Η εξόρυξη δεν μπορεί παρά να θεωρείται μία από τις πλέον κρίσιμες και εθνικά σημαντικές δραστηριότητες, τόνισε, μεταξύ άλλων, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ),κ. Κωνσταντίνος Γιαζιτζόγλου, στο πλαίσιο εκδήλωσης για τα 100 χρόνια του Συνδέσμου την Τετάρτη στη Θεσσαλονίκη με θέμα «Ορυκτά, Πράσινη Μετάβαση, Κλιματική Αλλαγή -2024 Έτος Ορυκτών Πόρων-Είναι παντού γύρω μας» - με τον κ. Ευστράτιο Σιμόπουλο, πρόεδρο της Μ.Ε. Έρευνας και Τεχνολογίας της Βουλής των Ελλήνων να αναγνωρίζει το θέμα που υφίσταται με τις καθυστερήσεις στις αδειοδοτήσεις, τονίζοντας πως η κυβέρνηση αντιλαμβάνεται το διαχρονικό αυτό πρόβλημα και είναι υπέρ της απλοποίησης των διαδικασιών, ενώ καυτηρίασε την αντίληψη που συνδέει πάντα την αξιοποίηση του υπεδάφους με περιβαλλοντικά προβλήματα.
Ο κ. Γιαζιτζόγλου τόνισε πως αν και η Ευρώπη καταναλώνει σε ετήσια βάση αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια τόνους ορυκτών, τις τελευταίες δεκαετίες εδραιώθηκε η αντίληψη/ παρανόηση πως είναι δυνατόν «να έχουμε τα αγαθά της εξόρυξης χωρίς τη διαδικασία», μέσω της προμήθειας από τρίτες χώρες. Σε αυτό το πλαίσιο, υπογράμμισε πως, λόγω των αυστηρών κανονισμών και πλαισίων της ΕΕ, η εξόρυξη επί ευρωπαϊκού εδάφους είναι η πιο φιλική προς το περιβάλλον εξόρυξη, σημειώνοντας παράλληλα πως η κρισιμότητα και η στρατηγική σημασία των ορυκτών πρώτων υλών δεν εξαντλείται στην σπανιότητά τους και στο κόστος απόκτησης και ακόμα και ορυκτά που δεν σπανίζουν και μπορούν να υποκατασταθούν σχετικά εύκολα, επηρεάζουν σημαντικά παραγωγικές ή και εφοδιαστικές αλυσίδες. Παράλληλα σημείωσε πως με δεδομένο το νομικό πλαίσιο, τις βασικές παραμέτρους του κόστους παραγωγής, αλλά και την νοοτροπία μας, ως Ευρωπαίοι έχουμε έναν πολύ δύσκολο και ανηφορικό δρόμο να διανύσουμε, για να επαναφέρουμε την παραγωγή ορυκτών πρώτων υλών στα επίπεδα που θα μας διασφαλίσουν επάρκεια και κατά συνέπεια ασφάλεια και ανεξαρτησία.
Μεταξύ άλλων, ο κ. Γιαζιτζόγλου διερωτήθηκε «ρυπαίνει η εξόρυξη και δεν ρυπαίνουν ο τουρισμός, η μεταφορές, η γεωργία ή τα data centers;»,προσθέτοντας πως η εξορυκτική βιομηχανία είναι υπεύθυνη μόλις για το 1% των αέριων ρύπων. Επίσης, υπογράμμισε την εξάρτηση της Ευρώπης σε επίπεδο πρώτων υλών από χώρες- μέλη των BRICS, κάποιες με διαφορετικά συμφέροντα από την ΕΕ.
Στη δική του παρουσίαση του ο κ. Αθανάσιος Κεφάλας, Πρόεδρος της Επιτροπής Εορτασμού, επισήμανε πως «γιορτάζουμε τα 100 χρόνια από την ίδρυση του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, αφιερώνουμε το Έτος 2024 στους Ορυκτούς Πόρους και προβάλλουμε με 7+1 εκδηλώσεις σε επιλεγμένες πόλεις της χώρας:
τα 100 χρόνια αδιάλειπτης δράσης του ΣΜΕ, με όραμα μας την υπεύθυνη βιώσιμη εξορυκτική βιομηχανία
τις προοπτικές, τα οφέλη από την περαιτέρω αξιοποίηση των ορυκτών πόρων με έμφαση στη γεωπολιτική διάσταση και την αναγκαιότητα μακροπρόθεσμης εξασφάλισης στρατηγικών πρώτων υλών για την Ευρώπη
τη σημασία των ορυκτών πόρων για την καθημερινότητά μας και την πολυδιάστατη συμβολή του κλάδου στην ανάπτυξη της χώρας».
