Φωνή σε μια από τις πιο περιθωριοποιημένες κοινωνικές ομάδες, αυτή των άστεγων και εξαρτημένων γυναικών της Αθήνας, δίνει η έκθεση "20 χρόνια δρόμος" του ΚΕΘΕΑ ΕΞΕΛΙΞΙΣ. Η έκθεση θα διαρκέσει έως και τις 10 Δεκεμβρίου.
Το πρώτο σκέλος της έκθεσης αποτελούν οι φωτογραφίες του Στυλιανού Παπαρδέλα από τις εξορμήσεις του ΚΕΘΕΑ ΕΞΕΛΙΞΙΣ στις πιάτσες της Αθήνας, και από την καθημερινή δουλειά στις εγκαταστάσεις του προγράμματος.Το δεύτερο σκέλος της έκθεσης παρουσιάζει τη ζωή μέσα από τα μάτια επτά εξαρτημένων και άστεγων γυναικών που υποστηρίζονται από το ΚΕΘΕΑ ΕΞΕΛΙΞΙΣ.
Με αφορμή την έκθεση η HuffPostGreece μίλησε με τον Στυλιανό Παπαρδέλα ο οποίος μας μίλησε για την εμπειρία του και γι΄αυτο το φωτογραφικό πρότζεκτ.
Ένας καλός φωτογράφος λειτουργεί με το συναίσθημα ή με τη λογική;
Πάντα πρέπει να υπάρχει ένα μέτρο. Αρχικά, χωρίς να το σκεφτώ θα σου απαντούσα το συναίσθημα αλλά κάποια πράγματα πρέπει να τα σκέφτεσαι και με τη λογική, ανάλογα βεβαίως με την περίσταση και το μέρος στο οποίο βρίσκεσαι.
Θεωρείτε ότι µια δυνατή φωτογραφία µπορεί να αλλάξει τον κόσμο;
Μπορεί να επηρεάσει. Δεν νομίζω ότι μια φωτογραφία μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Σίγουρα μπορεί να επηρεάσει, το αισθάνθηκα τις ημέρες που πήγα στη Λέσβο όπου κόσμος μου έλεγε ότι είδε φωτογραφίες δικές μου αλλά και άλλων συναδέλφων.
Τι σου αρέσει περισσότερο να φωτογραφίζεις;
Πάντα εστιάζω στον άνθρωπο. Μου αρέσει να φωτογραφίζω ότι έχει να κάνει με άνθρωπο και κοινωνικά θέματα.
Είναι δύσκολο να είσαι φωτογράφος στο επάγγελμα στην Ελλάδα του 2015;
Περνάμε μια κρίση γιατί η εικόνα τρέχει με τέτοια ταχύτητα που δεν μπορείς να ακολουθήσεις. Παραδείγματος χαριν, μετά τις τρομοκρατικές ενέργειες στο Παρίσι, ανέβηκαν στα κοινωνικά δίκτυα δεκάδες φωτογραφίες και βίντεο από αυτόπτες μάρτυρες. Μπορεί η ποιότητα να μην είναι αυτή μιας φωτογραφίες ωστόσο το θέμα χάθηκε. Ο κόσμος είδε σε ζωντανή μετάδοση τι έγινε. Οι δημοσιογράφοι έβαζαν στα κομμάτια που έγραψαν τα tweets τα οποία μπορεί να μην είχαν την ποιότητα που πρέπει, όπως μια φωτογραφία αλλά είχαν πολύ γρήγορα την πληροφορία.
Η εξέλιξη σου φωτογραφικά έγινε μέσα από την εμπειρία ή μέσα από ένα σχολή και τελικά ποιο από τα δύο είναι πιο σημαντικό;
Oχι δεν έχω τελειώσει κάποια σχολή. Από μικρός θυμάμαι όμως τον εαυτό μου να πειραματίζεται με την φωτογραφία. Όταν σπούδαζα στα ΤΕΙ Κρήτης- πληροφορική και πολυμέσων- συμμετείχα σε μια ομάδα του πανεπιστημίου για φωτογραφία. Ξεκίνησα από ενώ στη συνέχεια διάβασα πάρα πολύ μόνος μου. Παράλληλα βρέθηκα και με άλλους φωτογράφους πιο έμπειρους από εμένα και έκανα μαζί τους κάποια workshop.
Ποιοι φωτογράφοι σας έχουν επηρεάσει, και πώς αυτές επηρέασαν τη σκέψη σας, το τρόπο που φωτογραφίζεται και την σταδιοδρομίας σας;
Βλέπω πάρα πολύ φωτογραφία. Αυτοί που με έκαναν να ακολουθήσω την φωτογραφία είναι οι φωτογράφοι του Magnum. Μου αρέσει πολύ η δουλεία του Bresson και του Trent Parke. Όλα αυτά που σου περιγράφω έγιναν το 2006, την εποχή που ξεκίνησα δειλά δειλά τη φωτογραφία.
