Μετά από χρόνια γεμάτα ταμπού σε αντίθεση με πολλές χώρες της Ευρώπης που βρίσκονται έτη φωτός μπροστά, η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση από την φετινή σχολική χρονιά εισάγεται στο πρόγραμμα των σχολικών σπουδών ως μια σταθερή θεματική ενότητα της νέας διδακτικής περιοχής των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων (ΕΔ). Κάλλιο αργά παρά ποτέ, λοιπόν, την εποχή της αύξησης της έμφυλης βίας, της σεξουαλικής κακοποίησης, της σεξουαλικής εκμετάλλευσης και της παραβίασης της γενετήσιας αξιοπρέπειας των παιδιών, η εισαγωγή του μαθήματος γίνεται αρχικά στην Γ΄ Δημοτικού, την Στ΄ Δημοτικού και την Β΄ Γυμνασίου κατά την διάρκεια πέντε ως επτά εβδομαδιαίων συναντήσεων διάρκειας μίας ώρας. Για τον σκοπό και την ύλη του μαθήματος, τις ενδεχόμενες αντιδράσεις που μπορεί να καταγραφούν εντός κι εκτός σχολικού περιβάλλοντος, την προετοιμασία των εκπαιδευτικών, την προσέγγιση της έννοιας του σεξ αλλά και της διαχείρισής της στα παιδιά της Generation Z, μιλά στην HuffPost η Άρτεμις Κ. Τσίτσικα Αναπλ. Καθηγήτρια Παιδιατρικής-Εφηβικής Ιατρικής ΕΚΠΑ Επιστ. Υπεύθυνη Μονάδας Εφηβικής Υγείας (Μ.Ε.Υ.) Β΄ Παιδιατρική Κλινική ΕΚΠΑ, Νοσοκομείο Παίδων «Π και Α Κυριακού» Διευθύντρια ΠΜΣ «Στρ. Αναπτυξιακής και Εφηβικής Υγείας». Η ίδια τοποθετείται ακόμα επίσης και σε ζητήματα όπως το φύλο και η κοινωνική του κατασκευή αλλά και ο σεβασμός στην ηλικία της πρώτης ερωτικής επαφής και των ασφαλών ερωτικών επαφών εκτός κανονιστικού πλαισίου σε μαθητές με διαφορετικό πολιτισμική ή/και θρησκευτική προέλευση. Παρεμβαίνει εκ μέρους του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής η Ντορέττα Αστέρη, Σύμβουλος Α΄, Δρ. Ειδικής Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας, Συντονίστρια της Επιστημονικής Μονάδας Ειδικής και Συμπεριληπτικής Εκπαίδευσης. Προϊσταμένη Τμήματος Α΄: Εκπαιδευτική Καινοτομία και Ενταξιακή Εκπαίδευση.
- Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση έχει μπει στο ελληνικό σχολείο, όπως και σε όλα τα Ευρωπαϊκά από τις αρχές της δεκαετίας του 80 ως ένα κεφάλαιο, ενώ από την δεκαετία του ’90 υλοποιούνται προγράμματα. Τι ακριβώς συμβαίνει φέτος σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια;
«Φέτος, η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση εισάγεται στο πρόγραμμα σπουδών ως μια σταθερή θεματική ενότητα της νέας διδακτικής περιοχής των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων (ΕΔ) με σύγχρονη παιδαγωγική πλαισίωση και με τη μεθοδολογία της Συμπεριληπτικής Σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης. Συνδέεται με τις άλλες θεματικές των ΕΔ, όπως τα δικαιώματα του παιδιού, η αλληλεγγύη και ενσυναίσθηση και αποκτά παιδαγωγικό σχεδιασμό και στοχοθεσία. όπου τα συναισθήματα, οι σχέσεις, τα δικαιώματα, η υγεία και η ψυχική υγεία, τα έθιμα αλλά και οι προκαταλήψεις εξετάζονται σφαιρικά με σκοπό την καλλιέργεια κριτικής σκέψης, ικανότητας αυτομέριμνας και ασφάλειας»
- Γιατί πιστεύετε ότι η συγκεκριμένη χρονική συγκυρία οδήγησε σ’ αυτή την απόφαση; Ποια η σημασία αυτής της απόφασης;
«Παρ ότι υλοποιούνται προγράμματα αγωγής υγείας παρατηρείται μια αύξηση στης έμφυλης βίας, της σεξουαλικής εκμετάλλευσης, της παραβίασης της γενετήσιας αξιοπρέπειας των παιδιών. Δεν αρκεί να παίρνουμε πρωτοβουλίες και να υλοποιούμε προγράμματα εμβόλιμα αλλά ξένα προς την υπόλοιπη σχολική γνώση. Σύμφωνα με τις εκθέσεις και συστάσεις της ΕΕ, της UNESCO, της UNICEF, του Συμβουλίου της Ευρώπης, του ΠΟΥ και των ελληνικών πανεπιστημιακών φορέων, συμπεριλαμβανομένου του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού και της Μονάδας Εφηβικής Υγείας απαιτούνται συστημικές παρεμβάσεις ώστε να βελτιωθεί το σχολικό κλίμα και οι σχέσεις μεταξύ των παιδιών στο σχολείο και να καλλιεργηθούν οι δεξιότητες του 21ου αιώνα σε όλες τις ηλικίες της υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Ειδικότερα το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει αναπτύξει ένα πλήρες και συμπεριληπτικό πρόγραμμα για αυτές τις
παρεμβάσεις στα σχολεία, το Μιλάμε Ελεύθερα Μαθαίνουμε με Ασφάλεια και αναπτύξει δείκτες επιτυχίας ώστε να βοηθήσει τους εκπαιδευτικούς να εισάγουν με επιτυχία τις αναγκαίες ικανότητες των παιδιών».
- Σε ποιες μαθησιακές βαθμίδες διδάσκεται η σεξουαλική αγωγή και πόσες ώρες την εβδομάδα;
«Περιλαμβάνεται Εργαστηριακό υλικό σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στην Γ δημοτικού, την Στ΄ Δημοτικού και την Β′ Γυμνασίου. Η διάρκεια των συγκεκριμένων εργαστηρίων είναι πέντε ως επτά εβδομαδιαίες συναντήσεις διάρκειας μίας ώρας για την ΣΤ΄ και την Β΄ Γυμνασίου και δύο ωρών για τη Γ΄Δημοτικού».
- Πιστεύετε ότι η ελληνική κοινωνία διακατέχεται από ταμπού σε σχέση με το συγκεκριμένο ζήτημα; Υπολογίζετε να αντιμετωπίσετε αντιδράσεις;
«Είναι φανερό ότι παρατηρείται μια έλλειψη ενημερότητας στην ελληνική
κοινωνία για το πώς θα αναπτύξουμε ένα ασφαλές και δημοκρατικό δίκτυα
