Μετά την παρατεταμένη αποχή από τα καθήκοντά τους λόγω των αλλεπάλληλων λουκέτων που έφερε η πανδημία του κορονοϊού, οι «καλλιτέχνες των τατουάζ» ή tattoo artists όπως έχουν καθιερωθεί διεθνώς, καλούνται τώρα να αντιμετωπίσουν ένα νέο, μεγαλύτερο εμπόδιο στην άσκηση της τέχνης τους: τους αυστηρούς κανόνες της Ε.Ε. με το ξεκίνημα του νέου έτους.
Τα περισσότερα από τα μελάνια στα μοτεράκια τους θα είναι σύντομα παράνομα σύμφωνα με αυτούς τους κανόνες.
Από τις 4 Ιανουαρίου, η χρήση περισσότερων από 4.000 επικίνδυνων, αλλά προηγουμένως μη διευθετημένων, χημικών ουσιών στα μελάνια για τα τατουάζ θα απαγορευτεί σύμφωνα με τη νομοθεσία REACH του μπλοκ των 27 για τα χημικά. Αυτή η απαγόρευση περιλαμβάνει πολλά συστατικά όπως η ισοπροπυλική αλκοόλη, η οποία -σύμφωνα με τους προμηθευτές μελάνης -υπάρχει στις περισσότερες χρωστικές στην αγορά.
Οι «τατουατζήδες» ανά την Ευρώπη ανησυχούν ότι οι νέοι κανόνες θα μπορούσαν να «σκοτώσουν» την επαγγελματική τους δραστηριότητα. Οπως λένε, οι κατασκευαστές άργησαν να βρουν μελάνια αντικατάστασης, τα οποία επίσης ανησυχούν ότι μπορεί να μην έχουν την ίδια ζωντάνια και αντοχή.
Μετά από σχεδόν δύο χρόνια αβεβαιότητας που προκαλείται από την πανδημία, πολλές επιχειρήσεις του κλάδου δυσανασχετούν για την πρόσθετη σύγχυση υπό το βάρος των νέων περιορισμών.
Πολλοί αναγκάζονται να βάλουν στον «πάγο» τους πελάτες τους, μέχρι να δουν τελικά τι θα γίνει.
Αν, δηλαδή, κάποιος ζητήσει ένα έγχρωμο «μανίκι» (σ.σ. να καλύψει εξολοκλήρου το χέρι του με ένα ή και περισσότερα σχέδια) η διαδικασία δεν μπορεί να ξεκινήσει, γιατί πολύ απλά τα σημερινά μελάνια ίσως είναι παράνομα τον Ιανουάριο.
Ενα πανευρωπαϊκό ψήφισμα με τίτλο «Save the Pigments» (μτφ. «Σώστε τις Μπογιές») εκφράζει την έντονη δυσαρέσκεια των tattoo artists για την επικείμενη απαγόρευση δύο συγκεκριμένων χρωμάτων μελανιού, συγκεντρώνοντας μέχρι στιγμής περίπου 170.000 υπογραφές.
Η απαγόρευση θα «επηρεάσει αρνητικά την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαίων καλλιτεχνών δερματοστιξίας σε σχέση με παρόχους εκτός ΕΕ», υποστηρίζει το ψήφισμα, προειδοποιώντας ότι κάτι τέτοιο θα «προωθούσε την αναβίωση των λεγόμενων τατουατζήδων της ″πίσω πόρτας″, δηλαδή παράνομων παρόχων».
Πρώτα η ασφάλεια
Η επιστημονική έρευνα μέχρι στιγμής σχετικά με το εάν τα μελάνια για τα τατουάζ προκαλούν καρκίνο παραμένει ασαφής. Ορισμένες από τις ουσίες που βρίσκονται στα μελάνια έχουν αποδειχθεί καρκινογόνες, αλλά η άμεση σύνδεση δεν έχει ακόμη επιβεβαιωθεί.
Μια έρευνα του 2012 τόνιζε ότι οποιαδήποτε συσχέτιση μεταξύ των καρκίνων του δέρματος που προκύπτουν στα τατουάζ «πρέπει να θεωρείται μέχρι στιγμής ως τυχαία». Μια άλλη του 2016 υποστήριζε ότι οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι «σχετικά σπάνιες» και «γενικά απρόβλεπτες» και τείνουν να προκαλούνται από το ανοσοποιητικό σύστημα ή από δερματικές λοιμώξεις.
Οι «μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία» των τατουάζ δεν έχουν ποτέ διερευνηθεί, εξηγούν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Λουντ της Σουηδίας, οι οποίοι επί του παρόντος εργάζονται πάνω σε μια νέα μελέτη για να απαντήσουν «για πρώτη φορά» εάν τα τατουάζ συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου. Το πρότζεκτ θα ολοκληρωθεί στα τέλη του επόμενου έτους.
