«Αν επιλέξεις να γίνεις στρατιώτης, θα γίνεις στρατηγός. Αν επιλέξεις να γίνεις παπάς, θα γίνεις Πάπας». Τα λόγια της μητέρας του όταν ήταν έφηβος τον είχαν στοιχειώσει κι εκείνος, αντί να γίνει κάτι από αυτά, έγινε ζωγράφος, έγινε όμως ο Πικάσο! Η Φρανσουάζ Ζιλό, μούσα του, μητέρα των παιδιών του και μεγάλος του έρωτας, συνήθιζε να λέει ότι ο Πικάσο είναι παντού, ο Πικάσο είναι σαν την Τζοκόντα.
Όταν τον γνώρισε ο Οδυσσέας Ελύτης το ΄51 τον παρομοίωσε με αρχαίο Έλληνα, απαλλαγμένο από τις πολυτέλειες του δυτικού κόσμου και με την αυθεντική του πένα έγραψε «Μισόγυμνος, γεροδεμένος, μαυρισμένος από τον ήλιο, κατοικούσε στο πείσμα των εκατομμυρίων του σε ένα μικρό σπιτάκι στο γαλλικό παραθαλάσσιο Βαλλωρίς και ζωγράφιζε φορώντας μόνο ένα βρακί».
Ανήσυχος, ευρηματικός, ιδιοφυής αγωνιστής της τέχνης και της δημοκρατίας, λάτρης του ωραίου φύλου, ο Πάμπλο Πικάσο, αν και δεν επισκέφτηκε ποτέ την Ελλάδα, επηρεάστηκε βαθιά από την ιστορία και τον πολιτισμό της. Ξεκάθαρα δείγματα της επιρροής του από την ελληνική μυθολογία ήταν τα αγαπημένα του θέματα ο Μινώταυρος και τα ταυροκαθάψια, τα οποία ζωγράφισε όχι μόνο σε πίνακες, αλλά σε αφίσες, κεραμικά κι όπου αλλού μπορούσε να δημιουργήσει τέχνη - γιατί ο Πάμπλο Πικάσο δεν ήταν ένας απλός ζωγράφος. Η καλλιτεχνική του διαδρομή κάνει στάσεις στο θέατρο, στη λογοτεχνία, στην ποίηση, σε κάθε μορφή τέχνης που αποτελούσε για εκείνον μια διανοητική πρόκληση.
Καθόλου τυχαίο συνεπώς, που το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών θέλοντας να γιορτάσει τα πενήντα χρόνια της μεταπολίτευσης και της λειτουργικής δημοκρατίας της χώρας μας, επέλεξε να οργανώσει μια έκθεση με έργα του Πάμπλο Πικάσο, του υπέρμαχου της δημοκρατίας, του πολιτικοποιημένου, σε όλη του τη ζωή, καλλιτέχνη. Μπορεί ο Πικάσο να μην επισκέφτηκε ποτέ την Ελλάδα, «ταξίδεψαν» όμως τα έργα του, τα οποία θα φιλοξενούνται στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, εκεί στον ομφαλό της γης, έως τις 10 Ιουνίου 2024.
Η έκθεση «Pablo Picasso: Ο ιδιοφυής αγωνιστής της τέχνης και της δημοκρατίας μέσα από σπάνιες αφίσες και κεραμικά του», η οποία εγκαινιάστηκε το περασμένο Σάββατο, περιλαμβάνει πενήντα πέντε σπάνιες αυθεντικές αφίσες, καθώς και κεραμικά του μεγάλου δημιουργού. Όλες οι αφίσες, τις οποίες ο Πικάσο φιλοτέχνησε με την τεχνική της λιθογραφίας, της χαλκογραφίας και του λινόλεουμ, ανήκουν στον παθιασμένο συλλέκτη Werner Rothlisberger, o οποίος έχει στην κατοχή του μια συλλογή παγκόσμιας φήμης, η οποία αριθμεί συνολικά διακόσιες πενήντα πρωτότυπες αφίσες του Πικάσο. Η συλλογή αυτή έχει παρουσιαστεί με επιτυχία στην Ελβετία και τώρα για πρώτη φορά εκτίθεται στην Ελλάδα.
Τα κεραμικά του Πικάσο είναι μια ιστορία που εξελίχθηκε στο μέρος της αγγειοπλαστικής, στο Βαλλωρίς, όπου ο μεγάλος καλλιτέχνης ζούσε από το 1948 έως το 1955. Εκεί, δούλεψε επίμονα τον πηλό δημιουργώντας πιάτα, ποτήρια, κανάτες και άλλα αντικείμενα, συμμετέχοντας στις καλοκαιρινές εκθέσεις για τις οποίες μάλιστα σχεδίαζε αυθεντικές λιθογραφικές αφίσες για την ευρύτερη πληροφόρηση. Έπλασε πάνω από 3.500 κομμάτια από πηλό, από απλές πιατέλες μέχρι σπουδαία έργα τέχνης με περίπλοκες μορφές. Κάποια από αυτά φιλοξενούνται στην έκθεση για να «ενημερώσουν» τους επισκέπτες ότι αυτό που ενδιέφερε τον Πικάσο δεν ήταν η χαρακτική τελειότητα, αλλά η ανάγκη να μεταφέρει μέσα από τα έργα του τις ιδέες για την ειρήνη και τη δημοκρατία, το φθαρτό και το άφθαρτο, το δίκαιο και το άδικο.
