Ο Γενικός Γραμματέας του Μουσείου Christian Dior, Philippe Le Moult, βρέθηκε στην Αθήνα προσκεκλημένος του Γαλλικού Ινστιτούτου στο πλαίσιο του 19ου Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου. Το φετινό φεστιβάλ είχε ένα ειδικό αφιέρωμα στο γκλάμουρ, την κομψότητα και την αισθητική, προβάλλοντας μια ενότητα ταινιών σχετικών με τη μόδα.
Η συνάντησή μας φιλοξενήθηκε στη βιβλιοθήκη του Ινστιτούτου, και, καθώς ήμαστε περιτριγυρισμένοι από βιβλία – ιστορικά, λογοτεχνικά, καλλιτεχνικά, λευκώματα, σε ελληνικά και γαλλικά – αναπάντεχα η πρώτη ερώτηση ήταν για το δικό του αγαπημένο: «Δεν αστειεύομαι, θα πω πράγματι το “Christian Dior et moi”, την αυτοβιογραφία του. Είναι ένα πραγματικά καλογραμμένο βιβλίο με έναν πλούτο πληροφοριών». Αυτό αποτέλεσε και το εναρκτήριο λάκτισμα της επακόλουθης συζήτησής μας.
- Μιας και ο Christian Dior, πέρα από σχεδιαστής ήταν επίσης συγγραφέας, αρωματοποιός και επιχειρηματίας μεταξύ άλλων, σε ποιο απ′ όλα τα χαρακτηριστικά του αποδίδετε τη δημιουργία της αυτοκρατορίας του;
Στο intelligence - την ευφυΐα του. Η λέξη αυτή έχει λατινική ρίζα και είναι συνδετικό των inter (μεταξύ) και ligare (σύνδεση), δηλαδή αφορά στην ικανότητα της συνδυαστικής σκέψης. Άρα ένα από τα μυστικά του Dior ήταν ότι ήταν έξυπνος σύμφωνα με την ετοιμολογία της λέξης, αλλά και ότι είχε καλλιτεχνική γνώση και κατανόηση της δημιουργίας.
Στη ζωή του είχε κατακτήσει τη λογική, αξιοποιούσε τη γνώση που λάμβανε από τους φίλους του, από τον πολιτισμό, επίσης ταξίδευε πολύ και ήταν μεγάλος λάτρης των τεχνών. Πήγαινε συνέχεια σε εκθέσεις και είχε αποκτήσει έναν μεγάλο πλούτο γνώσης. Οι γονείς του δε, ήταν βιομήχανοι που μάλλον του μετέδωσαν το γονίδιο για την επιχειρηματικότητά του, το entrepreneurship.
Τέλος, επειδή ανακαλύψαμε και το συμβόλαιο εργασίας του, μάθαμε ότι είχε δύο επίσημα πόστα στην εταιρεία του: ήταν καλλιτεχνικός, αλλά και γενικός διευθυντής. Ήταν πράγματι ένας πολύ ικανός άνθρωπος.
- Όταν πρόκειται για το πάνθεον των σχεδιαστών μόδας, παρά την συχνή σύγκριση με τα δύο άλλα «ιερά τέρατα», την Coco Chanel και τον Cristobal Balenciaga, ο Dior πάντα καταφέρνει να κερδίζει την πρώτη θέση. Γιατί πιστεύετε ότι δεν αμφισβητείται η πρωτοκαθεδρία του;
Είναι πολλοί οι λόγοι. Πρώτον, εφηύρε το New Look που ήταν μια επανάσταση, μια «βόμβα» με τέτοιο αντίτκτυπο που άλλαξε για πάντα την εξέλιξη της μόδας. Δεύτερον, στην ιστορία της μόδας δεν υπάρχει άλλος οίκος που κατάφερε να γίνει τόσο γνωστός εν μια νυκτί - χάρη στο εν λόγω New Look.
Τρίτον, υπήρχε άμεση συνέχιση γιατί πάντα βρίσκονταν ο σωστός άνθρωπος την κατάλληλη στιγμή. Μετά τον θάνατό του ανέλαβε ο Yves Saint Laurent, έπειτα ο Marc Bohan, και στη συνέχεια ο Gianfranco Ferre, ο John Galliano, ο Raf Simons και η Maria Grazia Chiuri.
Ένας ακόμη παράγοντας είναι ότι το όνομα Dior είναι μια πάρα πολύ εύκολη λέξη που μένει στο μυαλό σου, δεν την ξεχνάς. Σε διεθνές επίπεδο είναι εύκολη στην ανάγνωση και απομνημόνευση.
Φυσικά, έπαιξε ρόλο που πέθανε νωρίς, όπως ο John Kennedy, η λαίδη Diana, ο James Dean και ούτω καθεξής. Το ότι πέθανε στο απόγειο της καριέρας του ήταν σημαντικό για την εξέλιξη του ονόματος γιατί έτσι, το πατρώνυμο έγινε μάρκα και η μάρκα εξελίχθηκε σε μύθο.
