Αν και το ΝΑΤΟ γιόρτασε τα 75 γενέθλιά του τον Απρίλιο η σύνοδος κορυφής, που ξεκινά σήμερα Τρίτη 9 Ιουλίου στην Ουάσιγκτον και θα διαρκέσει τρεις ημέρες, είναι αυτή που αναμένεται να σηματοδοτήσει τους κοινούς στόχος της Συμμαχίας και να επαναβεβαιώσει την υποστήριξή της στην Ουκρανία. Πρόκειται για την τελευταία σύνοδο κορυφής για τον ΓΓ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ καθώς ο Ολλανδός Μαρκ Ρούτε, πρώην πρωθυπουργός της Ολλανδίας, θα αναλάβει το αξίωμά του τον Οκτώβριο.
Σύμφωνα με τον Στόλτενμπεργκ η σύνοδος κορυφής θα έχει τρία κύρια θέματα: Το Ουκρανικό, την αποτροπή και άμυνα και τις συνεργασίες του ΝΑΤΟ με τους διεθνείς εταίρους (Ε.Ε. και IndoPacific 4 - Αυστραλία, Ιαπωνία, Νέα Ζηλανδία, Νότια Κορέα).
Στη Σύνοδο και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης
Στη Σύνοδο συμμετέχει και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ο οποίος υπενθυμίζεται ότι έχει καταθέσει από κοινού με τον Πολωνό ομόλογό του πρόταση για μια ευρωπαϊκή ασπίδα αεράμυνας που θα χρηματοδοτηθεί με ευρωπαϊκούς πόρους και θα λειτουργήσει συμπληρωματικά του ΝΑΤΟ.
Ο Πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια της Συνόδου αναμένεται να θέσει σε ανώτατο επίπεδο το θέμα της στάσης της νέας ηγεσίας της Βόρειας Μακεδονίας και των συνεχών προκλήσεων της επειδή δεν χρησιμοποιεί τη συνταγματική ονομασία του γειτονικού κράτους επιμένοντας στην χρήση του όρου «Μακεδονία».
Επίσης, σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχει πιθανότητα να υπάρξει την Τετάρτη 10 Ιουλίου, συνάντηση του Πρωθυπουργού με τον Τούρκο πρόεδρο Ρ.Τ. Ερντογάν. Σημειώνεται ότι η τελευταία συνάντηση των δύο ανδρών, στο πλαίσιο του ελληνοτουρκικού διαλόγου, έγινε στις 13 Μαΐου και η επόμενη είχε προγραμματιστεί για τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Όμως πρόσφατα η Τουρκία προέβη στις συνήθεις προκλήσεις της εμπλέκοντας και την Κύπρο, με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Χ. Φιντάν να επαναλαμβάνει τις απειλές Νασράλα προς τη Λευκωσία.
Δεν είναι πάρτυ
Ωστόσο το κλίμα μόνο εορταστικό δεν είναι καθώς η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία απειλεί να εξελιχθεί σε μια ευρύτερη σύγκρουση με τη Δύση, ενώ ΗΠΑ και ΕΕ διακατέχονται από εσωτερικές πολιτικές αναταράξεις και μεγάλη αβεβαιότητα.
Πρώτα απ΄όλα ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, θα προσπαθήσει να καθησυχάσει τους ηγέτες των 32 χωρών μελών της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας η οποία διευρύνθηκε μετά την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας, ότι μπορεί να κυβερνήσει τη χώρα με τη μεγαλύτερη στρατιωτική ισχύ παγκοσμίως και πως σε τέσσερις μήνες θα καταφέρει να νικήσει στις αμερικάνικες εκλογές τον αντίπαλό του Ντόναλντ Τραμπ.
Μηνύματα αμφισβήτησης
Επιπλέον η ενότητα της συμμαχίας, όσον αφορά το Ουκρανικό δεν είναι δεδομένη, καθώς η Ουγγαρία και η Τουρκία φλερτάρουν ανοιχτά και απροκάλυπτα με τη Μόσχα, η φιλορωσική ακροδεξιά κατέστη τρίτη δύναμη στο Ευρωκοινοβούλιο και η Γαλλία όπως και η Γερμανία διακατέχονται από εσωτερική πολιτική αβεβαιότητα.
