Παρακολουθώντας τις δημοσκοπήσεις για την επίπτωση του δυστυχήματος των Τεμπών στη πρόθεση ψήφου των πολιτών για τα κόμματα εξουσίας, που κυβέρνησαν τα τελευταία χρόνια τη χώρα μας, θυμήθηκα μια παλιά, του 17ου αιώνα, γερμανική ιστορία.
Η ιστορία αυτή μιλάει για ένα Γερμανό αξιωματικό του ιππικού σε ώρα πολέμου ο οποίος πηγαίνοντας στη μάχη αντιλήφθηκε ότι το άλογο του έχασε ένα καρφί από τα πέταλο του.
«Δεν πειράζει θα το φτιάξω αργότερα» σκέφτηκε ο Γερμανός αξιωματικός, όμως όταν έφθασε στο πεδίο της μάχης ο στρατηγός τον διέταξε να μεταφέρει τη διαταγή του προς μια μονάδα που βρίσκονταν μακριά να έλθει τάχιστα προς βοήθεια.
Ο αξιωματικός έφυγε καλπάζοντας, όμως στο δρόμο το άλογο έχασε το πέταλο, στο οποίο έλειπε το καρφί, με αποτέλεσμα να χάσει τον βηματισμό του να σκοντάψει, να πέσει και να σπάσει το πόδι του με αποτέλεσμα ο αξιωματικός να μην μπορέσει να παραδώσει έγκαιρα τη διαταγή. Έτσι η μονάδα δεν ενεπλάκη στη μάχη η οποία εντέλει χάθηκε.
Δεν γνωρίζω αν η ιστορία αυτή είναι πραγματική ή μια ben trovato ιστορία, αλλά κάποιος μπορεί να αντλήσει κάποια συμπεράσματα πως από μια ασήμαντη αφορμή μπορεί ξαφνικά να ανατραπούν καλά σχεδιασμένες καταστάσεις, όπως έγινε πολλές φορές στο παρελθόν.
Δεν μπορώ να μαντέψω το αποτύπωμα του δυστυχήματος των Τεμπών στις προσεχείς εκλογές για τα κόμματα εξουσίας, αλλά η οργή των πολιτών εναντίον τους δεν λέει να καταλαγιάσει, όπως διαφαίνεται από τις δημοσκοπήσεις.
Φυσικά το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών, στο οποίο έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 57 νέα άτομα κυρίως φοιτητές δεν είναι μια ασήμαντη αφορμή αλλά είναι η νομοτελειακή κατάληξη της διαχρονικά ανεπαρκούς λειτουργίας των κυβερνήσεων της τελευταίας δεκαπενταετίας, της δημόσιας διοίκησης και του ΟΣΕ σε σχέση με την ολοκλήρωση του εκσυγχρονισμού των σιδηροδρόμων που, είχε ως αποτέλεσμα την μη παροχή ασφάλειας στους πολίτες. Οι οποίοι, αξίζει να σημειωθεί, το θεωρούσαν ως το ασφαλέστερο συγκοινωνιακό μέσο.
Αν και το δυστύχημα οφείλεται σε πολλά αίτια, ωστόσο μπορούμε μετά βεβαιότητας να πούμε πως εάν υπήρχε διαχρονικά ισχυρή και σταθερή πολιτική βούληση των κυβερνήσεων στο σχεδιασμό, την παρακολούθηση και εμπρόθεσμη εκτέλεση των σιδηροδρομικών έργων, τα περισσότερα από τα δυστυχήματα που συνέβηκαν στο παραπάνω διάστημα και κυρίως το τραγικό των Τεμπών θα μπορούσαν να αποτραπούν.
Για να μπορέσει η δημόσια διοίκηση να λειτουργήσει ικανοποιητικά απαιτείται αξιολόγηση και λογοδοσία των στελεχών και η επιλογή προσώπων σε θέσεις ευθύνης με αξιοκρατικά και όχι πολιτικά και συνδικαλιστικά κριτήρια, όπως έγινε με την τοποθέτηση του μοιραίου σταθμάρχη στο σιδηροδρομικό σταθμό Λάρισας.
Για κάθε υπηρεσιακή επιλογή υπάρχει ευθύνη (culpa in eligendo) τουλάχιστον πειθαρχική σύμφωνα με την υπηρεσιακή πυραμίδα της διοίκησης με επικεφαλής την πολιτική ηγεσία, που υπέχει μόνο πολιτικές ευθύνες, όπως για το δυστύχημα των Τεμπών τις ανέλαβε με την παραίτηση του ο Υπουργός Συγκοινωνιών.
Η διοίκηση του ΟΣΕ ισχυρίζεται, μεταξύ άλλων, ότι σύστημα της τηλεδιοίκησης που τοποθετήθηκε το 2008 δεν μπόρεσε να λειτουργήσει, γιατί οι Ρομά έκλεβαν όχι μόνο χάλκινα σύρματα του συστήματος αλλά και τα ηλεκτροφόρα των συρμών, που τα έλιωναν σε παράνομα χυτήρια και ως εκ τούτου σταμάτησαν τη λειτουργία του συστήματος.
Ο ισχυρισμός αληθεύει, αλλά αποτελεί ντροπή για ένα κράτος δικαίου μέλους της Ε.Ε. να μη μπορεί να αποτρέψει τις κλοπές σιδηροδρομικού υλικού, γεγονός που υποδηλώνει έλλειψη πολιτικής βούλησης για τη διασφάλιση της δημόσιας ασφάλειας.
Η μόνη λύση επιτυγχάνεται όχι μόνο με αυστηροποίηση των ποινών κλοπής σιδηροδρομικού υλικού, αλλά κυρίως με το κλείσιμο των παρανόμων χυτηρίων και τον αυστηρό έλεγχο των νομίμων, που λιώνουν scrap, ώστε οι παρανομούντες να μην μπορούν να πουλήσουν τα κλοπιμαία.
***
Λέανδρος Τ. Ρακιντζής
Αρεοπαγίτης ε.τ