Ακόμα κι αν νιώθουμε ότι βρισκόμαστε σε περιόδους «μετά-πανδημίας», σίγουρα δεν είμαστε. Όχι μόνο τα ποσοστά κρουσμάτων εξακολουθούν να είναι υψηλά, (αλλά και) βλέπουμε και επιπτώσεις στην ψυχική υγεία. Οι θεραπευτές μόλις αρχίζουν να αναλύουν τα τελευταία δύο χρόνια με τους πελάτες τους.
Οι ειδικοί εργάζονται πιο σκληρά από ποτέ προσπαθώντας να φιλοξενήσουν (στα ιατρεία τους) ασθενείς με έντονες ανησυχίες για την ψυχική τους υγεία ως αποτέλεσμα των σπονδυλωτών επιπτώσεων της Covid-19. Εκτός από τη θλίψη, την κατάθλιψη, το άγχος και πολλά άλλα, εδώ είναι μερικά από τα θέματα που βλέπουν συνήθως στις συνεδρίες τους όπως ανέφεραν στην HuffPost:
Σχέσεις που πεθαίνουν
Εάν έχουμε περάσει κάθε μέρα δουλεύοντας μαζί με το ταίρι μας, ζώντας και σε καραντίνα μαζί για το μεγαλύτερο μέρος των δύο ετών, μπορεί να έχουμε δει ζητήματα να έρχονται στο φως που δεν υπήρχαν πριν από την πανδημία. Ο Τζος Τζόνας, ψυχοθεραπευτής στη Νέα Υόρκη στο The Village Institute, λέει ότι αυτό είναι κάτι που απασχολεί τους ανθρώπους τώρα.
«Οι σχέσεις υποφέρουν πάρα πολύ δεδομένου του ότι έχουμε μπει σε αυτή την νέα πραγματικότητα να είμαστε ο ένας κοντά στον άλλο όλη την ώρα… δουλεύοντας από το σπίτι. Έτσι τώρα φτάνουμε σε πραγματική καμπή των σχέσεων», εξηγεί.
Ένα συνηθισμένο θέμα που αντιμετωπίζει είναι ότι κάποιοι σύντροφοι χρειάζονται ελευθερία και άλλοι δεν καταλαβαίνουν γιατί δεν αισθάνονται συνδεδεμένοι (με το έτερό τους ήμισυ). Ο διαχωρισμός της οικιακής εργασίας, οι διαφορετικές ανοχές κινδύνου και άλλα ζητήματα έχουν επίσης προκύψει. Τα αντικρουόμενα δεδομένα δείχνουν ότι οι ερευνητές δεν είναι ακόμη σίγουροι εάν η πανδημία προκαλεί ύψη ή πτώση των ποσοστών διαζυγίων, αλλά είναι μια τάση για την οποία θα μάθουμε περισσότερα με τον καιρό.
Οι γονείς ανησυχούν ότι τα παιδιά τους έχουν απενεργοποιηθεί ή έχουν μείνει πίσω
Το κενό εκπαίδευσης για τα παιδιά μέσα και έξω από τις τάξεις, η πλοήγηση στην εικονική μάθηση και το να εγκαταλείπονται χωρίς τη συνήθη εκπαιδευτική τους υποστήριξη είναι εμφανή κατά την διάρκεια της θεραπείας.
«Με τα παιδιά, μερικά από τα χαρακτηριστικότερα πράγματα που βλέπουμε είναι γενικά αυξημένο άγχος, κατάθλιψη, πολλή ανησυχία για το σχολείο και πολλά παιδιά που στην πραγματικότητα ξέφυγαν κατά τη διάρκεια της Covid και δεν αισθάνονται ότι έχουν καταφέρει να επανέλθουν», λέει η δρ. Λατίφα Γουάτφορντ, παιδοψυχίατρος με έδρα την Ατλάντα μέσω της Kaiser Permanente.
Αυτή είναι μια ιδιαίτερη πρόκληση για τους μαθητές και τις οικογένειές τους που είχαν πάντα «υψηλές επιδόσεις», οι οποίοι δεν είχαν δυσκολευτεί πραγματικά σε ακαδημαϊκά ζητήματα στο παρελθόν, προσθέτει. Και δεν είναι μόνο οι μαθητές των επιδόσεων - (είναι και) οι μαθητές που έχουν χάσει σημαντικά ορόσημα, θρηνούν αυτές τις απώλειες και νιώθουν ότι η μετάβαση - «επιστροφή στην κανονικότητα» είναι απότομη.
Η Λάρα Γκούντριχ, ψυχολόγος στο Μάντισον του Κονέκτικατ, είπε ότι οι έφηβοι έχασαν ιδιαίτερα σημαντικά ορόσημα στο γυμνάσιο ...