Ο Ορμάν με την εξάμηνη ανάληψη της εκ περιτροπής προεδρίας της ΕΕ ξεκίνησε «ειρηνευτικές» διαδικασίες για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία και μάλιστα προκάλεσε την οργή των Βρυξελλών με την επίσκεψή του στη Μόσχα και τη συνάντησή του με τον Πούτιν. Μπορεί ο Ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ με ανακοίνωσή να δηλώσε ότι ο Ορμπάν δεν έχει καμία εντολή από την ΕΕ να προβεί σε αυτού του είδους τις ενέργειες αλλά αυτό δεν εμπόδισε τον Ούγγρο πρωθυπουργό μια ημέρα πριν από τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ να συνεχίσε την «ειρηνευτική» του περιοδεία στην Κίνα.
Παράλληλα έχει δηλώσει στην παρουσίαση του προγράμματος της Ουγγαρίας για την προεδρία της ΕΕ ότι θα προωθήσει τις ευρωτουρκικές σχέσεις και αυτό θα ακουγόταν φυσιολογικό εάν ο Τούρκος πρόεδρος Ρ.Τ. Ερντογάν δεν έκανε τις δικές του συναντήσεις με τον Πούτιν και εάν δεν είχε ιδιαίτερη σχέση με την Ουγγαρία του Ορμπάν.
Έτσι οι κινήσεις και των δύο φαίνεται ότι αμφισβητούν την πολιτική στάση αναφορικά με τα ανοιχτά γεωπολιτικά μέτωπα που καλούνται ΕΕ και ΝΑΤΟ να αντιμετωπίσουν και δεν θεωρούνται τυχαίες οι συναντήσεις τις οποίεςείχαν με τον Πούτιν λίγες ημέρες πριν τη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ.
Τι περιμένει ο Ζελένσκι και τι θα πάρει
Σε αυτό το κλίμα ο Ζελένσκι, ο οποίος θα συμμετάσχει στις εκδηλώσεις για την 75η επέτειο του ΝΑΤΟ, αναμένεται να υποβαθμίσει τις προσδοκίες του για τη στήριξη, οικονομική και στρατιωτική, που αναμένει, αλλά και για τις πιθανότητες ένταξης της Ουκρανίας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Οι ηγέτες του ΝΑΤΟ αναμένεται να δώσουν να δώσουν το πράσινο φως για οικονομική στήριξη προς το Κίεβο διάρκειας ενός έτους και ύψους 40 δισ. ευρώ.
Πρόκειται για μια απόφαση λιγότερο φιλόδοξη από την αρχική πρόταση του ΝΑΤΟ για ένα πολυετές πακέτο στήριξης ύψους 100 δισ. δολαρίων, καθώς πολλά μέλη της συμμαχίας δυσκολεύονται να δεσμευθούν δεδομένου ότι η σύνοδος γίνεται την επομένη των εκλογών στη Γαλλία, όπου αναμένεται να υπάρξει πολιτική αστάθεια με τη Λεπέν, η οποία αντιτίθεται στην στήριξη προς την Ουκρανία, να έχει καταστεί υπολογίσιμη δύναμη.
Την ίδια ώρα στην Γερμανία ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς χάνει σε δημοφιλία, ενώ ο κυβερνητικός συνασπισμός παραμένει εύθραυστος.
Η αποφασιστικότητα για τη συνεχιζόμενη δυτική βοήθεια προς το Κίεβο αναμένεται να αμφισβητηθεί στους προσεχείς μήνες, σε περίπτωση που επανεκλεγεί ο Τραμπ, ο οποίος όχι μόνο έχει απειλήσει να τερματίσει τη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, αλλά έχει απειλήσει ακόμη και με αποχώρηση των ΗΠΑ από το ΝΑΤΟ.
