Απομένουν δύο εβδομάδες για τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου και έχει σημασία να δούμε πώς διαμορφώνονται οι τάσεις στην εκλογική δύναμη των κομμάτων και η πιθανή κατανομή των 21 ελληνικών εδρών στο νέο Ευρωκοινοβούλιο.
Θα λάβουμε υπόψη τον κυλιόμενο μέσο όρο όλων των τελευταίων δημοσιευμένων δημοσκοπήσεων, με αναγωγή στην έγκυρη και διευκρινισμένη ψήφο. Αυτή η προσέγγιση ενέχει την παραδοχή ότι οι αναποφάσιστοι θα συμπεριφερθούν όπως οι αποφασισμένοι. Αυτό δεν είναι διόλου δεδομένο, όμως αποτελεί μία συνήθη πρακτική για την αναγωγή των ποσοστών των κομμάτων στο 100%.
Η Νέα Δημοκρατία βρίσκεται στο 33,5%, δηλαδή λίγο πάνω από το ποσοστό των ευρωεκλογών του 2019 (33,1%) και 7,1% κάτω από το ποσοστό των περσινών βουλευτικών εκλογών (40,6%). Η υποχώρηση των κομμάτων εξουσίας στις ευρωεκλογές είναι μόνιμο φαινόμενο, δεδομένου ότι οι ευρωεκλογές αντιμετωπίζονται από το εκλογικό σώμα ως εκλογές ”δευτέρας τάξεως”, χωρίς κυβερνητικό διακύβευμα. Με τον πήχη στο 33,1% των ευρωεκλογών του 2019, η ΝΔ θα είναι ευχαριστημένη με το 33,5%, το οποίο της διασφαλίζει 7-8 έδρες.
Ο ΣΥΡΙΖΑ διατηρεί τη 2η θέση με 15,5%, δηλαδή 2,3% κάτω από το ποσοστό του στις περσινές βουλευτικές εκλογές (17,8%) και 8,3% κάτω απο τις ευρωεκλογές του 2019 (23,8%). Το αποτέλεσμα, αν επιβεβαιωθεί, θα είναι κατώτερο των προσδοκιών της Κουμουνδούρου, ωστόσο η διατήρηση της 2ης θέσης μπορεί να αποσοβήσει εσωκομματική γκρίνια. Με 15,5%, ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να ελπίζει σε 4 έδρες.
Το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται στο 12,5%, δηλαδή 4,8% πάνω από τις ευρωεκλογές του 2019 (7,7%) και 0,7% πάνω από τις περσινές βουλευτικές (11,8%). Μολονότι θα πρόκειται για άνοδο, το αποτέλεσμα αναμένεται να φέρει εσωκομματική αναστάτωση, εφόσον στο ΠΑΣΟΚ θα ανέμεναν μεγαλύτερα κέρδη από την υποχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ και ίσως και τη 2η θέση. Πάντως με 12,5% το ΠΑΣΟΚ αναμένεται να εκλέξει 3 έδρες.
Η Ελληνική Λύση φαίνεται να συγκαταλέγεται στους νικητές της βραδιάς, με μέσο ποσοστό αυτήν τη στιγμή περί το 9%, σημαντικά αυξημένο σε σχέση και με τις ευρωεκλογές του 2019 (4,2%) και με τις περσινές βουλευτικές (4,5%). Με εισροές από ΝΔ και Σπαρτιάτες, φαίνεται να διεκδικεί την 4η θέση και να εκλέγει με άνεση 2 έδρες. Δεν αποκλείεται σε ορισμένες περιφέρειες της Μακεδονίας να βρεθεί στη 2η θέση.
Το ΚΚΕ συνεχίζει την ανοδική του πορεία από τις περσινές βουλευτικές και περιφερειακές/δημοτικές εκλογές και κινείται περί το 8,5%, στην 5η θέση μεν (μία κάτω απο την 4η, λόγω του ότι το ξεπερνά η Ελλ.Λύση), σημαντικά αυξημένο δε, σε σχέση τόσο με τις ευρωεκλογές του 2019 (5,3%) όσο και με τις περσινές βουλευτικές (7,7%). Διατηρεί με ασφάλεια τις 2 έδρες του.
Ως εδώ, η σειρά των κομμάτων και τα ποσοστά με τις έδρες τους φαίνονται εν πολλοίς σταθεροποιημένα. 18-19 έδρες φαίνεται να προσκυρώνονται στα 5 προαναφερθέντα κόμματα.
