Οι ηγέτες της Ομάδας των 20 μεγάλων οικονομιών του πλανήτη (G-20) θα πουν ότι στοχεύουν να περιορίσουν την υπερθέρμανση του πλανήτη σε επίπεδο 1,5 βαθμού Κελσίου, όπως καλούν οι επιστήμονες, αλλά θα αποφύγουν σε μεγάλο βαθμό τις σημαντικές δεσμεύσεις, σύμφωνα με το προσχέδιο της κοινής δήλωσης που έχει στην κατοχή του το Reuters.
Η κοινή δήλωση για την ανάγκη δράσεων και μέτρων για το κλίμα αντικατοπτρίζει τις σκληρές διαπραγματεύσεις μεταξύ των διπλωματών καθώς οι ηγέτες των 20 ισχυρότερων χωρών συγκεντρώθηκαν για μια διήμερη σύνοδο κορυφής στη Ρώμη. Ωστόσο, το προσχέδιο περιέχει λιγοστές συγκεκριμένες ενέργειες για τον περιορισμό των εκπομπών άνθρακα.
«Παραμένουμε προσηλωμένοι στον στόχο της Συμφωνίας του Παρισιού (2015) να διατηρήσουμε την παγκόσμια μέση αύξηση της θερμοκρασίας πολύ κάτω από τους 2°C και να συνεχίσουμε τις προσπάθειες για τον περιορισμό της σε 1,5°C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα», αναφέρει μεταξύ άλλων το προσχέδιο.
Συνολικά, το πέμπτο προσχέδιο της ανακοίνωσης όχι μόνο δεν φαίνεται να «σκληραίνει τη γλώσσα σχετικά με τη δράση για το κλίμα σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκδόσεις, αλλά και σε ορισμένους τομείς υιοθετεί πιο ”χαλαρές” δεσμεύσεις
Η δήλωση αναφέρει επίσης ότι οι ηγέτες αναγνώρισαν ”τη ζωτική σημασία” της επίτευξης καθαρών μηδενικών εκπομπών άνθρακα μέχρι τα μέσα του τρέχοντος αιώνα.
Αυτός είναι ένας βασικός στόχος που οι ειδικοί των Ηνωμένων Εθνών θεωρούν ότι είναι απαραίτητος για την επίτευξη του ανώτατου ορίου 1,5 βαθμού για την υπερθέρμανση, αλλά ορισμένες από τους μεγαλύτερες ρυπαίνοντες-χώρες του κόσμου δεν έχουν ακόμη δεσμευτεί σε αυτόν.
Η Κίνα, η μεγαλύτερη παγκόσμια πηγή εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου, έχει θέσει την επίτευξη του στόχου αυτού ως το 2060.
Η ”αμεση δράση μετατράπηκε σε... αποτελεσματικές ενέργειες”
Ο ρόλος της συνόδου των G-20 είναι κρίσιμος ενόψει μιας ευρύτερης συνόδου κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα γνωστή ως «COP26» που θα πραγματοποιηθεί στη Γλασκώβη της Σκωτίας και στην οποία θα συμμετέχουν σχεδόν 200 χώρες.
Το μπλοκ των G20, το οποίο περιλαμβάνει τη Βραζιλία, την Κίνα, την Ινδία, τη Γερμανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 80% του παγκόσμιου ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ), το 60% του πληθυσμού του πλανήτη και περίπου το 80% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
«Η διατήρηση του 1,5°C σε προσιτά επίπεδα θα απαιτήσει ουσιαστικές και αποτελεσματικές ενέργειες από όλες τις χώρες», αναφέρει το τελευταίο προσχέδιο, εν αντιθέσει μ′ ένα προηγούμενο που ανέφερε ότι απαιτείται «άμεση δράση», αντικατοπτρίζοντας τις επίπονες συζητήσεις σχετικά με τη διατύπωση.
Επίσης, η αναφορά στο τελευταίο προσχέδιο στη σημασία της επίτευξης των καθαρών μηδενικών εκπομπών ”μέχρι τα μέσα του αιώνα”, αντικαθιστά τη διατύπωση μιας προηγούμενης έκδοσης, αναφέρει το Reuters, που έκανε λόγο συγκεκριμένα ”μέχρι το 2050″. Αυτή η διατύπωση μάλιστα ήταν μέσα σε παρένθέση, υποδεικνύοντας ότι έχρηζε διαπραγμάτευσης.
Το τελευταίο προσχέδιο αναγνωρίζει ότι τα τρέχοντα εθνικά σχέδια για τον περιορισμό των εκπομπών θα πρέπει να ενισχυθούν, αλλά παρέχει ελάχιστες λεπτομέρειες για το πώς θα πρέπει να γίνει αυτό.
Οι ειδικοί του ΟΗΕ λένε ότι ακόμη και αν εφαρμοστούν πλήρως τα τρέχοντα εθνικά σχέδια, ο κόσμος οδεύει προς υπερθέρμανση του πλανήτη κατά 2,7 βαθμούς, με καταστροφική επιτάχυνση ακραίων καιρικών φαινομένων όπως η ξηρασία, οι καταιγίδες και οι πλημμύρες.
Το προσχέδιο περιλαμβάνει τη δέσμευση για διακοπή της χρηματοδότησης της υπερπόντιας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύση άνθρακα μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους και «να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε» για την παύση της κατασκευής νέων σταθμών παραγωγής ενέργειας από άνθρακα πριν από το τέλος της δεκαετίας του 2030. Και οι δύο αυτές δεσμεύσεις περιλαμβάνονταν σε προηγούμενα προσχέδια, όπως και μια άλλη δέσμευση για σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων «μεσοπρόθεσμα».
Στο τελευταίο προσχέδιο, οι ηγέτες της G20 αναφέρουν επίσης ότι «θα προσπαθήσουν να μειώσουν σημαντικά τις συλλογικές εκπομπές μεθανίου». Το μεθάνιο έχει πολύ πιο ισχυρό, αλλά λιγότερο μακροχρόνιο, αντίκτυπο στην υπερθέρμανση του πλανήτη από ότι το διοξείδιο του άνθρακα.
Η ”χρηματοδότηση του κλίματος” μπάζει... νερά
Η προθυμία των πλουσιότερων χωρών να βοηθήσουν στη χρηματοδότηση της οικολογικής μετάβασης των φτωχότερων, γνωστή ως «χρηματοδότηση του κλίματος», είναι πιθανό να είναι κρίσιμη για την επιτυχία της G20 και των συνόδων κορυφής της Γλασκώβης.
Το 2009, τα πλούσια έθνη υποσχέθηκαν να παρέχουν 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως χρηματοδότηση για το κλίμα, αλλά απέτυχαν να εκπληρώσουν τη δέσμευση, προκαλώντας δυσπιστία και απροθυμία μεταξύ ορισμένων αναπτυσσόμενων χωρών να επιταχύνουν τις μειώσεις των εκπομπών τους.
«Τονίζουμε τη σημασία της εκπλήρωσης της κοινής δέσμευσης στον στόχο των ανεπτυγμένων χωρών να επιδοτούν 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως από δημόσιες και ιδιωτικές πηγές έως το 2025 για την αντιμετώπιση των αναγκών των αναπτυσσόμενων χωρών... ” αναφέρεται στο τελευταίο προσχέδιο της δήλωσης.
Να σημειωθεί ότι δεν γίνεται λόγος σε αναδρομική καταβολή των χρημάτων που υποσχέθηκαν έως το 2020, κάτι που ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες και ακτιβιστές λένε ότι είναι απαραίτητο.
Πηγή: Reuters