Σε αυτό το πλαίσιο και με τις απειλές της Ρωσίας για κλιμάκωση των συγκρούσεων σε περίπτωση ένταξης της Ουκρανίας στη Συμμαχία, το ΝΑΤΟ δεν αναμένεται να προσφέρει στην Ουκρανία επίσημη πρόσκληση για ένταξη στους κόλπους της.
«Αντίδωρα», υποσχέσεις και αντιαεροπορική άμυνα
Ωστόσο θα προσφέρουν «αντίδωρα» στον Ζελένσκι όπως άφησε να εννοηθεί ο Μπάιντεν ο οποίος έκανε λόγο για «νέα μέτρα για την ενίσχυση της αντιαεροπορικής άμυνας της Ουκρανίας προκειμένου να τη βοηθήσουμε να προστατεύσει τις πόλεις και τους αμάχους της από τα ρωσικά πλήγματα».
Ακόμη αναμένεται να λάβει τη διαβεβαίωση ότι η υπόσχεση για την ένταξή της Ουκρανίας θα είναι «μη αναστρέψιμη», και αυτή η υπόσχεση θα συνοδευτεί με μια σειρά μέτρων στήριξης με το ΝΑΤΟ να φαίνεται ότι έχει πιο ενεργό ρόλο στην εκπαίδευση των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας και τον συντονισμό της διανομής της στρατιωτικής βοήθειας.
Επίσης εκτιμάται ότι θα υιοθετηθεί σκληρή γλώσσα κατά της Κίνας για τη βοήθεια που παρέχει προς τη Μόσχα στο πόλεμο κατά της Ουκρανίας.
Από την πλευρά του ο απερχόμενος (τον Οκτώβριο) Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ έχει διαβεβαιώσει ότι το σύνολο των μέτρων υπέρ της Ουκρανίας, που θα ανακοινωθούν στη σύνοδο κορυφής, θα αποτελούν στοιχεία που θα ευνοούν την ένταξή της στη Συμμαχία.
Το «αγκάθι» του 2%
Στην ατζέντα της Συνόδου θα τεθεί μεταξύ άλλων και η ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της Συμμαχίας και η μεγαλύτερη συνεισφορά από Ευρωπαϊκά κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ και τον Καναδά για την υλοποίηση των προβλεπόμενων στη δέσμευση για τις αμυντικές επενδύσεις.
Σε ό,τι αφορά τις αμυντικές δυνατότητες και τη δέσμευση για αμυντικές δαπάνες που θα φθάνουν τουλάχιστον το 2% του ΑΕΠ, η Ελλάδα μπορεί να βρίσκεται στον σκληρό πυρήνα των συμμάχων χωρών που υπερβαίνουν αυτό το ποσοστό,
Η ανάγκη αύξησης των αμυντικών προϋπολογισμών και η σύμπλευση όλων των κρατών μελών, είναι ένα βασικό σημείο ανησυχίας και μια από τις κύριες προκλήσεις του νέου ΓΓ του ΝΑΤΟ, του Μάρκ Ρούτε ο οποίος αναλαμβάνει τον Οκτώβριο. Ήδη οι φορολογούμενοι φαίνεται να αντιδρούν στις αύξηση των αμυντικών προϋπολογισμών και η προοπτική τρομάζει κράτη όπως η Γερμανία με τον αδύναμο κυβερνητικό συνασπισμό.
Αν δεν καταφέρει λοιπόν το ΝΑΤΟ να εξελιχθεί και εξοπλιστεί περαιτέρω, τότε η ρευστότητα της διεθνούς γεωπολιτικής κατάστασης, η πολιτική αστάθεια σε ΕΕ και ΗΠΑ, και η πιθανότητα ο Τραμπ να είναι πρόεδρος των ΗΠΑ, δημιουργούν τις προϋποθέσεις η επόμενη Σύνοδος Κορυφής της Συμμαχίας, η οποία έχει προγραμματιστεί για τον Ιούνιο του 2025 στη Χάγη, να διεξαχθεί σε ένα ακόμη πιο δυστοπικό τοπίο σε σχέση με το σημερινό.