Του Γιώργου Καραμπελιά
Στις συζητήσεις που γίνονται σχετικά με την διάσπαση κατά δόσεις του ΣΥΡΙΖΑ, –αρχικώς, με την «Ομπρέλα» και εν συνεχεία με εκείνη της ομάδας Αχτσιόγλου, αλλά και των μουσουλμάνων βουλευτών η των ευρωβουλευτών Κούλογλου και Παπαδημούλη δεν έχει γίνει παρά ελάχιστη αναφορά στο πολιτικό συγκείμενο της διάσπασης.
Και όμως αυτό είναι μάλλον ορατό δια γυμνού οφθαλμού και προκύπτει τόσο από τις διακηρύξεις των αποχωρησάντων, όσο και από τις πολιτικές θέσεις του καθενός από τα στελέχη των «αντιηγητετικών».
Εμβληματική, σε σχέση με τον πολιτικό προσανατολισμό του νέου σχήματος είναι η παρουσία των δύο μουσουλμάνων βουλευτών, για τους οποίους τόσος θόρυβος είχε προκληθεί τον περασμένο Μάϊο, για την εμμονή τους να χαρακτηρίζουν την μειονότητα τουρκική και για τις πανθομολογούμενε σχέσεις τους με το τουρκικό Προξενείο. Και προφανώς δεν έχουν καμία σχέση με τους ιδεολογικούς προβληματισμούς για τις «έμφυλες ταυτότητες» και τους ΛΟΑΤΚΙ+ των Αχτσιόγλου-Τσακαλώτου. Και ο ρόλος τους είναι ακόμα πιο καθοριστικός, διότι μόνο η συνδρομή τους επιτρέπει τον σχηματισμό κοινοβουλευτικής ομάδας από τους αποχωρήσαντες.
Οι ευρωβουλευτές Στέλιος Κούλογλου και Δημήτρης Παπαδημούλης έχουν διακριθεί επανειλημμένα στο Ευρωκοινοβούλιο με τις πρωτοβουλίες τους, καταδίκης του ελληνικού κράτους για την πολιτική του σχετικά με το μεταναστευτικό, από την «μικρή Μαρία του Έβρου» μέχρι την τραγωδία της Πύλου. Ο Νίκος Φίλης και ο Αριστείδης Μπαλτάς ως υπουργοί της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ προωθούσαν μια εκπαιδευτική πολιτική που απέρριπτε τη συνέχεια του ελληνικού έθνους και αρνούνταν την γενοκτονία του Μικρασιατικού ελληνισμού. Ανάλογες απόψεις διακινούσε στον ακαδημαϊκό χώρο, αλλά και στην πολιτική της πρακτική η Σία Αναγνωστοπούλου. Ο Πάνος Λάμπρου και η Τασία Χριστοδουλοπούλου υποστήριζαν ανέκαθεν τις πιο ακραίες φιλομεταναστευτικές απόψεις και μάλιστα από κυβερνητικές θέσεις – απόψεις που υποστήριζε με πάθος και ο Νάσος Ηλιόπουλος στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αθηναίων. Άλλωστε και ο Νίκος Μπίστης εδώ και δεκαετίες πρωτοστατεί σε όλες τις «αντί εθνικιστικές» και αντιεκκλησιαστικές διαμάχες.
Όσο για τις ανακοινώσεις και των υποχωρούντων δεν κάνουν καμία αναφορά σε ζητήματα που αφορούν στην τουρκική επιθετικότητα, το μεταναστευτικό, ή την Κύπρο, ενώ το μόνο θέμα εξωτερικής πολιτικής στο οποίο αναφέρονται είναι η Συμφωνία των Πρεσπών.
Διαβάζουμε στο κείμενο αποχώρησης της «Ομπρέλας» πως στην κυβερνητική θητεία του ΣΥΡΙΖΑ υπήρξαν «στιγμές που μας έκαναν να νιώσουμε υπερηφάνεια, όπως αυτή της Συμφωνίας των Πρεσπών», ενώ τα μέλη της διακρίθηκαν «στην υπεράσπιση «των δικαιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, αλλά και παλαιότερα με τη συμμετοχή μας στα κοινωνικά κινήματα, στις πορείες για τον Γρηγορόπουλο, στις πλατείες, στο Κοινωνικό Φόρουμ, στο εργατικό και αντιρατσιστικό κίνημα, στον αγώνα για την υπεράσπιση του άρθρου 16».
Η ομάδα Αχτσιόγλου στο κείμενό της αναφέρεται και αυτή «στην εθνική αυτοπεποίθηση που οδήγησε στην Συμφωνία των Πρεσπών και θέτει ως βασικούς στόχους, αποκλειστικά «την κλιματική κρίση, την ενδυνάμωση της εργασίας στις νέες προκλήσεις, το παραγωγικό μοντέλο της χώρας, τις κοινωνικές ανισότητες, τις σύγχρονες έμφυλες και φεμινιστικές διεκδικήσεις, το περιεχόμενο και τους θεσμούς της Δημοκρατίας.»
