Οι περισσότεροι γονείς πιθανώς δεν αφήνουμε τα παιδιά μας να πάνε σε μπαρ και νυχτερινά κέντρα, όπου θα μπορούσαν να συναντήσουν επικίνδυνους ενήλικες με κακές προθέσεις. Και μπράβο μας! Ωστόσο, πολλοί τους επιτρέπουμε να χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Και έτσι ορισμένα παιδιά έρχονται σε επαφή με χρήστες «αρπακτικά» που ενδέχεται να τους επιτεθούν σεξουαλικά.
Nέα μελέτη μάλιστα διαπίστωσε ότι το 7% των παιδιών ηλικίας 10 έως 18 ετών που υποβλήθηκαν σε θεραπεία για σεξουαλική επίθεση μεταξύ 2018 και 2023, δήλωσαν ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διευκόλυναν την επικοινωνία τους με τον δράστη.
Ο μέσος όρος ηλικίας των θυμάτων στη μελέτη ήταν 13 ετών και το 89% από αυτά ήταν γυναίκες, ενώ περίπου το 80% των δραστών ήταν ενήλικες άνδρες.
Σε σχέση με τα ευρήματα, ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης δρ Σάλον Νιουνόου αναφέρει: «Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι μια πανταχού παρούσα μορφή επικοινωνίας για παιδιά και εφήβους, που μπορεί να γεννήσει μια ψεύτικη αίσθηση ασφάλειας και ”φιλίας” με αγνώστους που τα προσεγγίζουν στο διαδίκτυο. Έτσι, σε πολλές περιπτώσεις σεξουαλικής επίθεσης, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διευκόλυνση της επικοινωνίας και της σύνδεσης μεταξύ των θυμάτων και των δραστών».
Τι μπορούμε να κάνουμε για να το αποτρέψουμε
1. Μιλάμε στα παιδιά για την ασφάλεια και τη συναίνεση στο διαδίκτυο
«Στο παρελθόν, το να γνωρίζουμε πού βρίσκονταν τα παιδιά μας ήταν συνήθως αρκετό για να τα προστατεύσουμε από τους κινδύνους. Αλλά πλέον, η σεξουαλική παρενόχληση μπορεί να συμβεί μέσα στα ίδια μας τα σπίτια, χωρίς καν να το γνωρίζουμε», προειδοποιεί η Άννα Άκερμαν, καθηγήτρια στο τμήμα επικοινωνιών στο Πανεπιστήμιο Adelphi, στη Νέα Υόρκη.
«Kαι οι έφηβοι πέφτουν πιο συχνά θύματα σεξουαλικής βίας, ενώ στη συνέχεια είναι και τρομερά απρόθυμοι να μοιραστούν τις εμπειρίες τους με γονείς και ειδικούς, λόγω των συναισθημάτων ενοχής, φόβου και ντροπής», προειδοποιεί η ίδια.
Για αυτό και έχει σημασία να μιλήσουμε στα παιδιά μας προτού τους συμβεί κανένα κακό. Να τους εξηγήσουμε όλους τους πιθανούς τρόπους με τους οποίους θα μπορούσαν να τα «πλευρίσουν» επικίνδυνοι ενήλικες. Και έπειτα είναι απαραίτητο να τους δώσουμε να καταλάβουν ότι χρειάζονται απαρέγκλιτα την άδεια ενός γονέα πριν συναντηθούν με τον οποιοδήποτε έχουν γνωρίσει online. Τέλος, καθιστούμε σαφές στα παιδιά πως δεν είναι υποχρεωμένα να κάνουν το οτιδήποτε τους προκαλεί αμηχανία και άλλα άβολα συναισθήματα.
«Η έγκαιρη και ανοιχτή επικοινωνία σχετικά με θέματα αυτονομίας του σώματος, ασφάλειας και συναίνεσης είναι επιτακτική ανάγκη για τη δημιουργία μιας αίσθησης αμοιβαίας εμπιστοσύνης και κατανόησης μεταξύ γονέων και παιδιών. Μόνο έτσι θα ενδυναμώσουμε τα παιδιά και θα τα πείσουμε να συζητήσουν μαζί μας γύρω από τυχόν ανησυχίες που μπορεί να προκύψουν», προσθέτει ο Νιούνοου, ο οποίος είναι επίσης συνεργάτης της Άκερμαν ως καθηγητής παιδιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Σαν Ντιέγκο.
2. Παρακολουθούμε στενά όλους τους λογαριασμούς στους οποίους στέλνουν μηνύματα τα παιδιά στα social media
«Πολλοί γονείς θεωρούμε ότι αυτό αποτελεί παραβίαση της ιδιωτικής ζωής του παιδιού. Ωστόσο, η άδεια χρήσης των έξυπνων τηλεφώνων και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι ένα προνόμιο, που δεν πρέπει να δίνεται στα παιδιά και τους εφήβους χωρίς τις ανάλογες δεσμεύσεις», τονίζει ο Νιούνοου.
Το ευχάριστο είναι ότι μέσα στον Σεπτέμβριο το Instagram παρουσίασε νέες λειτουργίες ασφαλείας, που επιτρέπουν στους γονείς να βλέπουν τους λογαριασμούς στους οποίους έστειλαν πρόσφατα μηνύματα τα παιδιά τους. Αυτές οι διασφαλίσεις είναι ένας πολλά υποσχόμενος τρόπος για εμάς τους γονείς, ώστε να παρακολουθούμε με ποια παιδιά επικοινωνούν οι γιοι και οι κόρες μας, χωρίς να διαβάζουμε το περιεχόμενο των μηνυμάτων.
3. Διδάσκουμε στα παιδιά ποιο περιεχόμενο είναι κατάλληλο να παρακολουθούν και να δημοσιεύουν
«Η έρευνα δείχνει ότι οι έφηβοι συχνά θέτουν ακούσια τον εαυτό τους σε κίνδυνο. Πώς; Δημοσιεύοντας εικόνες ή/και λέξεις που θα μπορούσαν να ερμηνευθούν ως ”προκλητικές”. Δυστυχώς, συχνά αγνοούν τις συνέπειες, δεδομένης της αφέλειάς τους. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι εξακολουθούν να βρίσκονται σε φάση όπου ακόμα αναπτύσσουν δεξιότητες κρίσης και έχουν πιο περιορισμένες προσωπικές εμπειρίες σε σύγκριση με εμάς τους ενήλικες», δεν παραλείπει να αναφέρει η Άκερμαν.
Ένας τρόπος με τον οποίο οι έφηβοι μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο τον εαυτό τους είναι να δημοσιεύουν σεξουαλικές εικόνες. Τα κορίτσια πέφτουν πιο συχνά στην παγίδα, επειδή θεωρούν ότι είναι ένας από τους ευκολότερους τρόπους να συγκεντρώσουν likes στις κοινωνικές πλατφόρμες. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να μιλήσουμε στα παιδιά για το πώς η ανάρτηση τέτοιων εικόνων θα μπορούσε να τα βάλει στο στόχαστρο των κακόβουλων χρηστών.
Συνεπώς, απαγορεύουμε στα παιδιά να ανεβάζουν φωτογραφίες με μαγιό και εσώρουχα και παρακολουθούμε τις αναρτήσεις τους, για να τσεκάρουμε αν τηρούν τους κανόνες. Αν μας αποκλείσουν ή αντιληφθούμε ότι διατηρούν κρυφά λογαριασμό σε άλλη πλατφόρμα δίχως να έχουμε λάβει γνώση, απαγορεύουμε εντελώς τη χρήση των κοινωνικών δικτύων.
(Mε πληροφορίες από CNN).