Τα βυζαντινά ψηφιδωτά καθεδρικού ναού στη Σικελία επανήλθαν στην παλιά τους αίγλη

Καλύπτουν μία επιφάνεια άνω των 6.400 τετραγωνικών μέτρων και περιέχουν περίπου 2,2 κιλά ατόφιου χρυσού. Είναι τα δεύτερα μεγαλύτερα στον κόσμο, μετά της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη.
Ο τρούλος του καθεδρικού ναού του Μονρεάλε στη Σικελία με τα περίφημα βυζαντινά ψηφιδωτά, Cattedrale di Santa Maria Nuova. (Photo by Frank Bienewald/LightRocket via Getty Images)
Ο τρούλος του καθεδρικού ναού του Μονρεάλε στη Σικελία με τα περίφημα βυζαντινά ψηφιδωτά, Cattedrale di Santa Maria Nuova. (Photo by Frank Bienewald/LightRocket via Getty Images)
Frank Bienewald via Getty Images

Χτισμένος τον 12ο αιώνα υπό Νορμανδική κατοχή, ο καθεδρικός ναός του Μονρεάλε στη Σικελία, ένας από τους λιγότερο γνωστούς θησαυρούς της ιταλικής τέχνης, διαθέτει τα μεγαλύτερα ψηφιδωτά βυζαντινού ρυθμού στην Ιταλία, δεύτερα στον κόσμο μόνο μετά την Αγία Σοφία στην Κωνσταντινούπολη.

Ο ναός που ατενίζει την πόλη του Παλέρμο από έναν λόφο και έχει ανακηρυχθεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της Unesco, επανήλθε στην παλιά του αίγλη μετά από εκτεταμένες εργασίες αποκατάστασης.

Ακολουθώντας την παράδοση της Κωνσταντινούπολης, τα ψηφιδωτά του Μονρεάλε που καλύπτουν μία επιφάνεια άνω των 6.400 τετραγωνικών μέτρων και περιέχουν περίπου 2,2 κιλά ατόφιου χρυσού, ενέπνεαν δέος στον επισκέπτη που βρισκόταν στο κεντρικό κλίτος.

Η αποκατάσταση διήρκεσε πάνω από ένα χρόνο, και στο διάστημα αυτό ο καθεδρικός ναός μετατράπηκε σε μικρό εργοτάξιο, με ένα λαβύρινθο από σκαλωσιές που είχαν στηθεί στην Αγία Τράπεζα και στο εγκάρσιο κλίτος.

Οι επεμβάσεις τις οποίες ανέλαβαν ειδικοί του Ιταλικού Υπουργείου Πολιτισμού, ξεκίνησαν με την αφαίρεση του πυκνού στρώματος σκόνης που είχε συσσωρευτεί στα ψηφιδωτά με την πάροδο των ετών και συνεχίστηκαν με την επισκευή πλακιδίων που είχαν χάσει το σμάλτο και την επικάλυψη τους με φύλλο χρυσού. Τέλος, επενέβησαν στα σημεία όπου τα πλακάκια είχαν αποκολληθεί από τους τοίχους.

Η εργασία στα ψηφιδωτά ήταν μια πρόκληση και μια μεγάλη ευθύνη, δήλωσε ο πατέρας Nicola Gaglio, ιερέας του ναού επί 17 χρόνια, ο οποίος και παρακολούθησε στενά το έργο της αποκατάστασης.

Η εργασία στα ψηφιδωτά ήταν μια πρόκληση και μια μεγάλη ευθύνη, δήλωσε ο πατέρας Nicola Gaglio, ιερέας του ναού επί 17 χρόνια, ο οποίος και παρακολούθησε στενά το έργο της αποκατάστασης.

Όπως σημείωσε στο BBC, υπήρξαν κάποια απρόβλεπτα προβλήματα και χρειάστηκε να διακοπούν οι εργασίες μέχρι να βρεθεί λύση. «Για παράδειγμα, όταν έφτασαν στην οροφή, συνειδητοποίησαν ότι στο παρελθόν είχε καλυφθεί με ένα στρώμα βερνικιού που είχε κιτρινίσει. Έπρεπε να το αφαιρέσουν, κυριολεκτικά όπως θα έκαναν με μία μεμβράνη».

Τα ψηφιδωτά είχαν αποκατασταθεί μερικώς το 1978 , αλλά αυτή τη φορά η επέμβαση ήταν ευρύτερη και περιλάμβανε και την αντικατάσταση του παλαιού συστήματος φωτισμού.

Το πρώτο μέρος της αποκατάστασης κόστισε 1,1 εκατ. ευρώ. Προγραμματίζεται και δεύτερο, το οποίο θα επικεντρωθεί στο κεντρικό κλίτος.

Η εργασία στα ψηφιδωτά ήταν μια πρόκληση και μια μεγάλη ευθύνη, δήλωσε ο πατέρας Nicola Gaglio, ιερέας του ναού επί 17 χρόνια, ο οποίος και παρακολούθησε στενά το έργο της αποκατάστασης.

Όπως σημείωσε στο BBC, υπήρξαν κάποια απρόβλεπτα προβλήματα και χρειάστηκε να διακοπούν οι εργασίες μέχρι να βρεθεί λύση. «Για παράδειγμα, όταν έφτασαν στην οροφή, συνειδητοποίησαν ότι στο παρελθόν είχε καλυφθεί με ένα στρώμα βερνικιού που είχε κιτρινίσει. Έπρεπε να το αφαιρέσουν, κυριολεκτικά όπως θα έκαναν με μία μεμβράνη».

Πώς ήταν να βλέπεις τις σκαλωσιές να βγαίνουν και τα ψηφιδωτά να λάμπουν στο νέο τους φως; «Όταν τα βλέπεις αισθάνεσαι δέος και δεν μπορείς πραγματικά να σκεφτείς τίποτα. Είναι απόλυτη ομορφιά», είπε ο πατέρας Nicola Gaglio. Και πρόσθεσε: «Αυτός ο κόσμος χρειάζεται την ομορφιά, γιατί μας υπενθυμίζει τι είναι καλό στην ανθρωπότητα, τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος».

Με πληροφορίες από BBC

Δημοφιλή