Ο Τραμπ, μετά τις συνομιλίες υψηλού επιπέδου που είχαν οι ΗΠΑ με τη Μόσχα στο Ριάντ, επέρριψε ευθύνες στην Ουκρανία για τον πόλεμο με τη Ρωσία και ζήτησε, εμμέσως πλην σαφώς, τη διεξαγωγή εκλογών στη χώρα. Πρόκειται για ακόμη μία επικίνδυνη εξέλιξη, η οποία προστίθεται σε μια σειρά ψευδών ισχυρισμών που, παραδόξως, προέρχονται από τις ΗΠΑ, παρά το γεγονός ότι είναι η βασική ρητορική της Μόσχας.
Οι δηλώσεις του Τραμπ περί ευθύνης της Ουκρανίας για τον πόλεμο, όπως και οι ισχυρισμοί του ότι η Ρωσία επιδιώκει ειρήνη, αποτελούν ωμή διαστρέβλωση της πραγματικότητας. Με ρητορική που παραπέμπει ευθέως στην προπαγάνδα του Κρεμλίνου επιχειρεί να διαμορφώσει μια εικόνα όπου η Ουκρανία εμφανίζεται ως υπεύθυνη για την ίδια της την καταστροφή.
Διχασμός
Ωστόσο, η Ευρώπη δεν μπορεί να παραμείνει αμέτοχη απέναντι σε αυτή τη συστηματική διαστρέβλωση της αλήθειας. Παρά τις διακηρύξεις στήριξης προς το Κίεβο, η ΕΕ, μέσα από ατελείωτες συνόδους και συζητήσεις χωρίς απτά αποτελέσματα, αποτυγχάνει να υιοθετήσει μια ενιαία και αποφασιστική στάση απέναντι στη Ρωσία και στις απειλές που δέχεται η Ουκρανία. Οι φιλορωσικές τάσεις εντός της Ένωσης υπονομεύουν τη δυτική ενότητα και δίνουν χώρο στη ρωσική προπαγάνδα να κερδίζει έδαφος.
«Η Ρωσία θα προσπαθήσει να μας διχάσει. Ας μην πέσουμε στις παγίδες τους. Συνεργαζόμενοι με τις ΗΠΑ, μπορούμε να επιτύχουμε μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη - με τους όρους της Ουκρανίας» ανέφερε σε ανάρτησή της χθες η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ, μόνο που όπως φαίνεται δεν είναι μόνο η Ρωσία που προσπαθεί να διχάσει την ΕΕ.
Είναι ξεκάθαρο ότι οι ΗΠΑ σκοπίμως θολώνουν την εικόνα σχετικά με το ποιος είναι το θύμα και ποιος ο επιτιθέμενος στον πόλεμο που ισοπεδώνει την Ουκρανία και απειλεί τη συνοχή της Ευρώπης.
Τα ψέματα
Στις εικασίες ότι ο πόλεμος ξεκίνησε επειδή η Ρωσία απειλήθηκε από το ενδεχόμενο ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ έρχονται να προστεθούν οι δηλώσεις Τραμπ όπου διαμηνύει στο Κίεβο ότι «δεν θα έπρεπε να είχε αρχίσει ποτέ αυτόν τον πόλεμο» και πως «είχε τρία χρόνια για να τον τερματίσει». Το σκεπτικό λοιπόν είναι ότι ο λαός της Ουκρανίας θα πρέπει να έχει λόγο και να γίνουν εκλογές.
«Πάει καιρός από τότε που έγιναν εκλογές...δεν είναι κάτι που το λένε οι Ρώσοι, αυτό έρχεται από μένα, από άλλες χώρες» παραδέχθηκε ο Αμερικανός πρόεδρος υποστηρίζοντας ότι η δημοτικότητα του Ζελένσκι έχει πέσει στο 4%. Μάλιστα ο Τραμπ λίγο πολύ παρουσίασε τη Ρωσία ως ειρηνοποιό λέγοντας: «Η Ρωσία θέλει να κάνει κάτι. Θέλουν να σταματήσουν τη βαρβαρότητα…».
Οι αλήθειες
Αντίθετα με τους ισχυρισμούς του Τραμπ και του Πούτιν ότι ο πόλεμος προκλήθηκε με αφορμή τις φιλοδοξίες της Ουκρανίας να μπει στο ΝΑΤΟ η πραγματικότητα είναι διαφορετική και η ιστορία δεν παραχαράσσεται.
Ο πραγματικός λόγος είναι ότι η Ρωσία δεν ήθελε την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ.
