Όταν ο τυφώνας Michael έπληξε το Florida Panhandle πριν από πέντε χρόνια, άφησε βάρκες, αυτοκίνητα και φορτηγά στοιβαγμένα, μπροστά στα παράθυρα του σπιτιού της Μπόνι Πόλσον, στη μικροσκοπική παράκτια κοινότητα του Mexico Beach, στη Φλόριντα, παρόλο που το συγκεκριμένο σπίτι στηρίζεται σε κολώνες - σε ύψος σχεδόν πέντε μέτρων (14 πόδια) πάνω από το έδαφος!
Αλλά το σπίτι της κυρίας Πόλσον, με ένα στρογγυλεμένο σχήμα που το κάνει να μοιάζει με πλοίο, «απέκρουσε» τους ανέμους της κατηγορίας 5 που διαφορετικά θα μπορούσαν να το είχαν κάνει κομμάτια.
«Δεν ήμουν καθόλου νευρική», εξηγεί η ίδια, ανακαλώντας στη μνήμη της την στιγμή της προειδοποίησης για εκκένωση. Το σπίτι της έχασε μόνο μερικά στοιχεία της εξωτερικής διακόσμησης, με τις φωτογραφίες που τραβήχτηκαν μετά την καταιγίδα να το δείχνουν να στέκεται ...άθικτο ανάμεσα στα συντρίμμια σχεδόν όλων των γύρω σπιτιών.
Ορισμένοι προνοητικοί ιδιοκτήτες χτίζουν σπίτια όπως η κυρία Πόλσον: Με τη μοναδική σκέψη να τα καταστήσουν πιο ανθεκτικά στις ακραίες καιρικές συνθήκες, που αυξάνονται με την κλιματική αλλαγή, ενώ ταυτόχρονα είναι πιο φιλικά προς το περιβάλλον. Οι ηλιακοί συλλέκτες, για παράδειγμα, είναι εγκατεστημένοι και «δεμένοι» τόσο σφιχτά, ώστε οι δυνατοί άνεμοι δεν μπορούν να περάσουν κάτω από αυτούς. Κάτι που σημαίνει καθαρή ενέργεια, η οποία θα εξακολουθήσει να παράγεται και στη διάρκεια μίας καταιγίδας. Διατηρημένοι υγρότοποι και αυτοφυής βλάστηση που παγιδεύουν άνθρακα στο έδαφος και μειώνουν επίσης την ευπάθεια στις πλημμύρες. Ανακυκλωμένα ή προηγμένα δομικά υλικά που μειώνουν τη χρήση ενέργειας, καθώς και την ανάγκη κατασκευής νέου υλικού.
Το σπίτι ενός ανθρώπου είναι ένας από τους βασικούς τρόπους με τους οποίους μπορεί ο καθένας από εμάς να μειώσει το ατομικό του αποτύπωμα άνθρακα. Τα κτίρια απελευθερώνουν περίπου το 38% όλων των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, κάθε χρόνο. Μέρος της ρύπανσης από άνθρακα προέρχεται από την τροφοδοσία συσκευών όπως τα φώτα και τα κλιματιστικά και κάποιο άλλο έρος από την κατασκευή των δομικών υλικών, όπως το σκυρόδεμα και ο χάλυβας.
Η Deltec, η εταιρεία που κατασκεύασε το σπίτι της κυρίας Πόλσον, λέει ότι μόνο ένα από τα σχεδόν 1.400 σπίτια που έχει κατασκευάσει τις τελευταίες τρεις δεκαετίες έχει υποστεί δομικές ζημιές από τους ανέμους, που προκαλούνται από τυφώνα. Όμως, η εταιρεία δίνει τόση έμφαση στην δημιουργία πράσινου, την οποία αξιοποιεί ως μόνωση υψηλότερης ποιότητας που μειώνει την ανάγκη για κλιματισμό, ενώ εγκαθιστά αντλίες θερμότητας για πιο αποτελεσματική θέρμανση και ψύξη, ενεργειακά αποδοτικές συσκευές και φυσικά υποδομή για ηλιακή ενέργεια.
«Η πραγματική μαγεία εδώ είναι ότι κάνουμε και τα δύο», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, Στιβ Λίντον. «Πιστεύω ότι πολλές φορές η ανθεκτικότητα είναι πραγματικά ένα θεμελιώδες μέρος της βιωσιμότητας», τονίζει χαρακτηριστικά.
Άλλες εταιρείες αναπτύσσουν ολόκληρες γειτονιές που είναι και ανθεκτικές στους τυφώνες - και επιβαρούν λιγότερο από το μέσο όρο στην κλιματική αλλαγή.
Η κοινότητα του Pearl Homes’ Hunters Point στο Cortez της Φλόριντα, αποτελείται από 26 ολοκληρωμένα σπίτια και από 30 που θα κατασκευαστούν μέχρι το τέλος του 2024, τα οποία είναι όλα πιστοποιημένα από το σύστημα LEED - το υψηλότερο επίπεδο αξιολόγησης ενός πράσινων κτιρίων.