ασφάλειας στις σχολικές κοινότητες, στις νεανικές κοινότητες και γύρω από την οικογενειακή μέριμνα και τα θέματα ισότητας. Για παράδειγμα, ακόμη και αν ξέρουμε ή υποψιαζόμαστε ότι ένα παιδί είναι θύμα κακοποίησης ή κινδυνεύει να γίνει θύμα εκμετάλλευσης είμαστε αμήχανοι, τείνουμε να το αποσιωπούμε και δεν ξέρουμε πώς οφείλουμε να ενεργήσουμε. Επιπλέον, συντηρείται ανάμεσα σε κάποιους γονείς η ψευδαίσθηση ότι τα παιδιά, κατά τη διάρκεια της σχολικής τους ζωής και μέχρι να φτάσουν στις πανελλαδικές δεν έχουν αναζητήσεις ως προς το σώμα, το φύλο, τις σχέσεις τους. Τα παιδιά δεν νιώθουν άνετα να μιλήσουν με τους γονείς τους και αναζητούν μεταξύ τους ή στο διαδίκτυο τις απαντήσεις, πολύ συχνά του συρμού και άλλοτε παραπλανητικές, χωρίς έτσι να καλλιεργούν τον αναγκαίο σεβασμό και αυτοεκτίμηση ως προς τα σεξουαλικά και αναπαραγωγικά τους δικαιώματα. Τέλος, αναπαράγεται μια λανθασμένη και παρωχημένη αντίληψη για το παιδαγωγικό έργο. Οι δάσκαλοι που κρατούν σιωπηλά τα παιδιά και διδάσκουν, το βερμπαλιστικό σχολείο της αποστήθισης. Κάποιοι ρωτούν ”Τι θα λέει και πώς θα το λέει ο δάσκαλος;“ Ο σύγχρονος παιδαγωγός των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων δημιουργεί περιβάλλοντα μάθησης, εμψυχώνει, συντονίζει, ακούει και συμβουλεύει τα παιδιά, φροντίζει για το ήρεμο και συνεργατικό κλίμα και για τις σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ των. Τέλος, συνολικά στην κοινωνία μας είναι ακόμη κυρίαρχες οι στάσεις προκατάληψης και έλλειψης σεβασμού των δικαιωμάτων του ανθρώπου σε ζητήματα της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής ελευθερίας και αξιοπρέπειας. Τον τελευταίο χρόνο ακούσαμε το σκεπτικό των παθητικών αποδεκτών καταγγελιών αλλά και των θυτών/δραστών εγκλημάτων κατά της σεξουαλικής αξιοπρέπειας και ελευθερίας. Αυτές οι αντιλήψεις είναι επιτρεπτικοί/διευκολυντικοί παράγοντες ώστε οι ενήλικες και τα παιδιά να αναπαράγουν πρότυπα βίαιης και προσβλητικής γλώσσας στα θέματα της έμφυλης ταυτότητας και το χειρότερο να θυματοποιούνται εύκολα τα πιο αδύναμα μέλη μιας κοινότητας. Δείχνουν μια έλλειψη κοινωνικής ενσυναίσθησης στα ζητήματα αυτά. Οι αποκαλύψεις των δύο τελευταίων δεκαετιών για την έμφυλη βία, τη σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση δείχνουν στο υπόβαθρο ένα περιβάλλον αποσιώπησης ή αδιαφορίας».
- Από τα παιδιά περιμένετε ταμπού ή σχόλια ή αντιδράσεις γύρω από ένα θέμα που έχει να κάνει με το σεξ;
«Ασφαλώς! Τα παιδιά ενημερώνονται μεταξύ τους ή από το Διαδίκτυο και στην
ουσία αναπαράγουν στάσεις και πληροφορίες επισφαλείς για την υγεία, την αξιοπρέπεια και την ψυχική τους υγεία. Επίσης, προσπαθούν να επεξεργαστούν τα αναπτυξιακά τους θέματα χωρίς υποστήριξη και εκτίθενται σε κινδύνους. Δεν νιώθουν ασφάλεια και εμπιστοσύνη να ρωτήσουν τους γονείς τους. Δείτε τα δεδομένα των εκθέσεων που ανακοινώνονται κάθε χρόνο. Το συμπεριληπτικό πρόγραμμα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στοχεύει να δημιουργήσει αυτό το κλίμα εμπιστοσύνης και ασφάλειας, σεβασμού και προστασίας ώστε τα παιδιά να αναρωτηθούν και να ρωτήσουν όσα θέλουν να μάθουν με ασφάλεια και βεβαιότητα ότι δεν θα παραπληροφορηθούν, παρενοχληθούν ή χλευαστούν».
