Έμφαση στις γεωπολιτικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, καθώς και στην ανάγκη συλλογικής δράσης για την αντιμετώπισή τους, έδωσαν οι ηγέτες της ΕΕ κατά τη Σύνοδο Κορυφής που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες. Από τη σταθεροποίηση της Συρίας και τη διαχείριση της μετανάστευσης μέχρι την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας, τα κρίσιμα αυτά ζητήματα βρέθηκαν στο επίκεντρο, όπως δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στους δημοσιογράφους μετά το πέρας της Συνόδου.
Άμυνα
Ο Πρωθυπουργός επανέλαβε την ανάγκη πολιτικής αφύπνισης της Ευρώπης, σημειώνοντας ότι οι χώρες της ΕΕ πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη για την οργάνωση της άμυνάς τους.
«Οι θέσεις της Ελλάδος είναι γνωστές δε χρειάζεται να της επαναλάβω. Η τεράστια γεωπολιτική ένταση την οποία αντιμετωπίζουμε απαιτεί κινητοποίηση και ευρωπαϊκών πόρων, όπως έχω γράψει και έχω εξηγήσει πολλές φορές, προκειμένου να υπάρχει ένα, ας το πούμε, ευρωπαϊκό αμυντικό ταμείο, το οποίο θα μπορεί να χρηματοδοτεί αμυντικές δράσεις που θα αφορούν το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ότι αυτό δεν είναι μία δράση ανταγωνιστική προς το ΝΑΤΟ αλλά απολύτως συμπληρωματική. Κι ότι με αυτόν τον τρόπο θα μπορούσαμε να στέλναμε κι ένα μήνυμα και στις Ηνωμένες Πολιτείες -οι οποίες και με τον Πρόεδρο Trump είμαι σίγουρος ότι θα πιέσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση για παραπάνω αμυντικές δαπάνες-, ότι αναλαμβάνουμε σοβαρά κι εμείς τις ευθύνες που μας αναλογούν, στο κάτω-κάτω για τη δική μας άμυνα».
Μάλιστα ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι στις 3 Φεβρουαρίου θα διεξαχθεί έκτακτη Σύνοδος Κορυφής για την ευρωπαϊκή άμυνα, κατόπιν δικής του πρότασης.
Ουκρανία
Για την Ουκρανία δήλωσε ότι η στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως αποτυπώθηκε στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, παραμένει σταθερή.
«Εξακολουθούμε να στηρίζουμε την Ουκρανία όχι μόνο στρατιωτικά αλλά και οικονομικά, διότι θέλουμε να δώσουμε τη δυνατότητα στην Ουκρανία να διαπραγματευτεί μία ενδεχόμενη ειρήνη με τη Ρωσία με τους δικούς της όρους και στον χρόνο τον οποίον η ίδια θα επιλέξει, όχι όμως σε συνθήκες αδυναμίας» είπε και πρόσθεσε: «Από εκεί και πέρα, δεν γνωρίζω ποια θα είναι η πολιτική του Αμερικανού προέδρου απέναντι στο ζήτημα της Ουκρανίας. Αυτό που ξέρω είναι ότι τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αποτυπώνουν ότι η θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο ζήτημα αυτό δεν έχει αλλάξει».
Συρία
Επιπλέον ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε τη μεγάλη σημασία της σταθεροποίησης της Συρίας για όλη την Ευρώπη, επισημαίνοντας ότι αυτό θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για την επιστροφή των Σύρων προσφύγων.
«Η σταθεροποίηση της Συρίας έχει πολύ μεγάλη σημασία για όλη την Ευρώπη καθώς μπορεί να δρομολογηθεί η επιστροφή των προσφύγων», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ωστόσο ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι η Ελλάδα θα διερευνήσει εάν υπάρχει διάθεση για εθελοντικές επιστροφές, τονίζοντας παράλληλα την ανάγκη υποστήριξης από διεθνείς δομές όπως ο ΟΗΕ.
«Η Ελλάδα έχει αναστείλει τις αποφάσεις επίδοσης ασύλου σε Σύρους, καθώς οι αιτήσεις βασίζονταν στην απειλή από το καθεστώς Άσαντ, το οποίο δεν υπάρχει πια», ανέφερε, προσθέτοντας ότι η Συρία δεν έχει ακόμα εξελιχθεί σε ασφαλή χώρα.
Τουρκία και Συρία
Ο κ. Μητσοτάκης επανέλαβε την ανάγκη μιας συμπεριληπτικής προσέγγισης στη Συρία, ώστε να αποφευχθούν τα λάθη που έγιναν σε χώρες όπως το Ιράκ και η Λιβύη, ενώ ερωτηθείς για το ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή και το ενδεχόμενο ορισμού ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας με το νέο καθεστώς στη Συρία, κατά τα πρότυπα του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου, με στόχο να αποκόψουν την Κύπρο, ο πρωθυπουργός επανέλαβε ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι παράνομο και άκυρο.
Έπίσης όπως είπε ενημέρωσε τους ευρωπαίους ηγέτες για σχετικές συζητήσεις που βρίσκονται σε επίπεδο δημοσιογραφικών πληροφοριών και επηρεάζουν κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου.
«Πιστεύω ότι αυτό το οποίο μας ενδιαφέρει όλους και πιστεύω ότι θα έπρεπε να ενδιαφέρει και την Τουρκία, είναι η υπεράσπιση της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας και η δυνατότητα να προκύψει ένα καινούργιο καθεστώς με δημοκρατική νομιμοποίηση, το οποίο πρώτα και πάνω απ΄ όλα θα σέβεται τα δικαιώματα των θρησκευτικών μειονοτήτων», είπε ο Πρωθυπουργός.
Ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι ενημέρωσε τους ομολόγους του για την επίσκεψή του στον Λίβανο όπου και συναντήθηκε με τον Πατριάρχη της Αντιόχειας.
Η Ελλάδα προστάτης των Ελληνορθόδοξων στη Συρία
«Η Ελλάδα έχει έναν σημαντικό ρόλο να παίξει ως θα έλεγα ο πνευματικός προστάτης και του Πατριαρχείου Αντιοχείας, αλλά και κατά προέκταση όλων των Ελληνορθόδοξων που κατοικούν και στη Συρία και στο Λίβανο.
Και το πρώτο μέλημα αυτή τη στιγμή είναι ακριβώς η ασφάλειά τους και να μη βρεθούμε αντιμέτωποι με καινούργιες προσφυγικές ροές, ως αποτέλεσμα ανθρώπων που αισθάνονται ότι δεν είναι ασφαλείς με την καινούργια κατάσταση».
Βόρεια Μακεδονία
Ο κ. Μητσοτάκης σε ερώτηση για τη χρήση του ονόματος «Μακεδονία» από τον Κρίστιαν Μίτσκοσκι στις Βρυξέλλες απάντησε ότι ο Μιτσκόσκι κατά τη συνάντηση του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), χρησιμοποίησε την ονομασία «Βόρεια Μακεδονία», όπως προβλέπει η συμφωνία, ωστόσο ο Πρωθυπουργός επανέλαβε, αναφορικά με τη Συμφωνία των Πρεσπών, την ανάγκη απόλυτου σεβασμού στις διεθνείς συμφωνίες.