Με την «έξοδο» των ανθρώπων από την Αφρική, πριν από περίπου 125.000 χρόνια, ξεκίνησε και μια δραματική παγκόσμια μείωση του μεγέθους θηλαστικών, όπως υποστηρίζει νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα.
Μετά τις μαζικές μεταναστεύσεις των προγόνων μας, μία ανάλογη σταδιακή συρρίκνωση του μεγέθους των θηλαστικών άρχισε να παρατηρείται σε όλες πλέον τις ηπείρους. Σταδιακά, το μέσο μέγεθος των ζώων στις άλλες ηπείρους έπεσε κάτω και από αυτό των αφρικανικών ζώων. Τελικά, οπουδήποτε στον κόσμο, τα ζώα που απέμειναν, είναι πολύ μικρότερα από ό,τι στο μακρινό παρελθόν.
Η κλιματική αλλαγή και γενικά οι περιβαλλοντικές πιέσεις φαίνεται να αποτελούν καθοριστικό παράγοντα είτε για την πλήρη εξαφάνιση των ζώων είτε για τη σμίκρυνση του μεγέθους τους. Τόσο τα μεγάλα ζώα όσο και τα μικρά φαίνεται να είναι ευάλωτα στις μεταβολές της θερμοκρασίας.
Να σημειωθεί πως τα μεγάλα ζώα μπήκαν στο στόχαστρο των ανθρώπων, με αποτέλεσμα σταδιακά να μειώνονται. Όπως δήλωσε η επίκουρη καθηγήτρια βιολογίας Κέιτ Λάιονς του Πανεπιστημίου της Νεμπράσκα-Λίνκολν, «αν σκοτώσεις ένα λαγό, θα ταΐσεις την οικογένειά σου για ένα βράδυ, αλλά αν μπορείς να σκοτώσεις ένα μεγάλο θηλαστικό, θα θρέψεις όλο το χωριό σου».
Τα είδη των θηλαστικών που έχουν εξαφανισθεί πια, ήταν συνήθως διπλάσια ή τριπλάσια σε μέγεθος σε σχέση με τα θηλαστικά που επιβίωσαν, κάτι που παρατηρείται σε όλο τον πλανήτη και δεν υπήρξε τοπικό φαινόμενο. Πιο εμβληματική αλλά καθόλου μοναδική περίπτωση υπήρξε το γιγάντιο μαμούθ, το οποίο -παρά το μέγεθός του- κυνηγήθηκε χωρίς έλεος.
Η τάση σμίκρυνσης αναμένεται να συνεχισθεί και στο μέλλον, σε βαθμό που μετά από περίπου 200 χρόνια το μεγαλύτερο ζώο στην ξηρά μπορεί να είναι η αγελάδα, η οποία θα ζυγίζει γύρω στα 900 κιλά.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής την καθηγήτρια Βιολογίας Φελίζα Σμιθ του Πανεπιστημίου του Νέο Μεξικό, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Science, εκτιμούν ότι έχει σημειωθεί πάνω από δέκα φορές μείωση τόσο στο μέσο όσο και στο μέγιστο μέγεθος των θηλαστικών.
Ενδεικτικά, στη βόρεια Αμερική το μέσο βάρος των θηλαστικών της ξηράς έχει πέσει από τα 98 στα 7,6 κιλά στη διάρκεια της ύστερης Πλειστοκαίνου περιόδου, που συνέπεσε με την εφεύρεση των όπλων μακρού βεληνεκούς από τους προγόνους μας. Αν αυτή η διαχρονική τάση συνεχισθεί, το μέσο βάρος των θηλαστικών της αμερικανικής ηπείρου αναμένεται να μειωθεί κι άλλο, μόλις στα 4,9 κιλά, μέσα σε λίγες εκατονταετίες.
Καθώς όμως τα θηλαστικά παίζουν ζωτικό ρόλο στη διαμόρφωση των οικοσυστημάτων, η σμίκρυνσή τους αυτή θα έχει αλυσιδωτές επιπτώσεις και σε άλλους οργανισμούς.