Ο ρόλος του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής
Το ΙΕΠ, κατόπιν πρόσκλησης της υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων για την ένταξη στο σχολικό πρόγραμμα νέων θεματικών, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, και για την καλλιέργεια δεξιοτήτων ανέλαβε τη δημιουργία πλαισίου προγραμμάτων, την πιλοτική εφαρμογή του σε όλους τους τύπους σχολικών μονάδων σε όλη τη χώρα και την επιμόρφωση των 2.500 και πλέον εκπαιδευτικών των πιλοτικών σχολείων.
Συστήθηκε ομάδα έργου και μετά από μια επιτυχή πιλοτική έρευνα αξιολογήθηκε, γενικεύτηκε και εντάχθηκε στα σχολεία όλης της χώρας.
Σύμφωνα με το ν. 4807/2021 (ΦΕΚ 96/τ. Α΄/11-06-2021), και ειδικότερα βάσει του άρθρου 52 με θέμα «Εργαστήρια Δεξιοτήτων – Αντικατάσταση του άρθρου 1 του ν. 4692/2020» (Α΄ 111), εισάγεται η διδακτική ενότητα με τίτλο «Εργαστήρια Δεξιοτήτων» στο πρόγραμμα σπουδών και στο εβδομαδιαίο ωρολόγιο πρόγραμμα όλων των τύπων σχολικών μονάδων υποχρεωτικής εκπαίδευσης, νηπιαγωγείων, δημοτικών και γυμνασίων με σκοπό την ενίσχυση της καλλιέργειας ήπιων δεξιοτήτων, δεξιοτήτων ζωής και δεξιοτήτων τεχνολογίας και επιστήμης στους μαθητές.
Με την με αρ. πρωτ. 94236/ΓΔ4/04-08-2021 Υ.Α τηςΥπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων ορίζονται οι λεπτομέρειες και οι υποθεματικές του προγράμματος σπουδών.
Ντορέττα Αστέρη
Σύμβουλος Α΄, Δρ.Ειδικής Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας
Συντονίστρια της Επιστημονικής Μονάδας Ειδικής και Συμπεριληπτικής Εκπαίδευσης
Προϊσταμένη Τμήματος Α΄: Εκπαιδευτική Καινοτομία και Ενταξιακή Εκπαίδευση
Ολο το ιστορικό, το σκεπτικό και τα προγράμματα σπουδών μπορεί να δει κανείς εδώ: http://iep.edu.gr/el/psifiako-apothetirio/skill-labs
- Μιλήστε μας και από την μεριά των εκπαιδευτικών. Πώς υποδέχτηκαν αυτή την προοπτική και πώς ετοιμάστηκαν;
«Τα Εργαστήρια Δεξιοτήτων έχουν αγκαλιαστεί από τους εκπαιδευτικούς
από την πιλοτική τους ήδη εφαρμογή. Γνώρισαν τα προγράμματα και το υλικό σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης, οι επιμορφώτριες και εκπονήτριες εκπαιδευτικού και επιμορφωτικού υλικού είχαν πολλές προσκλήσεις και στην αποτίμηση τόσο της πιλοτικής επιμόρφωσης όσο και της πιλοτικής υλοποίησης τα αξιολόγησαν με πολύ υψηλή βαθμολόγηση. Τέλος, στην γενικευμένη επιμόρφωση του ΙΕΠ που διοργανώθηκε μέσω συγχρηματοδοτούμενου προγράμματος ΕΣΠΑ, την οποία παρακολούθησαν ήδη 42.000 εκπαιδευτικοί, από τον Ιούνιο ως σήμερα, έχουν καταγραφεί πολύ θετικά σχόλια. Η δουλειά όλων μας ασφαλώς δεν σταματά εδώ. Μόλις αρχίζει και θα ακολουθήσουν πολλά κατά περιφέρειες προγράμματα επιμόρφωσης, ενημέρωσης, θα υπάρξει συνέργεια, εμβάθυνση και υποστήριξη των σχολικών κοινοτήτων, των γονέων και των εκπαιδευτικών».
