Στην πιθανή μείωση των επιτοκίων δύο φορές έως τον Ιούνιο, κι άλλες δύο έως το τέλος του χρόνου από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αναφέρθηκε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, σε συνέντευξή του στο Bloomberg.
«Πρέπει να αρχίσουμε να μειώνουμε τα επιτόκια σύντομα, ώστε η νομισματική μας πολιτική να μην γίνει πολύ περιοριστική. Είναι σκόπιμο να γίνουν δύο μειώσεις επιτοκίων πριν από τις καλοκαιρινές διακοπές και τέσσερις συνολικά κατά τη διάρκεια του έτους φαίνονται λογικές. Μέχρι στιγμής, συμφωνώ με τις προσδοκίες των αγορών» είπε χαρακτηριστικά.
Η ΕΚΤ άφησε αμετάβλητη την πολιτική της την περασμένη εβδομάδα για τέταρτη συνεχή συνάντηση με τους περισσότερους αξιωματούχους να συμφωνούν ότι η κατάλληλη χρονική στιγμή για την πρώτη μείωση των επιτοκίων είναι τον Ιούνιο.
Και αυτό, επειδή ναι μεν ο πληθωρισμός δείχνει ότι όλο και με μεγαλύτερη σιγουριά οδεύει προς το 2%, ωστόσο χρειάζονται περαιτέρω επιβεβαίωση πριν προχωρήσουν σε μειώσεις.
Τα επιτόκια δεν θα επιστρέψουν σε μηδενικά επίπεδα
Να σημειωθεί ότι τόσο η Κριστίν Λαγκάρντ όσο κι άλλα μέλη της ΕΚΤ έχουν αναφερθεί στην πιθανή έναρξη μείωσης των επιτοκίων στις επόμενες συνεδριάσεις στις 11 Απριλίου, 6 Ιουνίου και 18 Ιουλίου ενώ ενδέχεται να συνεχιστούν μετά τις διακοπές του Αυγούστου, στις 12 Σεπτεμβρίου.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το Bloomberg, ο διοικητής της ΤτΕ, ανήκει στην πτέρυγα των «περιστεριών» της ΕΚΤ αν και τελευταία υιοθετεί τις σκληρές απόψεις των «γερακιών» που θέλουν την πρώτη μείωση τον Ιούνιο.
«Θα έχουμε ελάχιστες νέες πληροφορίες πριν από τη συνεδρίαση του Απριλίου, ειδικά για τους μισθούς στις αρχές του 2024 — αλλά θα λάβουμε πολλά περισσότερα στοιχεία πριν από τη συνεδρίαση του Ιουνίου», είπε ο Γιάννης Στουρνάρας, στο ίδιο μήκος κύματος με την Κριστίν Λαγκάρντ την περασμένη εβδομάδα. «Νομίζω ότι για να μειώσουμε τα επιτόκια τον Απρίλιο, θα χρειαστεί να δούμε την οικονομία να καταρρέει και δεν το περιμένω», σημείωσε.
Αυξήσεις μισθών από το 2025
Σύμφωνα με τον ίδιο, «η οικονομική ανάπτυξη στην ευρωζώνη είναι πολύ πιο αδύναμη από την αναμενόμενη και οι κίνδυνοι είναι καθοδικοί, ενώ ο πληθωρισμός έχει μειωθεί σημαντικά και οι κίνδυνοι είναι ισορροπημένοι».
Υποβάθμισε επίσης τις ισχυρές ονομαστικές αυξήσεις των μισθών, τονίζοντας ότι οι πραγματικοί μισθοί δεν θα φτάσουν στα επίπεδα πριν από την πανδημία επίπεδα πριν από το 2025.
«Έτσι οι μισθοί εξακολουθούν να πλησιάζουν, δεν οδηγούν τον πληθωρισμό. Δεν πρέπει να μεγαλοποιούμε τον κίνδυνο μιας σπείρας μισθού-τιμής», εξήγησε. Πολύ περισσότερο, καθώς «η αύξηση των ονομαστικών μισθών μετριάζεται και τα κέρδη απορροφούν μέρος των αυξήσεων των μισθών».