Ο κ. Κεφάλας αναφέρθηκε στον ιστορικά αναπτυξιακό του εξορυκτικού κλάδου και την κρίσιμη γεωπολιτική σημασία της πρόσβασης καθώς και της αξιοποίησης των ορυκτών πόρων, υπογραμμίζοντας πως η Ελληνική Εξορυκτική Βιομηχανία «είναι συμπεριληπτική, προετοιμάζεται και προτείνει λύσεις για το μέλλον ενώ ήδη ενσωματώνει καινοτομία και ψηφιακές λύσεις στην καθημερινές πρακτικές της».
Από πλευράς του ο Γενικός Διευθυντής του ΣΜΕ κ. Χ. Καβαλόπουλος παρουσίασε τη φυσιογνωμία και την αποστολή του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, αναφέροντας τα εξής:
Ο Σύνδεσμος ιδρύθηκε το 1924 με την πρώτη επωνυμία «Ένωσις των εν Ελλάδι Μεταλλευτικών και Μεταλλουργικών Επιχειρήσεων»
Σκοπός του είναι η συμβολή στην ανάδειξη της σημασίας και την αξιοποίηση των ορυκτών πόρων της χώρας, που αποτελούν ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα, προς όφελος της ελληνικής κοινωνίας, της εθνικής οικονομίας και της περιφερειακής ανάπτυξης.
Βασική αρχή του Συνδέσμου και των μελών του είναι η έμπρακτη εφαρμογή της υπεύθυνης εξόρυξης και των αρχών της Βιώσιμης Ανάπτυξης. Από το 2006, έχει υιοθετήσει Κώδικα 10 Αρχών Βιώσιμης Ανάπτυξης τον οποίο το 2023 τον εναρμόνισε με τις Ευρωπαϊκές Αρχές για Βιώσιμες Πρώτες Ύλες. Στο πλαίσιο αυτό αναφέρθηκε ότι:
Δαπανώνται 20 εκ. ευρώ/έτος για το περιβάλλον
Έχουν αποκατασταθεί πλήρως 85.000 στρέμματα από το 1979
Έχουν φυτευτεί 3,5 εκ. δέντρα και φυτά από το 1979
Εφαρμόζονται τεχνολογίες αιχμής και καινοτόμες μέθοδοι για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της εξόρυξης
Το 60% των μελών του Συνδέσμου εμφανίζουν συνεχόμενα «μηδέν» ατυχήματα ανά έτος
Οι εταιρείες μέλη του είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με το κοινωνικό σύνολο μέσα στο οποίο δραστηριοποιούνται.
Ανέφερε επίσης πως ο κλάδος της εξόρυξης αντιστοιχεί στο 3% του ΑΕΠ, παράγει 65 εκ. τόνους εμπορεύσιμων προϊόντων, 60% του κύκλου εργασιών από εξαγωγές, καταγράφει 2 δις ευρώ ανά έτος πωλήσεις και 1,2 δις ευρώ εξαγωγές, απασχολεί 100.000 εργαζόμενους(έμμεσα και άμεσα), απασχολεί το 4% του ενεργού πληθυσμού της περιφέρειας, ενισχύει σημαντικά τις τοπικές οικονομίες και υποστηρίζει την αλυσίδα της ελληνικής μεταποίησης.
Από πλευράς του ο Πρόεδρος της Μονίμου Επιτροπής Έρευνας και Τεχνολογίας της Βουλής, βουλευτής Ευστράτιος Σιμόπουλος, επισήμανε, μεταξύ άλλων ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα πλούσια σε μεταλλεύματα και με μεγάλη εμπειρία σε εξορύξεις- σχολιάζοντας πως δυστυχώς αυτό το δυναμικό δεν αξιοποιείται όσο πρέπει. Σε αυτό το πλαίσιο καυτηρίασε την αντίληψη που συνδυάζει πάντα την αξιοποίηση του υπεδάφους με περιβαλλοντικά προβλήματα. Υπογράμμισε τη σημασία της καινοτομίας, σχολιάζοντας πως η Ελλάδα βρίσκεται στις τελευταίες θέσεις, ενώ, αναφερόμενος στο θέμα των αδειοδοτήσεων, είπε πως με τόσες που απαιτούνται ουσιαστικά στέλνονται στο απώτερο μέλλον σημαντικές επενδύσεις για τη χώρα- και τόνισε πως η πολιτεία αναγνωρίζει το διαχρονικό αυτό πρόβλημα, με την κυβέρνηση να κάνει βήματα διευκόλυνσης. Ειδικά στη σημερινή εποχή με την ανάγκη για πράσινη μετάβαση, λόγω της κλιματικής κρίσης, ήρθε η ώρα να «απαγκιστρωθούμε από αυτή τη νοοτροπία και να αξιοποιήσουμε τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα» είπε χαρακτηριστικά.