- Οι όροι της προσέγγισης της έννοιας του σεξ αλλά και της διαχείρισής του στα παιδιά της Generation Z έχουν αλλάξει δραματικά σε σχέση με προηγούμενες γενιές. Πόσο σας έχει απασχολήσει αυτό σε σχέση με την σεξουαλική αγωγή στα σχολεία;
«Ασφαλώς. Για αυτό η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση είναι άρρηκτα ενταγμένη στα Εργαστήρια Δεξιοτήτων (ΕΔ) που καλλιεργούν τις δεξιότητες του 21ου αιώνα. Κυρίαρχα χαρακτηριστικά της GenZ στα οποία ανταποκρίνονται τα προγράμματα των ΕΔ είναι οι υπαρξιακές αναζητήσεις, το άγχος, η έντονη ζωή και η αναζήτηση της ενσυναίσθησης, η αναζήτηση πρακτικών λύσεων αλλά και μιας δουλειάς με όραμα και δημιουργικότητα, η ευχαίρεια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και η ζωή μέσα από το διαδίκτυο ώστε να ενημερώνονται με τις τάσεις της τελευταίας στιγμής. Αυτά τα χαρακτηριστικά οδηγούν και στην αποδοχή των συνεχών μεταβολών για τούτο χρειάζονται περισσότερη καλλιέργεια της ψυχικής ανθεκτικότητας και των δεξιοτήτων ζωής. Τα προγράμματα των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων, συμπεριλαμβανομένων αυτών της σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης ενημερώνονται συνεχώς με τις εξελίξεις (παγκόσμιες και τοπικές), όπως κάνουν και οι νέοι μας αυθόρμητα. Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να καλέσουν
ειδικούς, δια ζώσης ή σε τηλεδιάσκεψη και να οργανώσουν συζητήσεις με τους
γονείς και άλλα σημαντικά και αξιόπιστα πρόσωπα. Το κυριότερο
βέβαια ατού του προγράμματος των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων είναι ότι όλο το υλικό εξετάζεται μέσω των σύγχρονων μεθόδων μάθησης, δηλαδή συνεργασία, επικοινωνία, δημιουργικότητα και καλλιέργεια της κριτικής σκέψης στα παιδιά ώστε να μάθουν να επικοινωνούν χωρίς ταμπού αλλά και χωρίς προσβλητικό λόγο, να μάθουν να μην παραπληροφορούνται, να διακρίνουν καταστάσεις παραβίασης της προσωπικής τους ελευθερίας ώστε να αναπτύσσονται και να ευημερούν. Τα παιδιά μπορούν να πάρουν συνέντευξη από κάποιον και να συμμετάσχουν σε εργαστήρια ενδυνάμωσης, εμψύχωσης και ενσυναίσθησης. Ταυτοχρόνως, μαθαίνουν να καλλιεργούν τις πανανθρώπινες αξίες από τις οποίες τείνουν να απομακρυθούν καθώς η γενιά Ζ αναζητά τα προσωπικά οράματα και κινδυνεύει να αποσυνδεθεί από τα οικουμενικά, βαθιά πανανθρώπινα αισθήματα και αξίες. Είναι σημαντικό η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση να συνδυαστεί, και συνδέεται στο πρόγραμμα των ΕΔ, με τα μαθήματα της κοινωνικής ενσυναίσθησης και αλληλεγγύης. Ομως προσοχή, έχουμε ήδη αργήσει. Οι γενιές και τάσεις μεταβάλλονται γρήγορα, η πρώτη φουρνιά Generation Z (τα παιδιά που γεννήθηκαν στη δεκαετία του
90) έχει ήδη αποφοιτήσει από τη βασική εκπαίδευση και δεν είχε την ευκαιρία να καλλιεργήσει τις δεξιότητες αυτές με τη συμβολή του σχολείου και της οικογένειας. Αυτός ίσως είναι ένας λόγος που αποτιμά χαμηλά στην αξία τη εκπαίδευσης. Οι βασικοί infuencers της Generation Z μπορεί να έχουν ήδη βιώσει τραυματικά τις σύγχρονες προκλήσεις της γενιάς τους. Δείτε τα στοιχεία που παρέχουν τα προγράμματά μας για το ασφαλές Διαδίκτυο».
