Ένας Σύρος πρόσφυγας έχασε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο μια υπόθεση -ορόσημο κατά του οργανισμού Frontex της ΕΕ για την προστασία των συνόρων, έπειτα από τη βίαιη απέλαση του ίδιου και της οικογένειάς του από την Ελλάδα, χωρίς να εξεταστεί η αίτησή του για άσυλο.
Η απόφαση θεωρείται σημαντικό πλήγμα όσον αφορά τις προσπάθειες να γίνουν οι επιχειρήσεις του Frontex (Ευρωπαϊκός Οργανισμός Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής) στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες πιο διαφανείς και υπόλογες στα κράτη μέλη που τις απασχολούν.
Ο Σύρος πρόσφυγας, η σύζυγός του και τα τέσσερα μικρά παιδιά του έκαναν, μέσω διακινητών, το επικίνδυνο ταξίδι από το κατεστραμμένο από τον πόλεμο Χαλέπι στην Ελλάδα το 2016, αλλά 11 ημέρες μετά την αποβίβασή τους στην ξηρά μεταφέρθηκαν αεροπορικώς στην Τουρκία από τον Frontex.
Συγκεκριμένα έφτασαν με βάρκα στο νησί της Μήλου κι από εκεί μεταφέρθηκαν στο νησί της Λέρου, όπου και εξέφρασαν την επιθυμία να υποβάλουν αίτηση διεθνούς προστασίας. Ωστόσο, μετά από κοινή επιχείρηση επιστροφής που πραγματοποιήθηκε από τον Frontex και την Ελλάδα, μεταφέρθηκαν στην Τουρκία. Από εκεί πήγαν στο Ιράκ, όπου και διαμένουν έκτοτε, σημείωσε το δικαστήριο.
Θύμα «απώθησης» προτού καν εξεταστεί το αίτημα ασύλου
Την υπόθεσή έφεραν στο προσκήνιο οι δικηγόροι της Prakken d’Oliveira του Άμστερνταμ και την υποστήριξαν τόσο το Ολλανδικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες όσο και η ομάδα εκστρατείας BKB, το Ταμείο Νομικής Βοήθειας Sea-Watch και το Jungle Minds.
Είπαν ότι είχε πέσει θύμα «απώθησης» από τους Έλληνες και ισχυρίστηκαν ότι ο Frontex παραβίασε τους κανόνες για τις διαδικασίες ασύλου όπως επίσης και τα δικαιώματα των παιδιών - συμπεριλαμβανομένου ενός μωρού ενός έτους- χωρίζοντας τον άνδρα και τη σύζυγό του από την οικογένειά τους, κατά τη διάρκεια της πτήσης τους προς την Τουρκία.
Για λογαριασμό του Σύρου πρόσφυγα ζήτησαν 96. 000 ευρώ για υλική ζημία και 40. 000 ευρώ για ηθική βλάβη, λόγω της φερόμενης παράνομης συμπεριφοράς του Frontex πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την επιχείρηση επιστροφής.
Τρία χρόνια χρειάστηκαν για να πάρουν τα αποδεικτικά έγγραφα για το τι συνέβη από τον Frontex.
Γιατί το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο απέρριψε το αίτημά του
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο απέρριψε το αίτημά του, σημειώνοντας ότι ο Frontex δεν είναι οργανισμός αρμόδιος για τις διαδικασίες ασύλου.
«Δεδομένου ότι ο Frontex δεν είναι αρμόδιος να αξιολογεί την ουσία των αποφάσεων επιστροφής ή των αιτήσεων διεθνούς προστασίας, ο εν λόγω οργανισμός της ΕΕ δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνος για οποιαδήποτε ζημία που σχετίζεται με την επιστροφή των εν λόγω προσφύγων στην Τουρκία», αποφάνθηκε το δικαστήριο του Λουξεμβούργου.
Το δικαστήριο, ωστόσο, έκρινε ότι η αποστολή του Frontex ήταν να παρέχει μόνο τεχνική και επιχειρησιακή υποστήριξη στα κράτη μέλη.
«Μόνο τα κράτη μέλη είναι αρμόδια να αξιολογούν την ουσία των αποφάσεων επιστροφής και να εξετάζουν τις αιτήσεις διεθνούς προστασίας», αναφέρει σε ανακοίνωσή του.
Γιατί η υπόθεση ήταν σημαντική -τι αποκαλύπτει για τον Frontex
Η Lisa-Marie Komp, δικηγόρος της Prakken d’Oliveira, δήλωσε ότι η υπόθεση ήταν πολύ σημαντική, ακόμη και αν ο πρόσφυγας έχασε το αίτημά του, καθώς αποκαλύπτει ένα «κενό λογοδοσίας» από το μέρος του Frontex.
«Αυτό θα φέρει στο προσκήνιο ένα κενό λογοδοσίας, κατά το οποίο ο Frontex δεν μπορεί να αναλάβει τις ευθύνες των ενεργειών του αποτελεσματικά. Αν αυτό συμβαίνει, απαιτείται πολιτική δράση», δήλωσε.
«Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ καθώς και τα κράτη μέλη θα πρέπει να τρομοκρατηθούν από την προοπτική αυτού που συμβαίνει και να ζητήσουν να σταματήσει», συνέχισε
«Θα πρέπει επίσης να αναλάβει την ευθύνη και να διασφαλίσει ότι δεν θα υπάρξουν άλλες ”απωθήσεις”. Ωστόσο, μέχρι τώρα οι απωθήσεις γίνονταν ανεκτές. Αυτό δεν θα έπρεπε να συμβαίνει πλέον σε μια ένωση που βασίζεται στις αρχές του κράτους δικαίου.
«Ο Frontex είναι ένας οργανισμός με μεγάλη εξουσία πάνω στις ζωές των ατόμων. Η εξουσία πρέπει πάντα να συνοδεύεται από λογοδοσία», κατέληξε.
(Πηγή: Guardian)