Εκτός από τις καρκινογόνες, μεταλλαξιογόνες και τοξικές για την αναπαραγωγή ουσίες (CMR), οι νέοι περιορισμοί καλύπτουν επίσης ερεθιστικά του δέρματος, ουσίες που είναι «διαβρωτικές ή βλαβερές για τα μάτια» και άλλες χημικά που έχουν ήδη ρυθμιστεί στα καλλυντικά προϊόντα.
Η πρόθεση δεν είναι να «ακρωτηριαστεί» η επιχείρηση του τατουάζ, αλλά να γίνει πιο ασφαλής, εξηγεί ο Μαρκ Μπλέινι, ειδικός στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων (ECHA) που εργάστηκε για την πρόταση απαγόρευσης.
Ο οργανισμός κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο περιορισμός είναι «ανάλογος με τον κίνδυνο» επειδή θα αποφέρει «σημαντικά» κοινωνικά οφέλη, συμπεριλαμβανομένης της αποφυγής «δυσμενών επιπτώσεων στο δέρμα και άλλων επιπτώσεων στην υγεία». Προβλέπει, επίσης, ότι δεν θα υπάρξουν «σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις στις αλυσίδες εφοδιασμού».
Οι κατασκευαστές είχαν στη διάθεσή τους αρκετά χρόνια για να φτιάξουν άλλες ουσίες εγκεκριμένες από το REACH για τα μελάνια που θα απαγορευτούν σύντομα, επισημαίνει ο Μπλέινι.
Τους δόθηκε επίσης ένας επιπλέον χρόνος για να βρουν εναλλακτικές λύσεις για δύο συγκεκριμένες χρωστικές - τις Pigment Blue 15 και Pigment Green 7. Ωστόσο οι κατασκευαστές μελανιών λένε ότι είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αντικατασταθούν. Αυτές πρόκειται να απαγορευτούν τον Ιανουάριο του 2023.
«Εναπόκειται πραγματικά στους κατασκευαστές να βεβαιωθούν ότι προμηθεύονται τα μελάνια τους από κάπου που τους επιτρέπει να συμμορφώνονται με τη νομοθεσία», επιμένει ο ο Μπλέινι.
Επτά χώρες της ΕΕ - Γαλλία, Βέλγιο, Γερμανία, Ολλανδία, Ισπανία, Σλοβενία και Σουηδία - έχουν ήδη ενσωματώσει στην εθνική νομοθεσία τους τις κατευθυντήριες γραμμές για τα μελάνια τατουάζ, που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο της Ευρώπης το 2003 και το 2008.
Πέντε αποχρώσεις του γκρι
Τα στούντιο τατουάζ λένε ότι οι κατασκευαστές μελανιών «σέρνουν τα τακούνια τους».
Ο δημοφιλής προμηθευτής μελάνης TekTik έχει επισημάνει 131 «μελάνια καλλιτεχνών» που είναι διαθέσιμα προς αγορά στον ιστότοπό του με μια προειδοποιητική επισήμανση που αναφέρει: «Ολα τα μελάνια αυτής της κατηγορίας ΔΕΝ είναι συμβατά με το REACH και ΔΕΝ μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τατουάζ μετά τις 4 Ιανουαρίου 2022».
Η λίστα με τα μελάνια τατουάζ που έχει δηλωθεί ως «συμβατή με το REACH» περιλαμβάνει μόνο επτά προϊόντα - όλα σε αποχρώσεις του μαύρου, του λευκού και του γκρι.
«Είμαστε ενημερωμένοι ότι οι Eternal, Intenze, World Famous και Silverback βρίσκονται στην τελική φάση δοκιμών ενός έγχρωμου μελανιού συμβατού με το REACH», έγραψε σε μια ανάρτηση ιστολογίου με ημερομηνία 15 Δεκεμβρίου, η προμηθεύτρια εταιρεία, αναφερόμενη στους κατασκευαστές μελανιών. «Ωστόσο, δεν έχουμε λάβει τελική ημερομηνία για αυτό. Είτε δεν λαμβάνουμε καμία απάντηση στα e-mail μας ή ένα σκέτο ″Εργαζόμαστε πάνω σε αυτό″».
Ακόμη και μεταξύ εκείνων που χαιρετίζουν τον νέο περιορισμό, το πρωτοφανές εύρος του εγείρει ανησυχίες σχετικά με την επιβολή του.
Η μη κερδοσκοπική Health and Environment Alliance χαιρετίζει γενικά τον «ισορροπημένο» περιορισμό, αλλά αναρωτιέται σε ποιο βαθμό οι εθνικές αρχές θα είναι σε θέση να διασφαλίσουν τη συμμόρφωση - ειδικά από τη στιγμή που η συγκεκριμένη νομοθεσία στοχεύει έναν τομέα που αποτελείται από μικρές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες.
Λίγες ημέρες πριν από τη λήξη της προθεσμίας, οι τατουατζήδες λένε ότι ακόμα δεν γνωρίζουν πώς θα εφαρμοστεί η νομοθεσία και ποιες κυρώσεις θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.
Πηγή: Politico