Στη πολιτική, ισχύει ό,τι και στη ζωή. Τα λάθη είναι λιγότερο επικίνδυνα από την μη αναγνώριση-παραδοχή τους.
Στα Σκόπια και με την Συμφωνία των Πρεσπών έχει γίνει ένα σοβαρό λάθος. Το δυστυχές, είναι πως οι επίσημες δηλώσεις της κυβέρνησης των Σκοπίων, του ελληνικού ΥΠΕΞ και κάποιων Ευρωπαίων αξιωματούχων, συνεχίζουν να υποτιμούν όχι πια τη νοημοσύνη, αλλά την ίδια την πραγματικότητα.
Ποια είναι τα κρίσιμα συμπεράσματα από το ”συμβουλευτικό” δημοψήφισμα που παράγει αντιστρόφως ανάλογες πολιτικές συνέπειες στη γειτονική χώρα;
1. Κέρδισε εκείνος που στάθηκε στο ”όχι” αλλά και που πρότεινε ψήφο κατά συνείδηση. Από ό,τι φάνηκε, το VMRO λόγω της μακροχρόνιας κυβερνητικής εμπειρίας που έχει, κατάφερε να διαχειριστεί άψογα το δημοψήφισμα.
2. Η Ρωσία και η αντιπολίτευση στα Σκόπια, βρίσκονται σε απόλυτα πλεονεκτική θέση. Αν χωρίς πίεση και πόλωση αντίστοιχη της πλευράς του Ζάεφ και της Ε.Ε, κατάφεραν να μετατρέψουν σε φιάσκο το δημοψήφισμα, τότε τώρα έχουν περισσότερες επιλογές καθώς στη φαρέτρα τους υπάρχει ένα τεράστιο ”συμβουλευτικό” δημοψήφισμα το οποίο περιφρονήθηκε συνειδητά.
3. Η είσοδος στην Ε.Ε (με τα οικονομικά οφέλη που αυτή συνεπάγεται) δεν αποτελεί πλέον θέλγητρο ακόμη και για κράτη όπως τα Σκόπια. Στην καλύτερη περίπτωση, ο μέσος Σκοπιανός φαίνεται να μη συνδέει το όνομα που διεκδικεί ως ταυτότητα με την ευημερία του. Η ανετοιμότητα της Ε.Ε να πείσει ότι τάσσεται ομόφωνα υπέρ της διεύρυνσης στα Δυτικά Βαλκάνια, είναι εξόφθαλμη. Οι Βρυξέλλες αποδεικνύουν για ακόμη μια φορά ότι δεν μπορούν να επιλύσουν ζητήματα που αφορούν την Γηραιά Ήπειρο.
4. Το πολιτικό κεφάλαιο του Ζάεφ αναλώθηκε ήδη ακόμη και αν καταφέρει να περάσει τη Συμφωνία. Η ”άγαρμπη” πίεση της Δύσης προς τον ομολογουμένως, διαλλακτικότερο ηγέτη της γειτονικής χώρας, η βιασύνη με την οποία τέθηκαν όλα όσα αφορούν τη διένεξη με τη χώρα μας, καθιστά τον Ζάεφ επισφαλή καθώς οποιαδήποτε πίεση προσπαθήσει να ασκήσει τώρα για να περάσει η Συμφωνία των Πρεσπών, μπορεί να δημιουργήσει κλίμα αντίστοιχο με αυτό που έλαβε χώρα στα Σκόπια το καλοκαίρι του 2016.
5. Το δημοψήφισμα αποτέλεσε την μαγνητική τομογραφία των εθνοτικών προβλημάτων της χώρας των Σκοπίων. Οι Αλβανόφωνοι ”απομονώθηκαν” ψηφίζοντας ″ναι”. Είναι πράγματι άξιο περαιτέρω διερεύνησης το ”γιατί” η αλβανική πλευρά (δια επίσημης αλβανικής κυβέρνησης) έχει κάνει στροφή 180 μοιρών στο ζήτημα αποδοχής του αφηγήματος του ”Μακεδονισμού”. Η παρέμβαση του Ράμα κατά τη διάρκεια του δημοψηφίσματος, πέραν του ότι είναι εκτός πρακτικών που ορίζονται από το Διεθνές Δίκαιο (παρέμβαση στα πολιτικά άλλης χώρας) υποψίασε περισσότερο το σλαβικό στοιχείο των Σκοπίων για την από εδώ και στο εξής στάση του. Εύκολα αντιλαμβανόμαστε πως η Ρωσία πλέον στέκεται πάνω σε ένα πολύ καλό άλλοθι για την μετά του δημοψηφίσματος πολιτική της. Η Συμφωνία των Πρεσπών, είτε περάσει από τα Σκόπια, είτε δεν περάσει, θα γίνεται εφεξής αντιληπτή μέσα από το πρίσμα του δημοψηφίσματος και η πολιτική αστάθεια, δύσκολα δε θα γίνει μέρος της καθημερινότητας της γειτονικής χώρας.
6. Επειδή μιλάμε για μια συμφωνία (Πρεσπών) που επηρεάζει ολόκληρη τη Χερσόνησο του Αίμου, θα ήταν αδιανόητο να μην περιμένουμε μέσα στις επόμενες 100 μέρες (που είναι απαραίτητες για την θέση της Συμφωνίας των Πρεσπών στο Σκοπιανό Κοινοβούλιο) εξελίξεις που αφορούν το Κόσσοβο και τη Σερβία, την Αλβανία και τη Σερβία αλλά και τις σερβοβοσνιακές σχέσεις.