Στη ”διακεκαυμένη ζώνη”
Απομένουν 2-3 έδρες προς κατανομή σε ισάριθμα εκ των 7 κομμάτων που κινούνται με χαρακτηριστική μεταβλητότητα στη ”διακεκαυμένη ζώνη” μεταξύ 2,5% και 3,5%.
Πρόκειται για την Πλεύση Ελευθερίας, τη Νίκη, τη Νέα Αριστερά, τη Φωνή Λογικής (Αφροδίτη Λατινοπούλου), το Μερα25, τους Δημοκράτες (Ανδρέας Λοβέρδος) και το Κόσμος (Πέτρος Κόκκαλης).
Τα παραπάνω κόμματα αναφέρθηκαν με τη σειρά του κυλιόμενου μέσου όρου τους, ωστόσο οι διαφορές τους είναι πολύ μικρές. Ως τώρα, τα 3 πρώτα φαίνεται να ξεπερνούν το 3% και να διεκδικούν από 1 έδρα, όμως το σκηνικό εδώ είναι ιδιαίτερα ρευστό.
Σε κάθε περίπτωση, απαιτείται υπέρβαση του 3% για προσκύρωση έδρας. Αλλά και αυτή δεν είναι απολύτως βέβαιη, λόγω της αλλαγής του εκλογικού νόμου.
Κάνοντας τις πράξεις
Το εκλογικό μέτρο υπολογίζεται πλέον βάσει της διαίρεσης του αθροίσματος των ποσοστών των κομμάτων που θα ξεπεράσουν το 3% με τον αριθμό 21 (σύνολο εδρών) - και όχι του συνόλου των έγκυρων ήτοι 100%.
Τα 5 πρώτα κόμματα αθροίζουν περί το 80%. Για καθένα από τα υπόλοιπα που καταφέρνει να ξεπεράσει τον πήχη του 3%, το ποσοστό των ”άνω του 3%” διαμορφώνεται σε 83%, 86%, 89% κ.ο.κ.
Αυτό το ποσοστό, διαιρούμενο με το 21 δίνει 4-4,5%. Που σημαίνει ότι αν η ΝΔ πλησιάσει η ξεπεράσει το 34% μπορεί να λάβει 8η εδρα και να τη στερήσει από τυχόν 3ο ”μικρό” κόμμα που ξεπεράσει για λίγο το 3%, καθιστάμενο θεωρητικά το 8ο δικαιούμενο έδρας κόμμα. Αυτή η 21η έδρα ίσως αποτελέσει το θρίλερ της βραδιάς των εκλογών, κινούμενη μεταξύ ΝΔ και 8ου κόμματος.
Αν ο τρόπος υπολογισμού του μέτρου δεν είχε αλλάξει, το μέτρο θα ήταν 100/21=4,8% και έτσι θα ήταν πιο πιθανό να λάβει έδρα κάθε κόμμα που θα ξεπερνούσε το 3%, ακόμα και ένα 9ο.
Ο τελικός συσχετισμός θα εξαρτηθεί μεταξύ άλλων από την αποχή και από τις γκάφες της τελευταίας στιγμής. Για τα 5 μεγάλα κόμματα, οποιαδήποτε απόκλιση άνω του 2% από τα προαναφερθέντα ποσοστά θα αποτελέσει είδηση, καλή ή κακή. Από τα 7 μικρότερα, οποιοδήποτε καταφέρει εκλογή έδρας θα σημάνει την είσοδό του για πρώτη φορά στο Ευρωκοινοβούλιο.
Διακινδυνεύουμε την πρόβλεψη ότι η Φωνή Λογικής θα εκλέξει έδρα, ως εκ των υποδοχέων των ψήφων των Σπαρτιατών. Θυμίζουμε ότι οι τελευταίοι εισήλθαν πέρσι, στη Βουλή με 4,7%, εκλέγοντας 12 έδρες και έχοντας περάσει κάτω από τα ραντάρ των προεκλογικών γκάλοπ. Ο κόσμος αυτός φαίνεται να κατευθύνεται στην Ελλ.Λύση και στη Φωνή Λογικής. Και μην ξεχνάμε τη γενικότερη στροφή του εκλογικού σώματος στην Ευρώπη προς τα δεξιά. Οψόμεθα.