Σε δικό του χαιρετισμό, ο κ. Κώστας Γιουτίκας, Αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος Κεντρικής Μακεδονίας, χαρακτήρισε καθοριστική και πολυεπίπεδη τη συμβολή του ΣΜΕ στην εθνική οικονομία, τονίζοντας πως η χώρα πρέπει να κάνει τις ενδεδειγμένες κινήσεις για την καλύτερη αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου και ότι η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας αναγνωρίζει πως η εκμετάλλευση υποχρεωτικά γίνεται εκεί που είναι το κοίτασμα. Σε αυτό το πλαίσιο, διαβεβαίωσε πως «θα είμαστε δίπλα στον ΣΜΕ».
Από πλευράς του ο πρύτανης του ΑΠΘ κ Χαράλαμπος Φείδας επισήμανε μεταξύ άλλων ότι οι ορυκτές πρώτες ύλες είναι εξαιρετικά σημαντικές για τα προϊόντα προηγμένης τεχνολογίας αλλά και καθημερινής χρήσης, καθώς και για την ενεργειακή μετάβαση, υπογραμμίζοντας πως η ανθρωπότητα καταναλώνει τεράστιες ποσότητες σε σπάνια και κρίσιμα μέταλλα και οι πόροι της Γης που γνωρίζουμε μέχρι σήμερα δεν επαρκούν και ότι «πρέπει άμεσα να εντοπιστούν νέα κοιτάσματα». Χαρακτήρισε επίσης ιδιαίτερα ενθαρρυντικά τα αποτελέσματα ερευνών στο Τμήμα Γεωλογίας του ΑΠΘ για την παρουσία κρίσιμων και στρατηγικών μετάλλων, όπως ο χαλκός, το αντιμόνιο, το τελλούριο, το ίνδιο, ιδιαίτερα στην Μακεδονία και στην Θράκη.
Ο κ. Κωστής Σταμπολής, Πρόεδρος και Εκτελεστικός Διευθυντής του Ινστιτούτου Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης ( ΙΕΝΕ) τόνισε ότι ο ρόλος των ορυκτών θα είναι καθοριστικός στην ενεργειακή μετάβαση- για την οποία σχολίασε ότι πρακτικά δεν έχει αρχίσει καλά καλά ακόμα- δεδομένου ότι οι νέες «καθαρές» τεχνολογίες βασίζονται όλες σε μέταλλα. Χαρακτήρισε πολύ σημαντικό τον ρόλο της Ελλάδας στον συγκεκριμένο τομέα, ενώ αναφερόμενος στις στρατηγικές της ΕΕ, είπε πως η Ένωση φαίνεται να «πελαγοδρομεί» ως προς τη χάραξη πολιτικής για τη μείωση της εξάρτησης από την Κίνα, ενώ έκανε εκτενή παρουσίαση στοιχείων και δεδομένων που δείχνουν πως η ζήτηση και κατανάλωση ενέργειας αυξάνεται και ότι τα ορυκτά καύσιμα παραμένουν σε ισχυρότατη θέση. Ως προς τις ελληνικές μεταλλευτικές εταιρείες, είπε ότι σε ένα δύσκολο και άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον καλούνται να χαράξουν την δική τους δύσκολη πορεία ώστε όχι μόνο να επιβιώσουν αλλά να καταστούν ισχυρές σε οικονομικό και τεχνολογικό επίπεδο.
Σύντομο χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυναν επίσης ο αντιδήμαρχος Καθαριότητας του δήμου Θεσσαλονίκης, Γιώργος Δημαρέλος, εκπροσωπώντας τον δήμαρχο Στέλιο Αγγελούδη, και ο εκπρόσωπος της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης, Στέλιος Ταμβακίδης.