Επιστήμονες εντόπισαν στοιχεία που υποδεικνύουν ότι το Στόουνχετζ είναι πιθανώς αντίγραφο ενός ακόμα πιο αρχαίου μνημείου, του Φλάγκστοουνς.
Το μνημείο Φλάγκστοουνς, που βρίσκεται στη νότια Αγγλία, χρονολογήθηκε πρόσφατα ως 5.200 ετών και αναγνωρίζεται τώρα ως ο παλαιότερος μεγάλος πέτρινος κύκλος στη Βρετανία, πιο παλιός και από το Στόουνχετζ.
Η χρήση ραδιοχρονολόγησης με άνθρακα για την ανάλυση των τεχνουργημάτων και των υπολειμμάτων που βρίσκονται κάτω από το μνημείο έδειξε ότι το Φλάγκστοουνς κατασκευάστηκε γύρω στο 3.200 π.Χ., δηλαδή περίπου 200 χρόνια νωρίτερα απ′ ό,τι είχε εκτιμηθεί προηγουμένως, αναφέρει το Science Alert.
Η ανακάλυψη αυτή ήταν ένα «εύρηκα» στιγμή για τους επιστήμονες, καθώς το νέο χρονολογικό πλαίσιο εξηγεί τα αινιγματικά υβριδικά χαρακτηριστικά του μνημείου και υποδηλώνει ότι το Φλάγκστοουνς ήταν ο πρόδρομος των μετέπειτα πέτρινων κύκλων, όπως το Στόουνχετζ, που χρονολογείται από το 3.000 π.Χ.
Η αρχαιολόγος Susan Greaney από το Πανεπιστήμιο του Exeter εξηγεί ότι το Φλάγκστοουνς είναι ένα ασυνήθιστο μνημείο, με έναν κυκλικό περίβολο και ενδείξεις ταφής και αποτέφρωσης, κάτι που το καθιστά παρόμοιο με μνημεία που εμφανίστηκαν αργότερα και ονομάζονται «henges». Ωστόσο, η αναθεωρημένη χρονολογία το τοποθετεί σε μια πολύ πιο αρχαία περίοδο από ό,τι αναμενόταν.
Το Φλάγκστοουνς παρέμεινε κρυμμένο κάτω από το έδαφος για χιλιάδες χρόνια. Η πρώτη ένδειξη για την ύπαρξή του εντοπίστηκε τη δεκαετία του 1890, όταν βρέθηκε ένα σάρσεν (μεγάλος μπλοκ ψαμμίτη) στον κήπο του συγγραφέα Thomas Hardy, μαζί με οστά και στάχτες.
Ωστόσο, η πραγματική έκταση του μνημείου αποκαλύφθηκε τη δεκαετία του 1980, όταν εργαζόμενοι που έσκαβαν για την κατασκευή ενός δρόμου βρήκαν περισσότερους υπόγειους λάκκους και σέρσεν, που σχημάτιζαν έναν κύκλο διαμέτρου 100 μέτρων.
Πολλοί από τους λάκκους περιείχαν ανθρώπινα λείψανα, μερικά από τα οποία ήταν αποτεφρωμένα ή θαμμένα παιδιά. Οι αρχαιολόγοι υποστηρίζουν ότι η τοποθεσία αυτή είχε πιθανώς ταφικό σκοπό. Παρά τις ομοιότητες με άλλους πέτρινους κύκλους, το ακριβές χρονικό σημείο της κατασκευής του Φλάγκστοουνς παραμένει ασαφές, με παλαιότερες μελέτες να επιστρέφουν μια ευρεία γκάμα χρονολογιών.
Ωστόσο, η νέα χρονολόγηση δείχνει ότι οι πρώτες δραστηριότητες στο Φλάγκστοουνς, όπως το σκάψιμο των λάκκων, πραγματοποιήθηκαν γύρω στο 3.650 π.Χ., ενώ ο κυκλικός περίβολος εμφανίστηκε το 3.200 π.Χ., με τις ταφές να τοποθετούνται σχεδόν αμέσως.
Αυτό υποδηλώνει ότι το Φλάγκστοουνς είναι ο πιο αρχαίος γνωστός μεγάλος πέτρινος κύκλος στη Βρετανία, και ενδεχομένως το πρώτο από τα πιο αρχαία μνημεία που κατασκευάστηκαν ποτέ.
Η νέα χρονολόγηση ρίχνει φως στην εξέλιξη των τελετουργικών και ταφικών μνημείων στην περιοχή και ενδέχεται να αντικατοπτρίζει ευρύτερες πολιτιστικές αλλαγές της εποχής. Το Στόουνχετζ, το ”αδελφό” μνημείο του Φλάγκστοουνς, είναι παρόμοιο, αν και κατασκευάστηκε περίπου το 2.900 π.Χ.
Η μελέτη χρονολόγησης του Φλάγκστοουνς δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Antiquity.