Να θυμίσουμε την αιματηρή ουκρανική επανάσταση του 2014 που ξέσπασε στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2014, με διαδηλώσεις έπειτα από την άρνηση του φιλορώσου προέδρου της χώρας Βίκτορ Γιανουκόβιτς να συνεχίσει την ενταξιακή πορεία της Ουκρανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η επανάσταση του EuroMaidan, όπως αποκαλείται, συχνά αποδίδεται ως το πιο σημαντικό γεγονός στη σύγχρονη ιστορία της Ουκρανίας. Μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Βίκτορ Γιανουκόβιτς το 2010, το πολιτικό και επιχειρηματικό τοπίο στην Ουκρανία επιδεινωνόταν σταδιακά. Τον Νοέμβριο του 2013, ο Γιανουκόβιτς αρνήθηκε να υπογράψει την πολυαναμενόμενη συμφωνία σύνδεσης με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η άρνησή του να υπογράψει τη συμφωνία προκάλεσε διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα, με τη μεγαλύτερη διαδήλωση να λαμβάνει χώρα στο Κίεβο στην πλατεία Ανεξαρτησίας, γνωστή στα ουκρανικά ως Maidan Nezalezhnosti. Οι Ουκρανοί αντιτάχθηκαν στην εκτεταμένη διαφθορά, την αστυνομική βία και την κατάχρηση εξουσίας από τον Γιανουκόβιτς και τους συμμάχους του, απαιτώντας την παραίτησή του. Οι διαδηλώσεις θα μετατραπούν σε επανάσταση που διήρκεσε μέχρι τον Φεβρουάριο του 2014, καταλήγοντας στη φυγή του Γιανουκόβιτς στη Ρωσία. Περισσότεροι από 100 άνθρωποι, οι οποίοι είναι πλέον γνωστοί ως οι Εκατό του Ουρανού, δολοφονήθηκαν.
Εν τω μεταξύ, αφού έχασε την επιρροή της στην ουκρανική κυβέρνηση το 2014, η Μόσχα εξαπέλυσε πόλεμο κατά της Ουκρανίας σε μια προσπάθεια να επαναφέρει το Κίεβο στη σφαίρα επιρροής της.
Η Ρωσία κατέλαβε την Κριμαία τον Μάρτιο του 2014. Σύντομα εξαπέλυσε επίθεση στην ανατολική περιοχή του Ντονμπάς της Ουκρανίας, καταλαμβάνοντας τμήματα των περιφερειών Ντονέτσκ και Λουχάνσκ.
Εν τω μεταξύ οι συμφωνίες του Μινσκ (2014 και 2015) ήταν κενό γράμμα και τον Φεβρουάριο του 2022, η Ρωσία εξαπέλυσε μια πλήρους κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία, βομβαρδίζοντας πόλεις σε ολόκληρη τη χώρα.
Η συνέχεια είναι γνωστή…
Η δημοτικότητα του Ζελένσκι
Άρα για το εάν η Ουκρανία είναι κατεστραμμένη σήμερα δεν οφείλεται στην ηγεσία του Κιέβου αλλά στη ρωσική βαρβαρότητα.
Ο Τραμπ απορεί πως μπορούν να ζουν έτσι οι Ουκρανοί. Είναι αλήθεια ότι η άρνηση της υποταγής και η γενναιότητα στους καιρούς που ζούμε ξαφνιάζει.
Η Ουκρανία θα πρέπει να διεξάγει εκλογές επειδή ο Ζελένσκι έχει ”ποσοστό αποδοχής 4%”, ισχυρίστηκε επίσης ο Τραμπ χωρίς στοιχεία.
Ο ισχυρισμός έρχεται σε αντίθεση με πρόσφατη δημοσκόπηση του Διεθνούς Ινστιτούτου Κοινωνιολογίας του Κιέβου, καθώς όπως μεταδίδει το Kyiv Independent, δείχνει ότι από τον Δεκέμβριο του 2024, το 52% των Ουκρανών εμπιστεύεται τον Ζελένσκι.
Σίγουρα όχι δημοφιλής στον Τραμπ
Όμως οι δηλώσεις Ζελένσκι ότι η Ουκρανία δεν θα δεχθεί συμφωνίες που γίνονται ”πίσω από την πλάτη της”, χωρίς αυτή, οι προειδοποιήσεις ότι η Ρωσία δεν πρόκειται να σταματήσει την αναθεωρητική της πολιτική, αλλά και η άρνησή του να υπογράψει μια συμφωνία με τις ΗΠΑ για την παραχώρηση του 50% των σπάνιων γαιών με αντάλλαγμα αμερικανικές εγγυήσεις με την αιτιολογία ότι αυτή η συμφωνία δεν «προστατεύει» τη χώρα του, αλλά και οι κατηγορίες προς τις ΗΠΑ ότι βοήθησαν τον Πούτιν να βγει από τη διεθνή απομόνωσή, τον καθιστούν δυσάρεστο συνομιλητή και εμπόδιο στις αμερικανικές επιδιώξεις.