«Σχεδόν όλοι έχουν σκεφτεί πώς ήταν να έχουν αυτή την απώλεια των τελευταίων χρόνων του γυμνασίου… πολλοί από αυτούς νιώθουν ότι έχουν μείνει πίσω στη συναισθηματική και κοινωνική τους ωριμότητα ως φοιτητές», αναφέρει.
Διαρκής αβεβαιότητα
Οι άνθρωποι συχνά αναπολούν ή μιλούν για εκείνη τη μοιραία μέρα του Μαρτίου του 2020, όταν όλα έκλεισαν. Η στροφή από την κανονική ζωή - χωρίς προειδοποίηση και επ’ αόριστον - εξακολουθεί να συζητείται στα γραφεία των θεραπευτών.
Η Γκούντριχ λέει ότι η απομάκρυνση της μάσκας προκαλεί ένα παρόμοιο συναίσθημα, δίνοντας το έναυσμα στους ανθρώπους που αισθάνθηκαν άνετα να φορούν μάσκα να συνειδητοποιήσουν ξανά ότι όλα μπορούν να αλλάξουν σε μια στιγμή. «Ήταν σαν μια ξαφνική μετατόπιση όπου ένιωσαν ότι τα πράγματα μπορεί να κάνουν στροφή 180 μοιρών», ανέφερε. «Και μετά έπιασαν τον εαυτό τους να χρειάζεται να πάρει μερικές πραγματικά σκληρές αποφάσεις σχετικά με τον τρόπο που θα ”λειτουργούν” δημοσίως [μετά την άρση των εντολών μάσκας]».
Αυτή η αίσθηση της αβεβαιότητας αναγκάζει τους ανθρώπους να παίρνουν αποφάσεις από φόβο, μια τάση που παρατηρεί. «Προσπαθώ να βοηθήσω κάποιον να διαχωρίσει τις σκέψεις και τα συναισθήματά του εκτός από αυτά που κατευθύνονται από φόβο...», λέει, προσθέτοντας ότι ενώ ισχύουν οι φόβοι που βασίζονται στην πανδημία, οι άνθρωποι δυσκολεύονται να στραφούν σε άλλες διαδικασίες λήψης αποφάσεων τώρα.
Αγχος σχετικά με τα χρήματα, την καριέρα και εργασιακό burnout
Τα τελευταία δύο χρόνια οδήγησαν σε ξεκαθαρίσματα καριέρας. Για 9,5 εκατομμύρια ανθρώπους, η ανάκτηση θέσεων εργασίας που χάθηκαν κατά τους πρώτους μήνες της πανδημίας δεν ήταν άμεση, ούτε εύκολη. Άλλοι πάλεψαν με την εξουθένωση. Πολλοί πάλεψαν να τα βγάλουν πέρα.
Μια ομάδα που βίωσε πολλά από αυτά είναι οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας. Η Γουάτφορντ είπε ότι πολλοί από τους πελάτες της υγειονομικής περίθαλψης αρχίζουν να μειώνουν τις ώρες τους όπου είναι δυνατόν λόγω απόλυτης εξάντλησης.
Η Γουάτφορντ προσθέτει ότι μπορεί επίσης να προκύψουν συναισθήματα όταν επιστρέφεις σε ένα γραφείο που απέχει πολύ από το «business as usual». Ο κίνδυνος της Covid κατά την επιστροφή στην εργασία και την αλληλεπίδραση με άλλους μπορεί να είναι πηγή άγχους. Για όσους δεν εγκατέλειψαν ποτέ την προσωπική τους εργασία, αυτοί οι φόβοι επικρατούσαν εδώ και αρκετό καιρό και θα συνεχίσουν να είναι...
«Πρέπει, νομίζω, να αναγνωρίσουμε ότι υπάρχουν δουλειές, αλλά δεν ξέρω αν οι δουλειές είναι πια οι ίδιες», εξηγεί η Γουάτφορντ.
Εάν αντιμετωπίζουμε προβλήματα ψυχικής υγείας, καθένας από τους εμπειρογνώμονές μας τονίζει τη σημασία της προσέγγισης ενός επαγγελματία ψυχικής υγείας. Εάν αυτό αποτελεί εμπόδιο, ας προσπαθήσουμε να μιλήσουμε με τον γενικό γιατρό μας το συντομότερο δυνατό ο οποίος μπορεί να είναι σε θέση να μας συστήσει βοήθεια σε ζητήματα ψυχικής υγείας.
«Ακόμα κι αν πιστεύουμε ότι δεν ταιριάζουμε ακριβώς στο ”κάδρο” της κατάθλιψης, ας μην συνεχίσουμε να υποφέρουμε», λέει η Γκούντριχ. Υπάρχει περιθώριο στην αντιμετώπιση της «διαμάχης» που όλοι έχουμε υπομείνει τα τελευταία χρόνια.