Υπογραμμίζοντας την ανάγκη να μειωθεί σύντομα το κόστος δανεισμού, ο Στουρνάρας αναφέρθηκε στις εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος ότι το 30% της σύσφιγξης που επέφεραν οι προηγούμενες αυξήσεις των επιτοκίων μένει ακόμη να φανεί.
«Επιπλέον, ο ισολογισμός της ΕΚΤ θα συρρικνωθεί κατά περίπου 800 δισεκατομμύρια ευρώ φέτος, μέσω των αποπληρωμών TLTRO και της σταδιακής κατάργησης των επανεπενδύσεων APP και PEPP», πρόσθεσε. «Ακριβώς όπως οι αυξήσεις των επιτοκίων, αυτό από μόνο του οδηγεί σε αυστηρότερες οικονομικές συνθήκες», τόνισε.
Μείωση σταδιακά στο 2% από το 2025
Ο διοικητής της ΤτΕ απέρριψε κατηγορηματικά τη συζήτηση ότι μπορεί να αποβεί επικίνδυνο εάν η ΕΚΤ χαλαρώσει τη νομισματική πολιτική πριν από τη Fed.
«Δεν συμφωνώ καθόλου με το επιχείρημα ότι δεν μπορούμε να μειώσουμε τα επιτόκια πριν το κάνει η Fed – και σχεδόν όλοι οι συνάδελφοί μου συμφωνούν με αυτό», είπε.
«Είμαστε εντελώς ανεξάρτητοι και η ευρωζώνη είναι μια μεγάλη ανοιχτή οικονομία με ευέλικτη συναλλαγματική ισοτιμία», είπε ο Γιάννης Στουρνάρας. «Πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο για την οικονομία της ευρωζώνης – τίποτ’ άλλο».
Και πρόσθεσε ότι η κατάσταση στην ευρωζώνη είναι «πολύ διαφορετική» από αυτή των ΗΠΑ, όπου η οικονομία αναπτύσσεται, επίσης, χάρη σε μια επεκτατική δημοσιονομική πολιτική και ο πληθωρισμός είναι πιο επίμονος. Τα δεδομένα για μείωση των επιτοκίων στην ευρωζώνη είναι πολύ πιο πειστικά από ό, τι στις ΗΠΑ, συμπλήρωσε.
Μετά το 2024, ο διοικητής της ΤτΕ είπε ότι αναμένει πως το επιτόκιο καταθέσεων «θα μειωθεί σταδιακά στο 2% στα τέλη του 2025 ή στις αρχές του 2026», ενώ πρόσθεσε ότι «προς το παρόν δεν βλέπω τα ποσοστά να πέφτουν κάτω από το 2% όπως πριν από την πανδημία».
Με την επανεξέταση του λειτουργικού πλαισίου της ΕΚΤ, είπε: «πήραμε τα μαθήματα των τελευταίων ετών και κάναμε την ΕΚΤ μια πιο σύγχρονη κεντρική τράπεζα».
Τόνισε ότι αυτήν τη στιγμή κανείς δεν γνωρίζει ποιο είναι το κατάλληλο επίπεδο των τραπεζικών αποθεματικών και του ισολογισμού της ΕΚΤ.
«Στο τέλος, οι τράπεζες θα μας πουν και θα καθορίσουν πόση ρευστότητα χρειάζονται», είπε. «Θα φτάσουμε σε αυτό το σημείο σταδιακά, βήμα-βήμα, έτσι ώστε να μην κινδυνεύσουμε καμία αμεπιθύμητη αναταραχή».
Ο ίδιος αναμένει ότι ο ισολογισμός της ΕΚΤ θα είναι μικρότερος από τον σημερινό, αλλά μεγαλύτερος από ό,τι στο παρελθόν, λέγοντας ότι «δεν θα φτάσουμε σε αυτό το σημείο τα επόμενα ένα με δύο χρόνια».
Ένα προβλεπόμενο νέο χαρτοφυλάκιο διαρθρωτικών ομολόγων «θα βοηθήσει στη σταθεροποίηση της οικονομίας», είπε. Οι λεπτομέρειες πρέπει ακόμη να συζητηθούν, «αλλά το χαρτοφυλάκιο θα περιλαμβάνει και κρατικά ομόλογα», διευκρίνισε. «Θα διασφαλίσουμε ότι δεν παραβιάζει την απαγόρευση της νομισματικής χρηματοδότησης στη συνθήκη της ΕΕ».