Η Σπιναλόγκα, το μικρό νησί στα νότια της Κρήτης, μπορεί να μην κατοικείται πλέον για αρκετά περισσότερο από μισό αιώνα αλλά όλοι γνωρίζουμε ότι υπήρξε το μεγαλύτερο λεπροκομείο στον ελλαδικό χώρο.
Αν όμως το γεγονός αυτό έχει καταγραφεί σε μια σειρά βιβλίων, κινηματογραφικών ταινιών, ακόμα και τηλεοπτικών σειρών λίγοι ξέρουμε ότι το έρημο πια αυτό νησάκι έχει μια πολυτάραχη Ιστορία που ξεκινά αρκετά παλαιότερα και παράλληλη φυσικά με αυτήν της υπόλοιπης Κρήτης. Αρχικά ήταν ενετικό φρούριο, στην συνέχεια φρούριο αλλά και οικισμός των Τούρκων και κατέληξε τόπος εναπόθεσης ανθρωπίνων ψυχών επειδή τα σώματα που τις έφεραν είχαν προσβληθεί από μία ανίατη ακόμα εκφυλιστική δερματική ασθένεια η οποία ταλάνιζε τον ανθρώπινο πληθυσμό επί αιώνες.
Με βάση λοιπόν όλα αυτά και κυρίως βέβαια την τελευταία χρήση της Σπιναλόγκα ο δήμος Αγίου Νικολάου Λασηθίου στον οποία υπάγεται, με την σύμφωνη γνώμη και υποστήριξη της Εφορίας Αρχαιοτήτων Λασηθίου αλλά και συνολικά του υπουργείου πολιτισμού, αποφάσισε να αιτηθεί την ένταξη της στα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Unesco.
Ανάλογα αιτήματα υποβάλλονται πολλά κάθε χρόνο και είναι γνωστό ότι όσο πιο «ενισχυμένος» είναι ο φάκελος καθενός τόσες περισσότερες πιθανότητες έχει να ευοδωθεί. Για τον λόγο αυτό ο δήμος Αγίου Νικολάου ανέθεσε στον συνθέτη Νίκο Ξυδάκη και τον τακτικότατο συνεργάτη του ποιητή, στιχουργό και μεταφραστή Διονύση Καψάλη την δημιουργία ενός πρωτότυπου μουσικού έργου με θέμα και περιεχόμενο του το «νησί των λεπρών».
Γιώργος Παπαδόπουλος - Μαέστρος της ορχήστρας της ΕΡΤ
Διονύσης Καψάλης – Ποιητής
Νίκος Ξυδάκης – Συνθέτης
Μαρία Βλαζάκη, Γεν. Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού
Αντώνης Ζερβός – Δήμαρχος Αγίου Νικολάου
Πάνος Καρκανεβάτος – Σκηνοθέτης
Μυρσίνη Μαργαρίτη - Ερμηνεύτρια του έργου
Θοδωρής Βουτσικάκης - Ερμηνευτής του έργου
Αναστάσιος Συμεωνίδης – Καλλιτεχνικός Διευθυντής Μουσικών Συνόλων ΕΡΤ
Χάρης Αλεξάκης - Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Αγ. Νικολάου
Στην συνέντευξη Τύπου που δόθηκε στο Ισλαμικό Μουσείο ο δήμαρχος Αγίου Νικολάου, Αντώνης Ζερβός, ο αντιδήμαρχος πολιτισμού Χάρης Αλεξάκης και η γενική γραμματέας του υπουργείου πολιτισμού Μαρία Βλαζάκη μίλησαν για την απόφαση να υποβληθεί το αίτημα στην Unesco και την διαδικασία που ήδη ακολουθείται. Ο Διονύσης Καψάλης ο οποίος έγραψε τόσο τα ποιητικά όσο και τα πεζά κείμενα του έργου «Απότοκος ή Σπιναλόγκα» ανέλυσε εν συντομία το πως αυτά αντλούν και ενσωματώνουν στοιχεία από την αυτοβιογραφία του Επαμεινώνδα Ρεμουντάκη ο οποίος νοσηλεύθηκε επί είκοσι χρόνια στη Σπιναλόγκα όπου μάλιστα παντρεύτηκε την κόρη μιας ασθενούς αλλά μη λεπρή την ίδια, το έργο του λαϊκού ποιητή του δεκάτου ογδόου αιώνα Μπεργαδή «Απόκοπος» αλλά και τον αρχετυπικό μύθο του Ορφέα και της Ευρυδίκης. Ο Νίκος Ξυδάκης αναφέρθηκε στην συνειδητή προσπάθεια του να συνδυάσει στην σύνθεση του έργου στοιχεία της κλασικής μουσικής με πολλά της κρητικής μουσικής παράδοσης.
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής των μουσικών συνόλων της ΕΡΤ Αναστάσιος Συμεωνίδης εξέφρασε την ευχαρίστηση του για το ότι η ΕΡΤ μπόρεσε να συμβάλλει στο εγχείρημα παραχωρώντας την Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της υπό την διεύθυνση του Γιώργου Παπαδόπουλου για την εκτέλεση του έργου που ενορχήστρωσε ο Δημήτρης Μπουζάνης. Μάλιστα εκτός από την συναυλία που θα πραγματοποιηθεί στη Σπιναλόγκα το έργο θα ηχογραφηθεί στα στούντιο της ΕΡΤ και το CD που θα προκύψει θα προστεθεί στον φάκελο του αιτήματος στην Unesco. Την ερμηνεία θα αναλάβουν ο Θοδωρής Βουτσικάκης και η σοπράνο Μυρσίνη Μαργαρίτη, θα συμπράξει ο θαυμάσιος Κρητικός ερμηνευτής και λυράρης Βασίλης Σκουλάς στον ρόλο του Απόκοπου και επίσης θα συμμετάσχουν τρεις εκλεκτοί δεξιοτέχνες στην λύρα, το λαούτο και το νέι. Τελευταίος μίλησε ο σκηνοθέτης Πάνος Καρκανεβάτος ο οποίος έχει γυρίσει ήδη ένα ντοκιμαντέρ για την δημιουργία του έργου και φυσικά θα κινηματογραφήσει και την συναυλία.
Έλλη Ρουμπέν - Υπεύθυνη Παραγωγής
Διονύσης Καψάλης – Ποιητής
Πάνος Καρκανεβάτος – Σκηνοθέτης
Θοδωρής Βουτσικάκης - Ερμηνευτής του έργου
Μυρσίνη Μαργαρίτη - Ερμηνεύτρια του έργου
Νίκος Ξυδάκης – Συνθέτης
Αντώνης Ζερβός – Δήμαρχος Αγίου Νικολάου
Γιώργος Παπαδόπουλος - Μαέστρος της ορχήστρας της ΕΡΤ
Χάρης Αλεξάκης - Αντιδήμαρχος Πολιτισμού Αγ. Νικολάου
Το «Απόκοπος ή Απόκοπος» θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά στις 18 Ιουλίου στη Σπιναλόγκα με την επιπλέον συμμετοχή του συνθέτη και του στιχουργού του ως αφηγητών. Δεν έχουμε παρά να ευχηθούμε σε όλους τους συντελεστές καλή επιτυχία και φυσικά στον δήμο Αγίου Νικολάου αλλά και όλους τους κατοίκους του νομού Λασηθίου την ευόδωση του αιτήματος τους στην Unesco!
