Οι 7 δημοσκοπήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας μετά την τραγωδία των Τεμπών αποτυπώνουν ένα πολιτικό σκηνικό διαφορετικό από αυτό που αποτυπωνόταν πριν την τραγωδία.
Θα επιχειρήσουμε μια προσέγγιση με βάση τη μελέτη μόνο της διευκρινισμένης ψήφου, δηλαδή θα κάνουμε μια αναγωγή των έγκυρων απαντήσεων στο 100%. Αυτή είναι μια πρακτική, που υπόκειται σε παραδοχές, με κύρια το ότι η αδιευκρίνιστη ψήφος θα κατανεμηθεί όπως η διευκρινισμένη.
Βεβαίως, αυτό μόνο αυτονόητο δεν είναι, ιδίως σε συνθήκες ρευστότητας των συναισθημάτων και των γνωμών της κοινωνίας. Ωστόσο, ο μέσος όρος των έγκυρων γνωμών, ανηγμένος στο σύνολο του εκλογικού σώματος, μπορεί να μας δώσει κάποια πρώτα ενδεικτικά συμπεράσματα του συναισθηματικού αποτυπώματος της κοινωνίας τις πρώτες εβδομάδες μετά το σοκ.
Υπ’ αυτήν την οπτική, λοιπόν, πάντα, ο μέσος όρος των δημοσκοπήσεων στην έγκυρη διευκρινισμένη ψήφο, πριν και μετά τα Τέμπη, εξελίσσεται ως εξής:
Η «μετάφραση» των σημερινών μέσων ποσοστών (των δεξιά) σε έδρες, στις 1ες εκλογές της απλής αναλογικής, είναι οι εξής:
Η ΝΔ εισπράττει δυσαρέσκεια, που αποτυπώνεται σε πτώση του ποσοστού της κατά 2,6% (από το 36,6% στο 34%), γεγονός που αφενός καθιστά αδύνατο το σχηματισμό κυβέρνησης στις 1ες εκλογές από κοινού με το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ (αθροιστικά κινούνται στις 145 έδρες), αφετέρου φαίνεται να δυσκολεύει την επίτευξη αυτοδυναμίας για τη ΝΔ στις 2ες εκλογές.
Κι αυτό, γιατί η αυτοδυναμία στις 2ες εκλογές εκτιμάται ότι θα απαιτήσει για τη ΝΔ ένα ποσοστό κοντά στο 38%. Με αφετηρία το προ Τεμπών 36,6%, η αυτοδυναμία φαινόταν απολύτως εφικτή στις 2ες εκλογές. Τώρα όμως το ενδεχόμενο αυτό απομακρύνεται. Τουλάχιστον, όπως φαίνεται από την τωρινή «φωτογραφία της στιγμής».
Ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζει άνοδο, μικρότερη από την πτώση της ΝΔ, εφόσον, ως τέως κυβερνητικό κόμμα, χρεώνεται και αυτός εν μέρει το ατύχημα. Ωστόσο, πλησιάζει πλέον σταθερά το 30%, με πολλές πιθανότητες να το υπερβεί, ήδη από τις 1ες εκλογές.
Το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, ως επίσης πρώην κυβερνητικό κόμμα της Μεταπολίτευσης, χρεώνεται αρκετά το ατύχημα, με πτώση περίπου 2 μονάδων, από το σχεδόν 13% στο σχεδόν 11%.
Το ΚΚΕ εμφανίζεται να επωφελείται, με άνοδο μισής μονάδας, από το 6,3% στο 6,8%, φθάνοντας σε ποσοστό 1,5 μονάδα υψηλότερο από αυτό των τελευταίων εκλογών (5,3%). Ευδιάκριτο τμήμα της διαμαρτυρίας για τα Τέμπη έχει ταξικό πρόσημο.
Η Ελληνική Λύση δεν φαίνεται να επωφελείται ιδιαίτερα∙ εμφανίζει μια πολύ μικρή άνοδο, από το 4,5% στο 4,7%, σε κάθε περίπτωση πάνω από τα ποσοστά της των προηγούμενων εκλογών (3,7%).
Το κόμμα με τη μεγαλύτερη άνοδο, αναλογικά με το ποσοστό του, είναι το Μερα25. Η άνοδος από το 3,2% στο 4,1% (σχεδόν κατά το ¼ της πρηγούμενης δύναμής του δηλαδή) αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες το κόμμα αυτό να αντέξει τα διλήμματα της διακυβέρνησης που μοιραία θα τεθούν στις 2ες εκλογές και να περάσει το κατώφλι του 3% για είσοδο στη Βουλή.
Τέλος, οι «Έλληνες», το κόμμα Κασιδιάρη, φαίνεται να μπαίνει πια στη Βουλή, εφόσον, όμως, η συμμετοχή του στις εκλογές κριθεί τελικά νόμιμη.
Προεκτείνοντας τις σημερινές τάσεις στις 2ες εκλογές
Προσπαθώντας να προεκτείνουμε τις σημερινές τάσεις στις 2ες εκλογές, ας κάνουμε τις εξής διαδοχικές παραδοχές (υποθετικό σενάριο):
Το σκηνικό δεν αλλάζει πολύ έως τις 1ες εκλογές. Τα συναισθήματα δεν καταλαγιάζουν πολύ και η εκλογική συμπεριφορά δεν αλλάζει ιδιαίτερα.
Δεν μπορεί να σχηματιστεί κυβέρνηση από τη Βουλή των 1ων εκλογών, επομένως η Βουλή διαλύεται και διεξάγονται 2ες εκλογές.
Στις 2ες εκλογές, τίθενται διλήμματα κυβερνησιμότητας, επομένως τα κόμματα (πό το 3ο και κάτω συμπιέζονται κατά μία μονάδα έκαστο (ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ 10,2%, ΚΚΕ 5,8%, Ελλ.Λύση 3,7%, Μερα25 3,1%) και τα δύο μεγάλα επωφελούνται, από 3 μονάδες έκαστο (ΝΔ 37%, ΣΥΡΙΖΑ 32,4%). Το Μερα25 επιβιώνει εντός Βουλής με 3,1%.
Παράλληλα, ισχύει ο νέος εκλογικός νόμος, της ενισχυμένης αναλογικής, με το κλιμακωτό μπόνους στο 1ο κόμμα.
Το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακά οριακό:
Κάνοντας, απλώς, άλλη μία υπόθεση πολιτικού ρεαλισμού, ας δεχθούμε ότι ο σχηματισμός κυβέρνησης συνεργασίας ΝΔ-ΠΑΣΟΚ είναι, σε αυτήν την περίπτωση, το πιθανότερο σενάριο.
Ο απολύτως οριακός παράγοντας που περισσότερο αποτρέπει την αυτοδυναμία της ΝΔ είναι, μαθηματικά, η είσοδος του Μερα25 στη Βουλή.
Αν το Μερα25 βρισκόταν, σε αυτό το σενάριο, με 2,9% αντί 3,1% και η ΝΔ στο 37,1% αντί 37%, οι έδρες της ΝΔ θα ήταν 151 αντί 147.
Με δυο λόγια: το Μερα25 στη Βουλή, το ΠΑΣΟΚ στην Κυβέρνηση!