H Kρατική Ορχήστρα Αθηνών κλείνει τα 75 της χρόνια και το γιορτάζει με μια επετειακή συναυλία στις 4/5 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Η βραδιά ανοίγει με το έργο «Οι επτά αθάνατες αρετές» του Γιώργου Κουρουπού σε παγκόσμια πρώτη, συνεχίζει με τον θρυλικό πιανίστα Ανατόλ Ουγκόρσκι στο «Αυτοκρατορικό» Κοντσέρτο για πιάνο και ορχήστρα του Μπετόβεν και ολοκληρώνεται με το «Αρχαίο ελληνικό εμβατήριο» και τη «Μικρή Συμφωνία σε σι ύφεση μείζονα» του Νίκου Σκαλκώτα.
Ακολουθουν αποσπάσπατα της συνέντευξης του αρχιμουσικού Στέφανου Τσιαλή στο ΑΠΕ-ΜΠΕ:
- Κύριε Τσιαλή τι πιστεύετε ότι κατέκτησε η ΚΟΑ σε αυτά τα τρία τέταρτα του αιώνα;
H KOA έγινε θεσμός ως η αδιαμφισβήτητη πρώτη συμφωνική ορχήστρα της χώρας. Δημιουργήθηκε έτσι μια σταθερά που επέτρεψε την ανάπτυξη της μουσικής παιδείας μέσα από τη γνωριμία των πολιτών με τα μεγάλα έργα της λόγιας συμφωνικής μουσικής ελληνικής και ξένης. Παράλληλη ήταν, θεωρώ, η αναβάθμιση των μουσικών σπουδών και η υψηλότερου επιπέδου κατάρτιση των επαγγελματιών μουσικών. Ακόμα, η μονιμότητα των μουσικών εξασφαλίζει την εξοικείωση του ενός με τον άλλον, απαραίτητη όταν μιλάμε για «Σώμα Ορχήστρας» αλλά και μια κάποια σιγουριά, που τους επιτρέπει να αφοσιώνονται στην απαιτητική καθημερινή μελέτη και εξάσκηση.
- Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίζει μια συμφωνική ορχήστρα στην Ελλάδα; Υπάρχει ένα αρκετά μεγάλο κοινό συμφωνικής μουσικής εδώ, όπως στο εξωτερικό, το οποίο να τη συντηρεί;
Η μεγαλύτερη δυσκολία είναι ότι δεν είναι αυτονόητη η ύπαρξη μας. Αγωνιζόμαστε, κυριολεκτικά, κόντρα στα στερεότυπα, τον ήχο-κονσέρβα και την πλύση εγκεφάλου που το κοινό υφίσταται καθώς βομβαρδίζεται από παντού με χιτ που είναι «μόδα»… Κάποιοι μπορεί να θεωρούν πολυτέλεια την παρακολούθηση μιας συμφωνικής συναυλίας. Να αμφισβητούν την αναγκαιότητα και αυτής ακόμα της μουσικής παιδείας παραγνωρίζοντας τα θεμελιώδη οφέλη της. Τί να πω; Είναι κουραστικό το ότι στην Ελλάδα, συχνά, χρειάζεται να πείθουμε για αυτά που στο εξωτερικό είναι δεδομένα.
- Αποτελεί επιβεβαίωση της αξίας της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, αλλά και της εκτίμησης που χαίρει στο εξωτερικό ότι θρυλικά ονόματα όπως ο Ασκενάζυ, ο Ουγκόρσκι, η Άργκεριχ συμπράττουν -κάποιοι από αυτούς - πιο συστηματικά με την ΚΟΑ;
Όλοι τους, χωρίς εξαίρεση έρχονται με πολύ χαμηλότερες αμοιβές από αυτές που συνήθως παίρνουν. Δε νομίζω ότι θα το έκαναν αν η ΚΟΑ δεν είχε καλή φήμη, κάτι που διαπιστώνω κι εγώ στις συχνές συναυλίες μου εκτός Ελλάδας. Πιστεύετε ότι το αντίστοιχο του δικού μας Γ΄ Προγράμματος στη Γερμανία , (το Deutschland radio kultur)θα αναμετέδιδε την επετειακή μας συναυλία αν η ΚΟΑ ήταν μια ορχήστρα επαρχιακού επιπέδου;
- Μιλήστε μας για το σκεπτικό του προγράμματος της επετειακής σας συναυλίας.
Επίκεντρο είναι η μικρή συμφωνία (η οποία κάθε άλλο παρά μικρή είναι) του Νίκου Σκαλκώτα, κορυφαίου Έλληνα συνθέτη του 20ου αιώνα, ο οποίος στο εξωτερικό παίζεται περισσότερο από ό,τι στη χώρα μας. Και βέβαια ο Σκαλκώτας υπήρξε επιφανές μέλος της ΚΟΑ. Οι «Επτά Αθάνατες Αρετές» του Γιώργου Κουρουπού, είναι παραγγελία της ΚΟΑ για τα 75 χρόνια της, και αναφέρονται στον θρυλικό Δ. Μητρόπουλο που υπήρξε καλλιτεχνικός διευθυντής της Ορχήστρας του Ωδείου Αθηνών, η οποία ήταν ο πρόδρομος της ΚΟΑ πριν το 1943, το «Αρχαίο Ελληνικό Εμβατήριο», είναι αυτό που συμβολίζει, δηλαδή θρίαμβος, ενώ το «Αυτοκρατορικό Κοντσέρτο» του Μπετόβεν, κατά τη γνώμη μου ταιριάζει σε μια εορταστική συναυλία. Όσο για τον μυθικό πιανίστα Ανατόλ Ουγκόρσκι, δεν χρειάζονται συστάσεις.
- Η συμμετοχή σε κορυφαία ξένα φεστιβάλ (πρόσφατα το Βέλγιο, σε λίγους μήνες η Πορτογαλία ) αποτελεί ζητούμενο για εσάς;
Ναι, εντάσσεται στο πλαίσιο αυξημένης δραστηριότητας στο διεθνή χώρο, που είναι ζητούμενο για την ΚΟΑ στο εγγύς μέλλον. Εξίσου η επικείμενη ηχογράφηση με τη Naxos. Είναι για μένα αδιανόητη η ισχνή δισκογραφική παρουσία της ΚΟΑ στο διεθνή χώρο.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)