- Πώς θα σχολιάζατε την απογραφή του 2021 στην οποία υπάρχουν εκτιμήσεις για μεγάλη μείωση του πληθυσμού της Ελλάδας; Πώς μπορεί να συσχετιστεί και τι ρόλο μπορεί να παίξει η σεξουαλική αγωγή ως προς αυτό;
«Αν εξετάσουμε το δημογραφικό ζήτημα από την προσωπική ματιά του κάθε νέου και της κάθε νέας θα κατανοήσουμε τις αιτίες της υπογεννητικότητας. Οταν οι πρώτες εμπειρίες είναι τραυματικές ή προσβλητικές, όταν η δημιουργία οικογένειας σημαίνει εργασιακές ανισότητες ή όταν οι ανώτατες σπουδές και η καριέρα σημαίνουν μονοδιάστατες επιλογές στην προσωπική ζωή είναι φυσικό να υπάρχει υπογεννητικότητα. Δείτε τα αιτήματα των νέων, όπως συζητήσαμε πριν. Οι στάσεις και οι αντιλήψεις αλλάζουν. Πρέπει να βοηθήσουμε τα παιδιά να δημιουργήσουν και να διεκδικήσουν μια υγιή ισορροπία στη ζωή τους, να απολαμβάνουν όλα τα δικαιώματά τους και να ευημερούν χωρίς να κυνηγούν χείμαιρες. Η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση θα βοηθήσει τα παιδιά να μοιραστούν τους ρόλους και τις ευθύνες της οικογένειας, να κατανοήσουν και να εδραιώσουν στη ζωή τους την ισότητα και την ισονομία ανεξαρτήτων φύλου ή σεξουαλικού προσανατολισμού, να σέβονται και να αγαπούν τη ζωή σφαιρικά και συμπεριληπτικά. Για τούτο, στα Εργαστήρια Δεξιοτήτων μιλάμε για μια συμπεριληπτική, ολιστική σεξουαλική διαπαιδαγώγηση».
- Έχει επηρεάσει, κι αν ναι με ποιο τρόπο, το μάθημα της σεξουαλικής αγωγής το κίνημα #MeeToo που γιγαντώθηκε τα τελευταία χρόνια;
«Είναι βέβαιο ότι έχουν επηρεάσει τα προγράμματα αγωγής υγείας και σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης και μάλιστα ποικιλότροπα. Πρωτίστως είδαμε ότι πολλά από τα πρόσωπα που κατόρθωσαν να καταγγείλουν και να αντιμετωπίσουν την προκατάληψη και την αδιαφορία ή και την επαναθυματοποίησή τους από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, κινήθηκαν από την αίσθηση καθήκοντος στις νέες γενιές, στα παιδιά τους. Είδαν ότι σήμερα υπάρχουν οι συνθήκες να γίνει η συζήτηση με περισσότερη ενσυναίσθηση και σεβασμό προς τον άλλον. Πίσω από το δημόσιο λόγο του κινήματος #MeeToo υπάρχουν εκατοντάδες παιδιά ή γονείς ή συγγενείς που νιώθουν την ασφάλεια να καταγγείλουν περιστατικά θυματοποίησης ή επιβουλής. Ομως μέχρι σήμερα, λίγοι είχαν την τύχη να παρακολουθήσουν ένα πρόγραμμα σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης. Έχει ωριμάσει ο καιρός να υποστηρίξουμε τα παιδιά μας ώστε να είναι ασφαλή και ελεύθερα, να καλλιεργήσουν την κριτική τους ικανότητα στις προκλήσεις των καιρών και να καλλιεργήσουν τον ψυχικό και συναισθηματικό τους κόσμο. Πρόκειται για πολύ σημαντικά ζητήματα που δεν μπορεί να αφήνονται στην καλή διάθεση και την πρωτοβουλία κάποιων εκπαιδευτικών που αναλαμβάνουν προγράμματα αγωγής υγείας, σε ορισμένες περιοχές και ορισμένα σχολεία της χώρας. Ελπίζουμε ότι με τη συτηματοποίηση των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων και με την εδραίωση της ψυχοπαιδαγωγικής μεθοδολογίας που αναλύσαμε, έστω αδρά στη συζήτησή μας, θα καταφέρουμε να αλλάξει το κλίμα αποσιώπησης αλλά και το περιβάλλον διευκόλυνσης που υπάρχει σήμερα στην παραβίαση της σεξουαλικής και γενετήσιας αξιοπρέπειας».