Στα εγκαίνια της έκθεσης τους προσκεκλημένους καλωσόρισε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών (Ε.Π.Κε.Δ.), καθηγητής του Χάρβαρντ Παναγιώτης Ροϊλός, ο οποίος διάβασε τον χαιρετισμό της υπουργού πολιτισμού, κυρίας Λίνας Μενδώνη.
Ο Παναγιώτης Ροϊλος σημειώνει: «Ο Πάμπλο Πικάσο (1881-1973) είναι μία από τις εμβληματικότερες μορφές της νεοτερικής τέχνης που σφράγισε ανεξίτηλα όχι μόνο τα φορμαλιστικά χαρακτηριστικά των εικαστικών τεχνών με τις οποίες ασχολήθηκε (ζωγραφική, γλυπτική, κεραμική, χαρακτική, κολάζ) αλλά και τους τρόπους με τους οποίους κορυφαίοι εκπρόσωποι του ευρωπαϊκού και ευρύτερα του παγκόσμιου πολιτισμού του εικοστού αιώνα θα προσέγγιζαν (καλλιτεχνικά και στοχαστικά) θέματα αισθητικά, πολιτικά και κοινωνικά. Ποτέ πια μετά τον επαναστατικό, ως προς την αισθητική του, πίνακά του που είναι γνωστός με τον σεμνότυφο (παρά με τον αρχικό του, τον επιλεγμένο από τον ίδιο τον Πικάσο) τίτλο Les Demoiselles d’Avignon (1907), οι Ευρωπαίοι καλλιτέχνες δεν θα αντικρίσουν τον κόσμο ξανά με τα ίδια μάτια…».
Μεταξύ των ομιλητών ήταν και η επίτιμη πρόεδρος του Ε.Π.Κε.Δ., η πρύτανης Ελένη Αρβελέρ, η οποία με τοn μεστό της λόγο καθήλωσε το κοινό. Η κα Αρβελέρ αναφέρθηκε στην προσωπικότητα του Πικάσο, στην αγωνιστική του στάση, στο ελεύθερο και παράλληλα γεμάτο πάθη πνεύμα του. Δύο πράγματα χαρακτήριζαν έντονα τον Πικάσο, είπε η κα Αρβελέρ. «Υπήρξε πάντα έτοιμος να πει τα πράγματα όπως ήταν και συγκινούνταν από τις ωραίες γυναίκες. Μια χαρακτηριστική σκηνή του αφιλτράριστου λόγου του ήταν όταν Γερμανοί επισκέφτηκαν την πόλη του Παρισιού για να δουν τη Γκουέρνικα. Κάποιος από τους Γερμανούς ρώτησε τον Πικάσο «Εσείς το κάνατε αυτό;» κι ο Πικάσο του απάντησε «Όχι εγώ, εσείς!».
Η μόνη ήττα του Πικάσο, συνέχισε στον λόγο της η κα Αρβελέρ, ήταν όταν τον εγκατέλειψε η Φρανσουάζ Ζιλό, η γυναίκα που ήξερε να του λέει «όχι». Εκείνη ήταν 21 κι εκείνος 61, αλλά η διαφορά ηλικίας τους δεν τους εμπόδισε να έχουν μια δεκαετή ερωτική σχέση. Όταν η Φρανσουάζ πήρε την απόφαση να τον εγκαταλείψει είπε «Με τον Πικάσο έπρεπε να εξαφανίσω τη δική μου προσωπικότητα». Τόσο πληθωρικός ήταν και τόσο πολύ επισκίαζε όποιον βρισκόταν κοντά του.
Στα εγκαίνια μίλησαν ο υφυπουργός δικαιοσύνης κ. Γιάννης Μπούγας, καθώς και ο διευθυντής του Ε.Π.Κε.Δ. καθηγητής Ανδρέας Γκόφας. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση της έκθεσης από τον επιμελητή της, κ. Τάκη Μαυρωτά. Την Κυριακή, 12 Μαΐου πραγματοποιήθηκε Στρογγυλή Τράπεζα με θέμα «Πάμπλο Πικάσο, ο μεγάλος ανανεωτής της τέχνης του 20ου αιώνα», με τους Παναγιώτη Ροϊλό, πρόεδρο του Ε.Π.Κε.Δ., Ερατώ Χατζησάββα, πρύτανη Α.Σ.Κ.Τ, Συραγώ Τσιάρα, διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης, Μιχάλη Αρφαρά, χαράκτη και ζωγράφο, Μαρίτσα Τραυλού, κεραμίστρια και Τάκη Μαυρωτά, θεωρητικό και κριτικό της τέχνης.
Σημειώνεται ότι την Κυριακή 26 Μαΐου στις 11.30 π.μ., στο αμφιθέατρο του συνεδριακού κέντρου η ηθοποιός, σκηνοθέτης, σεναριογράφος και συγγραφέας παιδικών βιβλίων Κάρμεν Ρουγγέρη μαζί με τη Χριστίνα Κουλουμπή ηθοποιό, σκηνογράφο ενδυματολόγο, θα αφηγηθούν το παραμύθι, εμπνευσμένο από τη ζωή του μεγάλου ζωγράφου, «Μια Κυριακή με τον Πικάσο» των εκδόσεων ΑΜΜΟΣ.