Δεν ήταν στρωμένη με ροδοπέταλα η χθεσινή σύνοδος κορυφής της Ε.Ε. όσον αφορά τις ελληνοκυπριακές διεκδικήσεις. Χρειάσθηκε μάλιστα για να αλλάξουν τα δεδομένα η απειλή του πρωθυπουργού της Ελλάδας Αλέξη Τσίπρα ότι η χώρα μας δεν θα ψηφίσει στο μέλλον κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας.
Η Ελλάδα και η Κύπρος κινήθηκαν συντονισμένα στη σύνοδο κορυφής, καθώς οι δύο ηγέτες συναντήθηκαν και διαμόρφωσαν την στρατηγική τους. Για παράδειγμα εκτός από την αξιοποίηση προσωπικών σχέσεων ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης μίλησε με πολλούς ηγέτες χωρών, εκ των οποίων οι περισσότεροι ανήκουν στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα.
Αναλόγως ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε και με ηγέτες που ανήκουν στους Ευρωπαίους Σοσιαλιστές – υπενθυμίζεται ότι οι τελευταίοι είχαν ειδική συνεδρίαση στην οποία συμμετείχαν μόνο οι αρχηγοί των κρατών μελών (ανάμεσά τους και ο Αλ. Τσίπρας) και όχι όσοι είναι απλοί αρχηγοί κομμάτων.
Μάλιστα στο περιθώριο της συνόδου των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών ο πρωθυπουργός συναντήθηκε με την ύπατη εκπρόσωπο της Ε.Ε. σε θέματα Εξωτερικής Πολιτικής Φεντερίκα Μογκερίνι. Σε αυτή την συνάντηση τέθηκε επιτακτικά το θέμα των «στοχευμένων μέτρων».
Διαφωνούσαν Γερμανία, Ολλανδία
Όμως, παρά την προεργασία που είχε γίνει και στο Λαϊκό και στο Σοσιαλιστικό Κόμμα, στην συνεδρίαση διαπιστώθηκε ότι Γερμανία και Ολλανδία (δηλαδή δύο ηγεσίες που ανήκουν στο Λαϊκό Κόμμα) διαφωνούσαν με τις ελληνοκυπριακές θέσεις για επιβολή κυρώσεων.
Έτσι, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, ο Αλέξης Τσίπρας, όπως είχε σχεδιάσει, έριξε το χαρτί της προειδοποίησης ότι η Αθήνα δεν θα συμφωνήσει στο μέλλον στην επιβολή κυρώσεων κατά της Ρωσίας αν οι εταίροι δεν δεσμευτούν τώρα για μέτρα κατά της Τουρκίας. Η θέση αυτή έκανε χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ (π.χ. Ουγγαρία, Ρουμανία) που συστηματικά επιδιώκουν κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας, να μην προβάλλουν αντιρρήσεις. Το αποτέλεσμα ήταν και η Γερμανία και η Ολλανδία να συνταχθούν τελικά με τις ελληνικές και κυπριακές προτάσεις.
Οι σύμμαχοι
Η βασική θέση του Αλέξη Τσίπρα στην σύνοδο κορυφής, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ήταν πως αν δεν υπάρξει αντίδραση από την Ε.Ε., θα συνεχιστούν οι προκλητικές ενέργειες από την Τουρκία. Επεσήμανε δε πως είναι ανάγκη να ασκηθεί πίεση στην Άγκυρα ώστε αφενός να αλλάξει συμπεριφορά και αφετέρου να μπορεί να ξεκινήσει πάλι διάλογος για την λύση του Κυπριακού.
Θετική για την Ελλάδα και την Κύπρο ήταν η εισήγηση της ύπατης εκπροσώπου της Ε.Ε για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής Φ. Μογκερίνι, η οποία τόνισε ότι μπορεί να υπάρξουν ευρύτεροι κίνδυνοι. Στο πλευρό της Ελλάδας τάχθηκε και ο πρωθυπουργός της Ιρλανδίας Λίο Βαράντκαρ.
Άνοιξε ο δρόμος για κυρώσεις σε πρόσωπα και εταιρείες
Για την Αθήνα έχει εξαιρετικά μεγάλη σημασία η αναφορά – προσθήκη σε «στοχευμένα μέτρα», επειδή ανοίγει τον δρόμο για κυρώσεις εναντίον φυσικών προσώπων και εταιρειών. Ουσιαστικά τώρα μπορεί να διαμορφωθεί ένας οδικός χάρτης απαντήσεων της Ε.Ε. στις τουρκικές προκλήσεις, που, σε βάθος χρόνου και αναλόγως των τουρκικών πράξεων, θα καταλήγει στις κυρώσεις. Με δεδομένο το διεθνές ένταλμα σύλληψης που έχει εκδοθεί τόσο οι εταιρείες που συμμετέχουν στις τουρκικές «γεωτρήσεις» όσοι και όσοι απασχολούνται σε αυτές κινδυνεύουν με ποινικές και οικονομικές κυρώσεις.
Υπενθυμίζεται ότι οι υπουργοί Εξωτερικών των χωρών μελών της Ε.Ε. στις αρχές της εβδομάδος δεν αναφέρθηκαν σε «στοχευμένα μέτρα». Όμως οι Ευρωπαίοι ηγέτες στη συνεδρίαση έκαναν ένα βήμα πιο μπροστά και υιοθέτησαν συμπεράσματα με πιο σκληρή διατύπωση. Έτσι το κείμενο των συμπερασμάτων αναφέρει πως «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει τον σοβαρό, άμεσο, αρνητικό αντίκτυπο που τέτοιες παράνομες δραστηριότητες έχουν αναφορικά με όλο το εύρος των ευρωτουρκικών σχέσεων».
Επίσης το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαιρετίζει την έκκληση των υπουργών Εξωτερικών προς την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να υποβάλουν «χωρίς καθυστέρηση» προτάσεις για μέτρα κατά της Τουρκίας, «συμπεριλαμβανομένων στοχευμένων μέτρων».