- Πώς αντιμετωπίζεται στο μάθημα το θέμα του φύλου σε σχέση με την
κοινωνική κατασκευή;
«Το φύλο μας αποτελεί μια πολυπαραγοντική έκφραση και καθορίζεται από
βιολογικούς παράγοντες (γονότυπος-φυλετικά χρωμοσώματα, ενδομήτριο
περιβάλλον και φαινότυπος), όσο και από κοινωνικούς (κοινωνικοί ρόλοι,
παιχνίδια, ντύσιμο κλπ), αλλά και την ταυτότητα του φύλου του καθενός
από εμάς (βαθιά επίγνωση του φύλου μας, προσωπική εξατομικευμένη
αντίληψη σχετικά με την σεξουαλική ικανοποίηση και τις επιθυμητές
πρακτικές). Η συζήτηση σχετικά με το φύλο, την ισότητα στις ευκαιρίες
και τις επιπτώσεις των στερεοτυπικών αντιλήψεων - αλλά και την διαφορετικότητά μας - εμπεριέχεται στο πρόγραμμα ”Μαθαίνω για το σώμα
μου” και δίνει ευκαιρίες εμβάθυνσης και συνειδητοποίησης».
- Στις οδηγίες προς εκπαιδευτικούς αναφέρεται ότι «όταν βρίσκονται στην
τάξη μαθητές/τριες με διαφορετικό πολιτισμική ή/και θρησκευτική προέλευση θα προσεγγιστεί με μεγάλο σεβασμό η έμφυλη διάσταση στις σχέσεις ή η ηλικία της πρώτης ερωτικής επαφής και των ασφαλών ερωτικών επαφών εκτός κανονιστικού πλαισίου». Θα υπάρξει ανάλογος σεβασμός με τις ελληνικές οικογένειες που τυγχάνει να έχουν συντηρητικότερες προσεγγίσεις;
«Το υλικό ενδυναμώνει την πίστη στις αξίες της κάθε οικογένειας και
ενημερώνει τα παιδιά - με τη συνεργασία των γονέων - με στόχο να μπορούν
να επιλέγουν με ασφάλεια και να προστατεύουν τα δικαιώματά τους και τα
δικαιώματα των συνανθρώπων τους μέσα από μια φιλοσοφία ενεργού
πολιτότητας. Υπάρχουν πολλές δημοσιευμένες έρευνες που αποδεικνύουν με
στοιχεία ότι οι ενημερωμένοι νέοι είναι υγιείς, λειτουργικοί και
ευτυχισμένοι, ενώ διαχειρίζονται τις όποιες δυσκολίες και σπάνια φτάνουν
σε αδιέξοδα. Η συζήτηση και αναζήτηση λύσεων μαζί με εκπαιδευτικούς και
γονείς πλαισιώνουν τους νέους ανθρώπους και τους προσφέρουν όραμα,
αισιοδοξία και δύναμη».