Οι επιστημονικές μελέτες και τα μέσα ενημέρωσης είναι γεμάτα προειδοποιήσεις για το πώς η ζάχαρη, οι υδατάνθρακες, τα κορεσμένα λιπαρά και η έλλειψη άσκησης συμβάλλουν στην παχυσαρκία.
Κι όμως, δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο εξακολουθούν να είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, αφενός λόγω της κλασικής «δυτικής» διατροφής και αφετέρου εξαιτίας του σύγχρονου τρόπου ζωής.
Ωστόσο, ελάχιστες μελέτες κάνουν λόγο για την έλλειψη ενυδάτωσης και την υπερβολική πρόσληψη αλατιού.
Παρόλο που και οι δύο αυτοί παράγοντες συμβάλλουν ουσιαστικά στην παχυσαρκία. Αυτό αποδεικνύουν και πρόσφατα ευρήματα με δείγμα έναν... αρουραίο της ερήμου. Πρόκειται για ένα τρωκτικό με βάρος που κατά μέσο όρο φτάνει το μισό κιλό και ζει στα αλμυρά έλη, τρώγοντας τους μίσχους του Salicornia, ενός φυτού που θυμίζει τα γνωστά σε εμάς σπαράγγια. Ο χυμός του φυτού Salicornia είναι πλούσιος σε αλάτι, σχεδόν στον ίδιο βαθμό με το θαλασσινό νερό.
Πρόσφατη μελέτη αποδεικνύει ότι μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι βοηθά τον αρουραίο να μετατρέψει τη χαμηλή ποσότητα υδατανθράκων που καταναλώνει σε φρουκτόζη. Η φρουκτόζη είναι ένα είδος ζάχαρης, που απαντάται φυσικά στα φρούτα, στο μέλι και σε μερικά λαχανικά. Η εν λόγω ουσία ενεργοποιεί στο ζώο τον «διακόπτη επιβίωσης» κι αυτός με τη σειρά του, διεγείρει την αναζήτηση τροφής και την αποθήκευση λίπους, προστατεύοντας τον αρουραίο από την πείνα.
Και πού είναι το κακό;
Το πράγμα θέλει προσοχή, αφού ο αρουραίος, ακολουθώντας μια δίαιτα, πλούσια σε αλάτι, όταν μπήκε σε συνθήκες αιχμαλωσίας στο εργαστήριο, ανέπτυξε ταχύτατα παχυσαρκία και διαβήτη. Όμως, το ανακουφιστικό νέο είναι ότι στη συνέχεια, όταν του δόθηκαν φρέσκα λαχανικά με χαμηλή περιεκτικότητα σε αμυλούχους υδατάνθρακες, το τρωκτικό επέστρεψε πίσω στο φυσιολογικό του βάρος.
Το συμπέρασμα
Όσο σκληρό κι αν ακούγεται, θα πρέπει να παραδεχθούμε ότι πολλοί από εμάς, συμπεριφερόμαστε - άθελά μας - σαν τον αιχμάλωτο αρουραίο της ερήμου. Κι ας μην βρισκόμαστε σε περιβάλλοντα όπου η τροφή και το νερό είναι περιορισμένα.
Με άλλα λόγια, περνάμε πολλές ώρες καθιστοί, σε κλειστούς χώρους εργασίας και αυτό ενεργοποιεί συνεχώς τον δικό μας διακόπτη επιβίωσης. Έτσι, ενώ δεν καίμε θερμίδες, αναζητάμε ασταμάτητα τροφή - συνήθως πρόχειρη και ανθυγιεινή -, την οποία στη συνέχεια αποθηκεύουμε σε λίπος.
Που οφείλεται λοιπόν η ραγδαία αύξηση της παχυσαρκίας με βάση τη νέα έρευνα;
1. Στην υπερβολική φρουκτόζη στη διατροφή μας
Η φρουκτόζη σε μικρές ποσότητες, όπως αυτή που βρίσκεται σε ένα φρούτο, δεν αποτελεί πρόβλημα.
Αλλά οι περισσότεροι από εμάς προσλαμβάνουμε υπερβολικές ποσότητες φρουκτόζης μέσα από την κατανάλωση αλατιού και λευκής ζάχαρης. Όλη αυτή η πρόσθετη ζάχαρη και τα νιτρικά άλατα μας κάνουν να πεινάμε ακόμα περισσότερο. Έτσι, αναπόφευκτα οδηγούμαστε σε σταδιακή αύξηση βάρους, συσσώρευση λίπους και προδιαβήτη.
2. Και στον τρομερά αρνητικό και σκοτεινό ρόλο της αφυδάτωσης
Θα πρέπει να γνωρίζουμε επίσης ότι το σώμα μας παράγει φρουκτόζη και από μόνο του. Και πειραματικές μελέτες δείχνουν ότι ακόμα κι αυτή η ποσότητα φρουκτόζης είναι αρκετή για να προκαλέσει την ανάπτυξη παχυσαρκίας.
Να πώς: Η παραγωγή φρουκτόζης αυξάνεται όταν τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα είναι υψηλά. Αυτή η διαδικασία συμβαίνει όταν τρώμε πολύ ρύζι, δημητριακά, πατάτες και λευκό ψωμί, υδατάνθρακες δηλαδή που απελευθερώνουν γρήγορα γλυκόζη στο αίμα.
Την ίδια στιγμή όμως, η παραγωγή φρουκτόζης μπορεί να διεγερθεί και από την αφυδάτωση, η οποία εμφανίζεται συνήθως μετά την κατανάλωση αλμυρών τροφών και οδηγεί στην παραγωγή λίπους.
Συμπερασματικά, τόσο η αφυδάτωση όσο και η κατανάλωση υπερβολικού αλατιού οδηγούν στην αυξημένη παραγωγή φρουκτόζης και τη συνακόλουθη συσσώρευση λίπους.
Αυτός είναι ο λόγος που οι αλατισμένες τηγανητές πατάτες για παράδειγμα, θεωρούνται ιδιαίτερα παχυντικές. Αφού το αλάτι προκαλεί μια κατάσταση που μοιάζει με αφυδάτωση και ενθαρρύνει τη μετατροπή του αμύλου που κρύβεται στα τηγανητά φαγητά σε φρουκτόζη.
Πώς θα ξεφύγουμε από τον κίνδυνο
Πίνοντας περισσότερο νερό
Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι δίνοντας στα ποντίκια περισσότερο νερό επιβραδύνθηκε η αύξηση βάρους και η ανάπτυξη προδιαβήτη. Ακόμη και όταν τα ποντίκια ακολουθούσαν δίαιτες πλούσιες σε ζάχαρη και λιπαρά.
Συν τοις άλλοις, υπάρχουν ενδείξεις ότι η αύξηση της πρόσληψης νερού μπορεί να βοηθήσει τα άτομα που είναι παχύσαρκα όχι μόνο να μην πάρουν, αλλά και να χάσουν βάρος.
Γι′ αυτό οι ειδικοί μας ενθαρρύνουν να πίνουμε οκτώ ποτήρια νερού των 250ml την ημέρα.
(Mε πληροφορίες από Conversation).