Το Ιράν και οι μεγάλες δυνάμεις συναντώνται σήμερα στη Βιέννη για να συζητήσουν την πρόοδο της συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα που σύναψαν το 2015 και η οποία δέχεται σφοδρές επικρίσεις από τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, γεγονός που εγείρει αμφιβολίες για την επιβίωσή της.
Η σύνοδος αυτή, που πραγματοποιείται κάθε τρίμηνο, έχει στόχο να ελέγχει την εφαρμογή της συμφωνίας αυτής που διασφαλίζει τον αυστηρά ειρηνικό χαρακτήρα του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν με αντάλλαγμα την άρση των διεθνών κυρώσεων εναντίον του.
Η σημερινή σύνοδος πραγματοποιείται την ώρα που η συμφωνία μοιάζει να αμφισβητείται και εν αναμονή της απόφασης στις 12 Μαΐου του Τραμπ, ο οποίος θα ανακοινώσει αν θα αποσύρει τις ΗΠΑ από τη συμφωνία και θα επαναφέρει τις κυρώσεις εναντίον του Ιράν.
Η αποπομπή την Τρίτη του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Ρεξ Τίλερσον, ο οποίος τασσόταν υπέρ της παραμονής της Ουάσινγκτον στη συμφωνία, εντείνει την αβεβαιότητα. Ο διάδοχός του Μάικ Πομπέο, μέχρι πρότινος επικεφαλής της CIA, κρατά σκληρή στάση απέναντι στο Ιράν.
Στη σημερινή σύνοδο συμμετέχουν οι πολιτικοί αξιωματούχοι του Ιράν και των μεγάλων δυνάμεων (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία, Βρετανία και Γερμανία), οι οποίοι διαπραγματεύθηκαν τη συμφωνία του 2015.
Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει δώσει διορία στους Ευρωπαίους εταίρους του να συμφωνήσουν με το Ιράν σε αλλαγές προκειμένου να «διορθωθούν οι τραγικές ελλείψεις» της συμφωνίας. Ζητεί περισσότερους ελέγχους στο πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης και κυρίως την επ’ αόριστον ισχύ των περιορισμών που επιβλήθηκαν, οι οποίοι βάσει της τρέχουσας συμφωνίας λήγουν το 2025 και το 2030.
Οι υπόλοιπες χώρες που υπέγραψαν τη συμφωνία τη θεωρούν ιστορική νίκη για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων, έπειτα από περισσότερα από δέκα χρόνια έντασης.
Παρών σήμερα στη Βιέννη θα είναι ο επικεφαλής στρατηγικής του Τίλερσον, Μπράιν Χουκ, ο οποίος συναντήθηκε χθες Πέμπτη στο Βερολίνο με Γάλλους, Βρετανούς και Γερμανούς αξιωματούχους για να συζητήσουν προσθήκες στο αρχικό κείμενο, όπως δήλωσαν πηγές του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Η Τεχεράνη επαναλαμβάνει ότι δεν συζητά την αλλαγή του αρχικού κειμένου, ενώ τονίζει ότι ποτέ δεν επιθυμούσε να αποκτήσει πυρηνικά όπλα. Ωστόσο το Ιράν προειδοποιεί ότι μπορεί να επαναλάβει άμεσα τις δραστηριότητες εμπλουτισμού ουρανίου, αν πάψει να ισχύει η συμφωνία.
«Τα επαναλαμβανόμενα τελεσίγραφα του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ έχουν δημιουργήσει μια ατμόσφαιρα αμφιβολιών, η οποία τελικά εμποδίζει την επιτυχή εφαρμογή της πυρηνικής συμφωνίας», δήλωσε χθες Πέμπτη ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Αμπάς Αρακτσί, πριν από τις συζητήσεις.
«Για εμάς αυτό αποτελεί ξεκάθαρη παραβίαση της πυρηνικής συμφωνίας», πρόσθεσε, τονίζοντας ότι θα αναφερθεί στο θέμα κατά τη διάρκεια της σημερινής συνόδου.
Σύμφωνα με τον Αρακτσί, το Ιράν δεν είναι διατεθειμένο να επαναδιαπραγματευθεί τη συμφωνία, αλλά η Τεχεράνη ίσως να δεχθεί να ανοίξει τα θέματα της Μέσης Ανατολής και του βαλλιστικού της προγράμματος, αν πιστεύει ότι εφαρμόζεται η συμφωνία.
(Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)