- Από τους σχεδιαστές που τον ακολούθησαν, ποιον ξεχωρίζετε περισσότερο και ποια είναι η γνώμη σας για την Maria Grazia Chiuri την πρώτη γυναίκα στα ηνία του οίκου;
Το πρώτο σκέλος είναι πολύ περίπλοκο γιατί κάθε καλλιτεχνικός διευθυντής έδωσε το δικό του όραμα και αξιοποίησε διαφορετικά τους κώδικες του οίκου. Αυτή άλλωστε είναι η ευθύνη του, να πάρει την ιστορία και τους κώδικες όπως το bar jacket, τον μοντερνισμό, την καινοτομία και το εύρος του Dior, και να τα προσαρμόσει εκ νέου.
Το ίδιο ισχύει και για την Chiuri - είναι η πρώτη που δίνει τόση έμφαση στο φεμινισμό, που αποτελεί και μια σημαντική συγκυρία της εποχής - ενώ φέρνει και μια ιταλική αισθητική, μια δυναμική, θηλυκή πινελιά.
- Πείτε μας λίγα λόγια για τις γυναίκες που τον περιέβαλλαν. Είναι γνωστό ότι εμπιστευόταν τη διοίκηση του οίκου μόνο σε γυναικεία χέρια.
Ως δεξί του χέρι είχε τις εξής τρεις: την Marguerite Carré, Διευθύντρια Ατελιέ, τη Raymonde Zehnacker που «έτρεχε» το στούντιό του και τη Suzanne Luling, Διευθύντρια Haute Couture και Δημοσίων Σχέσεων.
Επίσης, είχε δύο μανεκέν υπό αμοιβή που δούλευαν εσωτερικά, πέρα από δώδεκα ακόμη μοντέλα που εργάζονταν ως υπάλληλοι. Είχε πολύ στενή σχέση με όλες, τις αποκαλούσε «τις αγάπες μου».
Επίσης, ήταν πολύ δεμένος με τις petites mains, τις τεχνίτριες-μοδίστρες του. Να φανταστείτε ξεκίνησε με 80 και σε πέντε χρόνια είχε 1.200.
Κάποτε τον ρώτησε μια δημοσιογράφος γιατί δεν παντρεύτηκε ποτέ, κι αυτός απάντησε «Μα γιατί είμαι παντρεμένος με 1.200 γυναίκες».
- Μιλήστε μας λίγο για τη διαδικασία αναζήτησης και συντήρησης των ρούχων Dior που φιλοξενούνται στο μουσείο.
Ισχύουν οι ίδιοι κανόνες όπως και με τα έργα τέχνης. Όλα απαιτούν συντονισμό και ακρίβεια: Ο έλεγχος του φωτός, η υγρασία, η θερμοκρασία του χώρου, ο αέρας πρέπει να είναι φιλτραρισμένος, τα ρούχα δεν πρέπει να έρχονται σε επαφή με φυσικό φως, ούτε με ήλιο ούτε με φεγγάρι.
Όταν τα φορέματα είναι ελαφριά πρέπει να τα κρεμάσουμε με ειδικό τρόπο, ενώ όταν ένα ρούχο είναι πιο βαρύ, τότε το ξαπλώνουμε και το «γεμίζουμε» για να έχει όγκο, αλλιώς χαλάνε οι ίνες.
Για τη μεταφορά κάθε κομματιού υπάρχουν δύο μεταφορείς που πάντα φορούν ποδιές και γάντια και που είναι οι ίδιοι που συνεργάζονται με όλα τα μεγάλα μουσεία τέχνης.
Τώρα, αν πρόκειται για δάνειο, κανονικά δεν πρέπει να φορέσει ποτέ ζωντάνος άνθρωπος ένα ρούχο αρχείου γιατί ό,τι εκχέει ένα σώμα δύναται να το καταστρέψει. Άμα χρειαστεί να φορεθεί [λ.χ. για μια φωτογράφηση μόδας], τότε χρησιμοποιείται ένα προστατευτικό στο σώμα του μοντέλου - αλλά και πάλι το διαθέτουμε για περιορισμένη ώρα.
Οι πρώτες συλλογές του Μουσείου Dior συστάθηκαν το 1987, ενώ το ίδιο το μουσείο, η βίλα Les Rhumbs, ιδρύθηκε το 1997.
Για να γιορτάσει την επέτειο, το Μουσείο Christian Dior παρουσιάζει την έκθεση «Θησαυροί της Συλλογής – 30 χρόνια αποκτημάτων» (Treasures of The Collection – 30 years of acquisitions), η οποία θα διαρκέσει ως τις 6 Ιανουαρίου.
Η εν λόγω έκθεση -η πρώτη αυτού του μεγέθους- περιλαμβάνει περίπου 60 φορέματα Υψηλής Ραπτικής, καθώς και αξεσουάρ, αρχειακά έγγραφα και προσωπικά αντικείμενατου Christian Dior, όπως την ατζέντα, το ρολόι και το ψαλίδι του.
Δείτε παρακάτω μια φωτογραφική αναδρομή στην ιστορία του οίκου, αλλά και την παρακαταθήκη του στην εξέλιξη της μόδας:
