Τα ελίτ σχολεία της vαζιστικής Γερμανίας, που ιδρύθηκαν για να εκπαιδεύσουν μελλοντικούς ηγέτες του Τρίτου Ράιχ, χρησιμοποίησαν ως πρότυπά τους κορυφαία βρετανικά ιδιωτικά σχολεία όπως το Ίτον και το Χάρροου, όπως αποκαλύπτει σε βιβλίο της η ιστορικός, Ελεν Ρος.
Η Ρος, δημοσίευσε την πρώτη ολοκληρωμένη ιστορία των ελίτ ναζιστικών σχολείων, γνωστά ως “Napola”. Η εκτενής ερευνά της, σε 80 συνολικά αρχεία σε έξι χώρες και οι πάνω από 100 συνεντεύξεις που πήρε από πρώην μαθητές αποκαλύπτουν πόσο πρόθυμοι ήταν οι Ναζί να μάθουν και να υιοθετήσουν το παράδειγμα ”διαμόρφωσης χαρακτήρα” του βρετανικού εκπαιδευτικού συστήματος.
Την περίοδο 1934-1939, όπως αναφέρει ο Guardian, καταγράφηκε πλήθος προγραμμάτων ανταλλαγών μαθητών μεταξύ βρετανικών και γερμανικών σχολείων, με αγόρια από τα πιο διάσημα ιδιωτικά σχολεία της Βρετανίας να περνούν μεγάλες περιόδους στα σχολεία-φυτώρια της Ναζιστικής Γερμανίας.
Σύμφωνα με την Ρος, η οποία είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο το Ντάραμ, οι υπεύθυνοι των ελιτ ναζιστικών σχολείων ήθελαν να μάθουν από το βρετανικό σύστημα, ελπίζοντας τελικά να δημιουργήσουν ένα ανώτερο μοντέλο για τα δικά τους σχολεία.
Όπως τα βρετανικά ιδιωτικά σχολεία εκπαίδευαν «τους ηγέτες της αιώνιας βρετανικής αυτοκρατορίας», η Ρος λέει πως οι Ναζί οραματιζόταν «ότι τα Napolas θα έπρεπε να εκπαιδεύσουν τους ηγεμόνες του χιλιόχρονου Ράιχ».
Τα τρία πρώτα τέτοια σχολεία ιδρύθηκαν 1933 ως δώρο γενεθλίων για τον Χίτλερ από τον τότε Πρώσο υπουργό Πολιτισμού, Μπέρνχαρντ Ραστ. Μέχρι το τέλος του πολέμου είχαν φτάσει τα 40 συμπεριλαμβανομένων τεσσάρων για κορίτσια.
Η έρευνα διαπιστώνει πως τα σχολεία αυτά ήταν πολύ πιο αποτελεσματικά στο να κατηχήσουν τους μαθητές πολιτικά από ό,τι, για παράδειγμα, η Νεολαία του Χίτλερ. Αυτό συνέβαινε επειδή τα παιδιά φοιτούσαν σε αυτά από μικρή ηλικία και ήταν σε μεγάλο βαθμό διαχωρισμένα.
Βέβαια ήταν ”σκληρά” σχολεία. Ένας από τους μαθητές τους, από τον οποίο η Ρος πήρε συνέντευξη, περιέγραψε το καθεστώς στο Napola Rügen. Μια συνηθισμένη δοκιμασία κατά τη διάρκεια των εισαγωγικών εξετάσεων, ήταν να ο εξαναγκασμός 10χρονων, μη κολυμβητές, να περπατήσουν 80 μέτρα κατά μήκος μιας προβλήτας και να πηδήξουν από μια σανίδα καταδύσεων μήκους 3 μέτρων στη Βαλτική Θάλασσα.
«Εμείς οι μεγαλύτεροι τα βγάζαμε από το νερό. Κανείς δεν έπρεπε να διστάσει ! Όσοι ήξεραν κολύμπι έπρεπε να πηδήξουν από ένα παράθυρο του τρίτου ορόφου σε μια κουβέρτα. Όποιος δίσταζε μπορούσε να επιστρέψει στο σπίτι του».
Σε ό,τι αφορά τον αριθμό των προγραμμάτων ανταλλαγής μαθητών μεταξύ κορυφαίων σχολείων στις δύο χώρες, αυτός σύμφωνα με την έρευνα είναι εντυπωσιακός.
Μεταξύ 1935 και 1938, το Oranienstein Napola, για παράδειγμα, συμμετείχε σε ανταλλαγές με τα σχολεία Westminster, St Paul’s, Tonbridge, Dauntsey’s και Bingley στο Γιορκσάιρ. Ψυχαγώγησε επίσης διευθυντές και δασκάλους του προγράμματος από το Shrewsbury, το Dauntsey’s και το Bolton.
Υπήρχαν επίσης αθλητικά τουρνουά με την συμμετοχή μαθητών από Eton, Harrow, Westminster, Winchester, Shrewsbury, Bradfield και Bryanston. «Το ιδανικό αποτέλεσμα του προγράμματος θα ήταν να μάθουν οι μαθητές και το προσωπικό του Napola πώς γίνονταν τα πράγματα στην Αγγλία και στη συνέχεια να χρησιμοποιήσουν αυτή τη γνώση για να βελτιώσουν τις δικές τους εκπαιδευτικές τεχνικές», είπε η Roche, η οποία ερευνά αυτά τα ελιτ ναζιστικα σχολείαγια περισσότερο από μια δεκαετία.
Ο Όγκουστ Χαϊσμάιερ, επιθεωρητής των ναζιστικών σχολείων επαινούσε μάλιστα συχνά το σύστημα των ιδιωτικών βρετανικών σχολείων ως υπόδειγμα σε θέματα «διαμόρφωσης χαρακτήρων», που ήταν άλλωστε και στόχος των Napola.
Πίστευε πως «μετά από τέτοια ταξίδια (ανταλλαγής μαθητών) ένας νεαρός άνδρας θα δει τη Γερμανία με νέα μάτια. Θα επιστρέψει πλούσιος σε εμπειρίες. οι ορίζοντές του θα διευρυνθούν… θα εντοπίσει αδυναμίες στην πατρίδα τις οποίες πρέπει να βοηθήσει να διορθωθούν. Θα μάθει να αγαπά την πατρίδα του πιο βαθιά». Αντιλαμβανόταν επίσης τον σε σημαντικό βαθμό ανεξάρτητο ρόλο του διευθυντή ενός ιδιωτικού σχολείου ως ενσάρκωση της «αρχής του Φύρερ», όπως λέει η Ρος.
Τα αγόρια των ελιτ ναζιστικών σχολείων που μετείχαν στα προγράμματα ανταλλαγών θεωρούνταν «πολιτιστικοί πρεσβευτές» της «νέας Γερμανίας».
Όπως λέει η Ρος πολλά από τα αγόρια και τους δασκάλους των βρετανικών σχολείων που μετείχαν στο πρόγραμμα εντυπωσιάστηκαν από όσα είδαν στη Γερμανία, αν και οι συμπεριφορές άλλαξαν καθώς οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών επιδεινώθηκαν.
Επισημαίνει όμως πως «Μπορούμε να δούμε αυτό το πρόγραμμα ανταλλαγής ως ένα μικρόκοσμο για πιο γενικές στάσεις απέναντι στο εθνικοσοσιαλιστικό καθεστώς από το βρετανικό κοινό της μεσαίας και ανώτερης τάξης (σ.σ. στην Βρετανία)...Δεν ήταν απολύτως πεπεισμένοι για τους στόχους και τα ιδανικά του Τρίτου Ράιχ, αλλά παρόλα αυτά ήταν έτοιμοι να δώσουν στους Γερμανούς ομολόγους τους το πλεονέκτημα της αμφιβολίας, μέχρι που η ναζιστική πολεμική έφθασε στο μοιραίο αποκορύφωμά της».
Πηγή: The Guardian