Τι σας παρακινεί να συνεχίσετε να φωτογραφίζετε;
Θέλω να είμαι μαζί με τους ανθρώπους. Να είμαι εκεί που συμβαίνουν τα γεγονότα και όχι να κάθομαι και να παρακολουθώ από τον καναπέ.
Τι σας κάνει διαφορετικό από άλλους φωτογράφους;
Δεν ξέρω αν υπάρχει κάτι εκτός ότι κάθε άνθρωπος έχει διαφορετική ματιά από τον άλλο. Ίσως να είναι οι εμπειρίες μου. Για παράδειγμα μέσα από τη δουλεία μου θα δεις ότι έχω δουλέψει πάνω από δέκα χρόνια με παιδιά φαίνεται στην φωτογραφία. Μου αρέσει να φωτογραφίζω παιδιά.
Πάμε τώρα στην έκθεση “20 χρόνια δρόμος”. Πως προέκυψε;
Είχα πάει με μια συνάδελφο, την Φραγκίσκα Μεγαλούδη, για ένα θέμα στο ΚΕΘΕΑ το οποίο γράφτηκε για το Al Jazeera. Εκεί έχουν συνηθίσει να βλέπουν φωτογράφους και δημοσιογράφους ωστόσο οι περισσότεροι βιάζονται για να βγει το θέμα τους. Θέλουν να μιλήσουν και να φύγουν. Εμείς δε κάναμε κάτι τέτοιο. Διαφοροποιηθήκαμε από τους άλλους. Ήμασταν freelancers και δεν είχαμε κάποια γραμμή και deadline. Το θέμα θέλει σεβασμό, υπομονή γιατί έχεις να κάνεις με ανθρώπους που είναι χρήστες και υποφέρουν. Πιστεύω ότι αναγνώρισαν ότι έχουμε ένα άλλο πρόσωπο και σεβασμό λόγω του χρόνου που είχαμε. Βρεθήκαμε στις πιάτσες, μιλήσαμε με κόσμο και τον φωτογραφίσαμε. Με αυτές τις φωτογραφίες βγήκε το άρθρο. Στη συνέχεια μου ζήτησε το ΚΕΘΕΑ, το οποίο γιορτάζει τα 20 του χρόνια, αν θα ήθελα να τραβήξω κάποιες φωτογραφίες από τη δουλεία τους. Δέχθηκα και όταν ήμουν εδώ πήγαινα μαζί τους και φωτογράφιζα. Αποτέλεσμα, μαζί με ορισμένες φωτογραφίες από το θέμα, να μπουν στην έκθεση. Παράλληλα δόθηκε μια φωτογραφική μηχανή μιας χρήσης σε ορισμένες χρήστριες από τις οποίες ζητήθηκε να βγάλουν την καθημερινότητά τους.
Το πρώτο σκέλος της έκθεσης αποτελούν οι φωτογραφίες του Στυλιανού Παπαρδέλα από τις εξορμήσεις του ΚΕΘΕΑ ΕΞΕΛΙΞΙΣ στις πιάτσες της Αθήνας και από την καθημερινή δουλειά στις εγκαταστάσεις του προγράμματος.
Φωτογραφίες του Στυλιανού Παπαρδέλα
Το δεύτερο σκέλος της έκθεσης παρουσιάζει τη ζωή μέσα από τα μάτια επτά εξαρτημένων και άστεγων γυναικών που υποστηρίζονται από το ΚΕΘΕΑ ΕΞΕΛΙΞΙΣ.
Οι γυναίκες φωτογράφησαν την καθημερινότητά τους και μίλησαν για τις εμπειρίες, τα αδιέξοδα και τις ελπίδες τους. Εικόνες και προσωπικές αφηγήσεις αποτυπώνουν τη σκληρή πραγματικότητα της χρήσης, της αστεγίας, της πορνείας και της περιθωριοποίησης, αλλά και την ελπίδα των γυναικών για στέγη, απεξάρτηση, χαμόγελο και επανασύνδεση με τα παιδιά τους.
Το ΚΕΘΕΑ ΕΞΕΛΙΞΙΣ είναι το πρώτο πρόγραμμα άμεσης πρόσβασης για χρήστες στον δρόμο που λειτούργησε στην Ελλάδα και φέτος συμπληρώνει 20 χρόνια δράσης. Με μονάδες προσέγγισης χρηστών στον δρόμο, χώρους ημερήσιας φιλοξενίας, άμεσα προσβάσιμες μονάδες σωματικής και ψυχικής υγείας και συμβουλευτικό κέντρο έχει δημιουργήσει ένα δίκτυο υπηρεσιών που κάνει καθημερινά πράξη την αντίληψη ότι κάθε εξαρτημένος έχει δικαίωμα στην ζωή, την πληροφόρηση και τη φροντίδα. Η δουλειά του ΚΕΘΕΑ ΕΞΕΛΙΞΙΣ όλα αυτά τα χρόνια δείχνει ότι η στήριξη και η ενδυνάμωση των εξαρτημένων, σύμφωνα με τις ανάγκες τους, μειώνουν τις αρνητικές επιπτώσεις της χρήσης και για τους ίδιους και για την κοινωνία.