Η «Πύλη του Κάτω Κόσμου», ένας τεράστιος κρατήρας στον μόνιμο πάγο της Σιβηρίας, αυξάνεται κατά ένα εκατομμύριο κυβικά μέτρα κάθε χρόνο καθώς το παγωμένο έδαφος λιώνει, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.
Ο κρατήρας, επίσημα γνωστός ως κρατήρας Batagay ή Batagaika, διαθέτει μια στρογγυλεμένη όψη γκρεμού και εντοπίστηκε για πρώτη φορά σε δορυφορικές εικόνες το 1991 μετά την κατάρρευση τμήματος πλαγιάς στα υψώματα Yana της βόρειας Yakutiya στη Ρωσία.
Ο κρατήρας Batagay είναι μία από τις πολυάριθμες «μεγάλες τρύπες» ονομαζόμενες αλλιώς ως «thermokarsts», η οποία δεν είναι η μόνη που έχει εμφανιστεί στη Σιβηρία, αλλά είναι αυτή που βρίσκεται περίπου 660 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της πρωτεύουσας Yakutsk.
Αυτή η κατάρρευση αποκάλυψε στρώματα μόνιμου παγετού στο υπόλοιπο τμήμα της πλαγιάς του λόφου που ήταν παγωμένα για έως και 650.000 χρόνια - ο παλαιότερος μόνιμος πάγος στη Σιβηρία και ο δεύτερος παλαιότερος στον κόσμο.
Έρευνα που παρουσιάστηκε πέρυσι από τον Frank Günther του Ινστιτούτου Alfred Wegener στη Γερμανία υποδεικνύει ότι η κορυφή του κρατήρα διευρύνεται κατά προσέγγιση 12 μέτρα το χρόνο, σύμφωνα με τα τελευταία 10 χρόνια μετρήσεων.
Οι τελευταίες εξαιρετικά θερμές χρονιές είχαν ως αποτέλεσμα ο κρατήρας να μεγαλώνει κατά 30 μέτρα το χρόνο.
«Τα χαρακτηριστικά ταχείας απόψυξης του μόνιμου παγετού είναι ευρέως διαδεδομένα και παρατηρείται ότι αυξάνονται στην Αρκτική και στην υποαρκτική πλούσια σε πάγους μόνιμα παγωμένα εδάφη», έγραψε η ερευνητική ομάδα σε μια μελέτη, που δημοσιεύτηκε διαδικτυακά στις 31 Μαρτίου στο περιοδικό Geomorphology.
Ωστόσο, η ποσότητα του πάγου και των ιζημάτων που χάνονται από τη μεγάλη πτώση του Batagay είναι «εξαιρετικά υψηλή» λόγω του τεράστιου μεγέθους της κοιλότητας, η οποία εκτείνεται σε πλάτος 990 μέτρα από το 2023.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι μια περιοχή πάγου και ιζημάτων ισοδύναμη με περισσότερες από 14 Μεγάλες Πυραμίδες της Γκίζας έχει λιώσει από τη μεγάλη καθίζηση από τότε που κατέρρευσε, αναφέρει το Live Science.
Η περιοχή της Batagaika διαθέτει ένα εξαιρετικά παχύ στρώμα αποθέματος μόνιμων πάγων, το οποίο αποτελείται από δύο διακριτά επίπεδα, που περιέχουν πληροφορίες για ύπαρξη δασών από προηγούμενες περιόδους θερμότερου κλίματος.
Το ανώτερο επίπεδο καλύπτει μια παλιότερη επιφάνεια γης που διαβρώθηκε, πιθανότατα όταν είχαν λιώσει και πάλι οι πάγοι σε εκείνο το σημείο.
Αυτή η επέκταση της Batagaika ανησυχεί τους επιστήμονες, αφού μπορεί να απελευθερώσει στην ατμόσφαιρα αποθήκες άνθρακα που ήταν κρυμμένες για χιλιάδες χρόνια, ενώ υπάρχει και ο κίνδυνος απελευθέρωσης αρχαίων ιών.
Στα καλά νέα βέβαια, θα μας αποκαλύψει 200.000 έτη κλιματικών δεδομένων και διατηρημένα υπολείμματα από αρχαία δάση, γύρη και ζώα.
Τα επόμενα βήματα των επιστημόνων περιλαμβάνουν λεπτομερή εξέταση αυτής της περιοχής και των επιπέδων που μαρτυρούν απότομες παρελθοντικές εναλλαγές θερμοκρασιών.