένας αμερικάνικος μηχανισμός ασφαλείας για να αποτρέψει τη Ρωσία από το να επιτεθεί ξανά
Ο βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ δήλωσεότι είναι απαραίτητη η παροχή εγγυήσεων ασφαλείας από τις ΗΠΑ ώστε οι ευρωπαϊκές χώρες να αναπτύξουν μεταπολεμικά ειρηνευτικές δυνάμεις στην Ουκρανία, συμπληρώνοντας ότι είναι πολύ νωρίς για εκτιμήσεις σχετικά με τον αριθμό των στρατιωτών που το Λονδίνο θα ήταν διατεθειμένο να στείλει.
«Η Ευρώπη πρέπει να διαδραματίσει τον ρόλο της και είμαι διατεθειμένος να εξετάσω το ενδεχόμενο ανάπτυξης βρετανικών δυνάμεων μαζί με άλλων χωρών, εφόσον επιτευχθεί συμφωνία για βιώσιμη ειρήνη. Ωστόσο, πρέπει να υπάρξει αμερικανικός μηχανισμός ασφαλείας, αφού μόνο οι εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ μπορούν να εμποδίσουν αποτελεσματικά τη Ρωσία από το να επιτεθεί ξανά στην Ουκρανία», δήλωσε ο Στάρμερ από το Παρίσι.
Η πρωθυπουργός της Δανίας Φρέντερικσεν Μέτε Φρεντέρικσεν δήλωσε ότι όλες οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να εντείνουν τη στήριξή τους στην Ουκρανία, αυξάνοντας ταυτόχρονα τις αμυντικές δαπάνες τους στο εσωτερικό τους, ώστε να προστατευθούν από τη Ρωσία είπε και πρόσθεσε πως η Ρωσία τώρα απειλεί όλη την Ευρώπη καθώς όπως εξήγησε μια ταχεία κατάπαυση του πυρός μπορεί να δώσει στη Ρωσία την ευκαιρία να ανασυνταχθεί και να επιτεθεί ξανά στην Ουκρανία ή σε κάποια άλλη χώρα της Ευρώπης.
«Δεν βλέπω ενδείξεις ότι οι Ρώσοι θέλουν ειρήνη», υπογράμμισε. Όσον αφορά το ενδεχόμενο ανάπτυξης ειρηνευτικής δύναμης στην Ουκρανία το συνέδεσε με τη στάση των ΗΠΑ και κατά πόσο αυτές θα είναι διατεθειμένες να στηρίξουν τις ευρωπαϊκές δυνάμεις που τυχόν βρεθούν εκεί.
Από την πλευρά του ο Ισπανός πρωθυπουργός Π. Σάντσεζ δήλωσε ότι η ειρήνη στην Ουκρανία και η ευρωπαϊκή ασφάλεια είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος, είπε και διαβεβαίωσε ότι η χώρα του είναι έτοιμη να υποστηρίξει την Ουκρανία για όσο διαρκεί αυτός ο πόλεμος.
Προειδοποίησε ότι μια προώρη ή βιαστική κατάπαυσης του πυρός μπορεί να δώσει την ευκαιρία στη Ρωσία να ανασυνταχθεί, σημειώνοντας παράλληλα ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα πρέπει να είναι δίκαιη και διαρκής για να λειτουργήσει για όλες τις πλευρές.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός επέμεινε ότι η Ουκρανία και η ΕΕ θα πρέπει να εκπροσωπούνται στις συνομιλίες και εκτίμησε πως μπροστά σε αυτή την αντιξοότητα που βρίσκεται η ΕΕ η απάντηση είναι περισσότερη Ευρώπη, περισσότερη Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σε ερώτηση που το έκαναν δημοσιογράφοι μετά το τέλος της συνόδου για πιθανή αποστολή στρατιωτικών δυνάμεων στην Ουκρανία απάντησε ότι ακόμη δεν υπάρχουν οι συνθήκες εκείνες, μια ειρηνευτική συμφωνία, που θα επιτρέψει μια σχετική συζήτηση.