Η προπαγάνδα του Κρεμλίνου και οι ύποπτες αναφορές για εκλογές
Η προπαγάνδα του Κρεμλίνου έχει προωθήσει τη αφήγηση ότι ο Ζελένσκι είναι ένας μη νόμιμος ηγέτης, βασιζόμενη στο επιχείρημα ότι η πρώτη του προεδρική θητεία ήταν αρχικά προγραμματισμένο να λήξει στις 20 Μαΐου 2024. Ο ψευδής αυτός ισχυρισμός αγνοεί το γεγονός ότι το ουκρανικό σύνταγμα απαγορεύει τη διεξαγωγή εκλογών κατά τη διάρκεια στρατιωτικού νόμου, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας το 2022, ενώ η διεξαγωγή τους θα μπορούσε να γίνει έξι μήνες μετά τη λήξη του στρατιωτικού νόμου.
Δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε μεταξύ Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου από τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό International Republican Institute έκαι στοιχεία του παραθέτουν οι FT, έδειξε ότι το 60% των ερωτηθέντων ήταν αντίθετοι στη διεξαγωγή προεδρικών εκλογών κατά τη διάρκεια του πολέμου, ενώ το 52% δήλωσε ότι δεν υποστηρίζει τη διεξαγωγή κοινοβουλευτικών εκλογών όσο συνεχίζεται η σύγκρουση.
Ο ίδιος ο Ζελένσκι έχει δηλώσει ότι είναι αδύνατον να διοργανωθούν εκλογές όσο είναι σε ισχύ ο στρατιωτικός νόμος, ενώ εκατομμύρια Ουκρανοί έχουν διαφύγει στο εξωτερικό και το 20% της χώρας βρίσκεται υπό ρωσικό έλεγχο.
Ο Πούτιν επιθυμεί διακαώς μια αλλαγή καθεστώτος στην Ουκρανία, ενώ όπως αναφέρουν οι FT, επικαλούμενοι Ουκρανούς αξιωματούχους, η Μόσχα, από την αρχή του πολέμου, ήθελε να τοποθετήσει ως ηγέτη τον Ουκρανό ολιγάρχη Βίκτορ Μεντβεντσούκ, στενό φίλο του Πούτιν, εάν η εισβολή είχε εξελιχθεί σύμφωνα με τα σχέδιά της.
Η Ρωσική επιρροή απειλή για την ΕΕ
Οι δηλώσεις Τραμπ έρχονται λίγες ημέρες αφότου ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζέι ντι Βανς προκαλέσε σοκ στην Ευρώπη κατά την ομιλία του στη Διάσκεψη του Μονάχου.
Αντί να μιλήσει για την ασφάλεια και τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας κατακεραύνωσε την ΕΕ για έλλειμμα δημοκρατίας κατηγορώντας τη μεταξύ άλλων για το ότι φοβάται κυβερνήσεις που έχουν διαφορετικό αφήγημα από αυτό που πρεσβεύουν. Στην ουσία μιλούσε υπέρ των φιλορωσικών κομμάτων και ακροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη.
Μια από τις ανησυχίες της Ενώσης είναι η ρωσική επιρροή η οποία εκδηλώνεται μέσω φιλορωσικών κυβερνήσεων και πολιτικών κομμάτων που προωθούν αφηγήματα ευνοϊκά προς τη Μόσχα, συχνά υπονομεύοντας τη δυτική ενότητα.
Για παράδειγμα η ΕΕ έχει να ανησυχεί για τον Ρόμπερτ Φίτσο από τη Σλοβακία, τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας Βίκτωρ Ορμπάν, το ανερχόμενο ακροδεξιό φιλορωσικό κόμμα στην Αυστρία FPÖ και άλλες δυνάμεις που είτε φανερά, είτε όχι, στηρίζονται από τη Μόσχα. Δυστυχώς πλέον η αμερικανική ηγεσία δηλώνει απροκάλυπτα τις προτιμήσεις της σε κόμματα, όπως το AfD, που ανήκει στη γερμανική ακροδεξιά.
Σε αυτό το δυστοπικό σκηνικό η Ευρώπη, για ακόμη μια φορά, καλείται να λάβει κρίσιμες αποφάσεις και να αποδείξει ότι δεν είναι ο πολιτικός και γεωπολιτικός νάνος που πολλοί της προσάπτουν. Το μέλλον της Ουκρανίας δεν αφορά μόνο την ίδια, αλλά προσδιορίζει άμεσα και το μέλλον της Ευρώπης – και κατ’ επέκταση, το μέλλον όλων μας.