Για να μειωθεί η ευπάθεια στις πλημμύρες, οι οικιακές εγκαταστάσεις υψώνονται κατά 16 πόδια (4,8 μέτρα) πάνω από το έδαφος. Οι δρόμοι ανυψώνονται επίσης και έχουν σχεδιαστεί για να συσσωρεύουν άμεσα τη βροχόπτωση μακριά από το οδόστρωμα - στο έδαφος όπου μπορεί να απορροφηθεί. Οι χαλύβδινες στέγες με ραφές επιτρέπουν την τοποθέτηση των ηλιακών συλλεκτών τόσο γερά, που είναι δύσκολο για τους δυνατούς ανέμους να πάνε κάτω από τους συλλέκτες, ώστε να τους ξεκολλήσουν. Και τα σπίτια διαθέτουν μπαταρίες που ενεργοποιούνται όταν διακοπεί το ρεύμα.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Pearl Homes εξηγεί, ότι η ομάδα του προσέγγισε το Πανεπιστήμιο της Κεντρικής Φλόριντα με ένα σχέδιο, που είχε ως στόχο να οικοδομήσει μια οικιστική κοινότητα η οποία δεν θα συμβάλλει στην κλιματική αλλαγή. «Ήθελα να είναι όχι απλώς βιώσιμα, αλλά και ανθεκτικά τα σπίτια Ήθελα να είναι τόσο διαφορετικά από οτιδήποτε άλλο συμβαίνει στη Φλόριντα», λέει. «Βλέπω σπίτια που είναι νεόκτιστα, μισό μίλι μακριά, που είναι ήδη υποβρύχια… ενώ γνωρίζουμε όλοι ότι βρισκόμαστε σε κρίση έτσι που αλλάζει ο καιρός».
Αυτό βρίσκει σύμφωνη την κυρία Πόλσον, στην παραλία Mexico της Φλόριντα, καθώς η ίδια λέει ότι δεν θελει «να ζει καθημερινά ανησυχώντας και παρακολουθώντας τον Ατλαντικό». Εκτός από τη μεγαλύτερη ηρεμία, λέει, τώρα απολαμβάνει εξοικονόμηση ενέργειας, κατά περίπου 32 δολάρια το μήνα, πολύ κάτω από τα περίπου 250 δολάρια που πλήρωνε σε προηγούμενο σπίτι.
«Δεν αισθάνομαι πραγματικά ότι ο πληθυσμός παρακολουθεί τις περιβαλλοντικές καταστροφές και προσαρμόζεται γι′ αυτές», είπε. «Φτιάχνουμε τα ίδια παλιά πράγματα που χάθηκαν στον αέρα».
Το Babcock Ranch είναι μια άλλη βιώσιμη, ανθεκτική στους τυφώνες κοινότητα στη Νότια Φλόριντα. Αυτοαποκαλείται η πρώτη πόλη με ηλιακή ενέργεια στις ΗΠΑ, που παράγει 150 μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας με 680.000 πάνελ σε 870 στρέμματα γης. Η κοινότητα ήταν επίσης από τις πρώτες στη χώρα που διέθετε μεγάλες μπαταρίες στο εργοτάξιό της για την αποθήκευση επιπλέον ηλιακής ενέργειας για χρήση τη νύχτα, ή όταν η τροφοδοσία είναι εκτός ρεύματος.
Ο Σιντ Κίτσον ίδρυσε το Babcock Ranch το 2006. Τα σπίτια αντέχουν καλύτερα τους ανέμους τυφώνων επειδή οι στέγες είναι δεμένες σε ένα σύστημα που συνδέεται με τα θεμέλια. Τα καλώδια ηλεκτρικού ρεύματος είναι θαμμένα υπόγεια, ώστε να μην μπορούν να κοπούν. Οι πόρτες αιωρούνται προς τα έξω σε ορισμένα σπίτια, έτσι όταν αυξάνεται η πίεση από τον άνεμο, να μην ανοίγουν. Και ειδικοί αεραγωγοί βοηθούν στην εξισορρόπηση της πίεσης στα γκαράζ.
Το 2022, ο τυφώνας Ian αναπήδησε πάνω από το Ράντσο Babcock ως καταιγίδα κατηγορίας 4. Άφησε ελάχιστη έως καθόλου ζημιά, διηγείται ο Κίτσον.
«Ξεκινήσαμε για να αποδείξουμε ότι μια νέα πόλη και το περιβάλλον μπορούν να λειτουργήσουν χέρι-χέρι, και νομίζω ότι το έχουμε αποδείξει...Αν δεν χτίζουμε με πολύ ανθεκτικό τρόπο, απλώς θα επισκευάζουμε ή θα κατεδαφίζουμε κάθε τόσο το σπίτι μας».