Αντίθετα το συνονθύλευμα που συμπαρατάσσεται με τον «πρόεδρο» Κασσελάκη εκφέρει εσχάτως έναν πατριωτικό ή ψευδοπατριωτικό λόγο. Ο Νίκος Παππάς που μάλλον εκφράζει πιστότερα την «σκέψη Τσίπρα», διακρίθηκε ήδη κατά την προεκλογική διαδικασία εκλογής προέδρου με την υποστήριξη μιας στροφής προς τον πατριωτισμό. Η Θεοδώρα Τζάκρη μίλησε για «πατριωτική αριστερά» και το ίδιο έκανε και ο ίδιος ο Κασσελάκης. Μόλις χθες όλα τα επιθετικά troll του πολακισμού και του προεδρικού μηχανισμού, συνέδεαν την αποχώρηση της «εθνομηδενιστικής πτέρυγας» με την ανάγκη της κυβέρνησης Μητσοτάκη να βρει στηρίγματα για το «ξεπούλημα του Αιγαίου»!
Μια δεύτερη βασική διαφοροποίηση είναι η απεύθυνση στους μικρομεσαίους, και τους νοικοκυραίους με ταυτόχρονη τοξική επιθετικότητα εναντίον του Μητσοτάκη και της Νέας Δημοκρατίας.
Όπως έχουμε επανειλημμένα τονίσει, ο σχεδιασμός του Αλέξη Τσίπρα, μετά τη διπλή εκλογική ήττα του Μαΐου-Ιουνίου 2023, και την αποχώρησή του από την προεδρία του κόμματος , σκόπευε ακριβώς να προκαλέσει μια βίαιη ρήξη στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, και αν χρειαστεί να οδηγήσει ακόμα και στον κατακερματισμό του. Κάτι που θεωρούσε ως προϋπόθεση ώστε στη συνέχεια να προχωρήσει σε μια ανασυγκρότηση(!) σε βάσεις περισσότερο πατριωτικές και «κεντρώες».
Ο Αλέξης Τσίπρας, έχει κατανοήσει πως στη νέα γεωπολιτική συνθήκη και τις ιστορικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ελλάδα, δεν μπορεί να υπάρξει κόμμα εξουσίας χωρίς έναν στοιχειώδη, έστω και για το φαίνεσθαι, πατριωτικό λόγο.
Παράλληλα, είναι αδύνατη η κατάκτηση της πλειοψηφίας χωρίς τη διείσδυση στο Κέντρο και τους λεγόμενους μικρομεσαίους.
Τελικώς, ο Αλέξης Τσίπρας εκτός από την εκφορά λόγου του Ανδρέα Παπανδρέου θέλει να αντιγράψει και την πολιτική του στρατηγική: πατριωτισμός και μικρομεσαίοι. Ωστόσο με ένα κόμμα τα στελέχη του οποίου είχαν διαμορφωθεί «με τις πορείες για τον Γρηγορόπουλο», τον «αντιρατσιστικό» δικαιωματισμό, κ.λπ., κάτι τέτοιο δεν ήταν εφικτό. Συνεπώς θα πρέπει το παλιό κόμμα να κατεδαφιστεί και ο ίδιος ο Τσίπρας, μετά από μια περίοδο αγρανάπαυσης, να επανέλθει ως ο νέος Κιγκινάτος, με νέο προσωπείο.
Αυτή τη στρατηγική εξυπηρετούσε και το εγχείρημα Κασσελάκη. Μόνο που τα πράγματα ξεπέρασαν τον αρχικό σχεδιασμό – too much. Διότι αυτές οι επώδυνες, ούτως ή άλλως, χειρουργικές επεμβάσεις, πραγματοποιήθηκαν μέσα σε συνθήκες πλήρους γελοιοποίησης, προκαλώντας όχι μόνο τη φυγή της Ομπρέλας, όπως ήταν ο αρχικός σχεδιασμός, αλλά και του μεγαλύτερου μέρους του στελεχιακού δυναμικού του κόμματος.
Άλλωστε όλοι – και τα μέλη και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ-– είναι πεπεισμένα πλέον πως ο Αλέξης Τσίπρας είναι ο ενορχηστρωτής αυτής της κωμικοτραγικής επιθεώρησης. Πώς λοιπόν θα πείσει αύριο ότι μπορεί να εκφράσει την ανασύνταξη του χώρου; Πώς μπορεί να πείσει πως ο Νίκος Παππάς, ο Γιώργος Τσίπρας, ο Στέφανος Κασσελάκης και η Θεοδώρα Τζάγκρη αποτελούν τους σημαιοφόρους του πατριωτισμού και ο Παύλος Πολάκης τον εκφραστή του ανοίγματος προς το κέντρο;! Γι’ αυτό και οι σοβαροί άνθρωποι που μέχρι χθες στήριζαν ακόμα τον ΣΥΡΙΖΑ, αισθάνονται βαθύτατα προσβεβλημένοι από αυτό το κακόγουστο θέατρο. Και αυτοί οι άνθρωποι δεν πρόκειται να επιστρέψουν διότι έχουν χάσει κάθε εμπιστοσύνη στον Αλέξη Τσίπρα. Έτσι, είναι πλέον πολύ πιθανό πως θα υπάρξει αποσύνθεση και όχι ανασύνθεση.
Έτσι αν οι Σπαρτιάτες και ο Βελόπουλος διακωμώδησαν τον ακροδεξιό πατριωτισμό, η αριστερόστροφη εκδοχή του από τους Κασσελάκη, Πολάκη και Τζάγκρη, ως εντολοδόχων του Τσίπρα έρχεται να ολοκληρώσει το γελοίον του πράγματος.