Ο Ταγίπ Ερντογάν εμφανίστηκε να σπρώχνει καρότσι σε ένα από τα νέα παντοπωλεία που ελπίζει ότι θα θέσει υπό έλεγχο τις εξωφρενικές τιμές στη Τουρκία, αλλά η ανορθόδοξη προσπάθειά του να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό δεν καταφέρνει να εντυπωσιάσει ούτε τους καταναλωτές ούτε και τους λιανοπωλητές.
Συνοδευόμενος από τη σύζυγό του και την κόρη του, ο Τούρκος πρόεδρος πήγε για ψώνια κοντά στο σπίτι του στην Κωνσταντινούπολη νωρίτερα αυτό το μήνα, λέγοντας στα συγκεντρωμένα κανάλια ότι η διευρυνόμενη αλυσίδα των Αγροτικών Πιστωτικών Συνεταιρισμών θα βοηθήσει στον περιορισμό των αυξήσεων των τιμών.
Απογοητευμένος από τον πληθωρισμό που κυμαίνεται κοντά στο 20% και την συρρίκνωση των ποσοστών του στις δημοσκοπήσεις ενόψει των εκλογών για το 2023, ο Ερντογάν έδωσε εντολή στη αλυσίδα λιανικής να ανοίξει 1.000 καταστήματα για να παρέχει φθηνά, ποιοτικά προϊόντα και να «εξισορροπήσει την αγορά».
Η κυβέρνησή του κούνησε επίσης το δάχτυλο στους μεγάλους λιανοπωλητές και διερεύνησε πιθανές περιπτώσεις αισχροκέρδειας στη μάχη για τη συγκράτηση των τιμών.
Αλλά καθώς πολλοί Τούρκοι αγωνίζονται για τα βγάλουν πέρα με το αυξανόμενο κόστος ζωής, οι καταναλωτές είναι ιδιαίτερα σκεπτικοί.
«Αυτό είναι μόνο για επίδειξη, για να δώσει την εντύπωση ότι υπάρχει λύση. Αλλά είναι απλώς ψέμα. Κοίταξα τις τιμές και δεν διαφέρουν από τα άλλα σούπερ μάρκετ», δήλωσε ο επιχειρηματίας Οζγκούρ, 45 ετών, όταν έφυγε από το ίδιο κατάστημα με αυτό που επισκέφθηκε ο Ερντογάν.
«Εκαναν μια αλυσίδα λαθών. Το άλμα της συναλλαγματικής ισοτιμίας και του πληθωρισμού δείχνει ότι η οικονομία νοσεί λόγω των οικονομικών πρακτικών τους», τόνισε ένας άλλος, δημόσιος υπάλληλος, 64 ετών.
Ο ετήσιος πληθωρισμός έφτασε το 19,6% τον Σεπτέμβριο, ο υψηλότερος τα τελευταία 2,5 χρόνια, με τον πληθωρισμό στα τρόφιμα να πλησιάζει κοντά στο 29%. Οι προσπάθειες για μείωση των τιμών αντιμετωπίζουν τώρα μια νέα πρόκληση καθώς η πτώση της λίρας οφείλεται στη νομισματική χαλάρωση των τιμών εισαγωγής καυσίμων.
Ο Ερντογάν είπε την περασμένη εβδομάδα ότι η Αγκυρα παρακολουθεί «οπορτουνιστές» που εκμεταλλεύονται την κατάσταση και αυξάνουν τις τιμές για δικό τους κέρδος.
Οι έμποροι λιανικής πώλησης τροφίμων αντέδρασαν, αρνούμενοι τις υπερβολικές αυξήσεις των τιμών και επιμένοντας ότι ήταν ανταγωνιστικές.
Ανάλογες προσπάθειες για τον περιορισμό του πληθωρισμού είχαν δοκιμαστεί και στο παρελθόν. Η Τουρκία άνοιξε κρατικές αγορές για να πουλήσει φθηνά λαχανικά το 2019, πριν από τις τοπικές εκλογές, και τον περασμένο μήνα το υπουργείο Εμπορίου έστειλε επιθεωρητές για να ελέγξουν τα σούπερ μάρκετ για υπερβολικές τιμές.
Αλλά οι αναλυτές λένε ότι οι αυξανόμενες τιμές είναι κυρίως αποτέλεσμα της εξαντλημένης αξιοπιστίας της κεντρικής τράπεζας. Ο Ερντογάν απέλυσε τους τρεις τελευταίους διοικητές και την περασμένη εβδομάδα απέλυσε τρεις κεντρικούς τραπεζίτες.
Η Αντελίν Βαν Χολυτε, Ευρωπαία αναλύτρια στο τμήμα έρευνας και ανάλυσης Economist Intelligence Unit, δήλωσε ότι η πίεση στα σούπερ μάρκετ και ο έλεγχος των τιμών «έχει ελάχιστες πιθανότητες επιτυχίας και... υπονομεύει περαιτέρω την εμπιστοσύνη στις οικονομικές πολιτικές της κυβέρνησης».