Ένας πρωτοετής φοιτητής της νομικής σχολής διδάσκεται το βασικό πλαίσιο της νομικής επιστήμης που θα κληθεί εντός ολίγων ετών να υπηρετήσει εντός και εκτός δικαστικών αιθουσών.
Ένας πρωτοετής φοιτητής νομικής αντιλαμβάνεται σύντομα και συν τω χρόνω την κεφαλαιώδη σημασία όχι μόνο του ουσιαστικού δικαίου (ιδιωτικού ή δημοσίου), αλλά και του δικονομικού δικαίου, του νομικού πλαισίου δηλαδή που αφορά στη δικαστική διαδικασία από την κατάθεση ενός δικογράφου ή την κατάθεση της μήνυσης ή έγκλησης, έως και την έκδοση της δυνητικής αμετάκλητης δικαστικής απόφασης.
Όλα τα ανωτέρω δεν είναι ούτε εύκολα, ούτε κατανοητά από τον καθέναν ή την καθεμια. Η νομική άλλως τε είναι μία δύσκολη και πολύ απαιτητική επιστήμη, η οποία προσελκύει διαχρονικά πολλά από τα λαμπρότερα μυαλά της χώρας, έχει δε αποκληθεί δικαιότατα ως η κορωνίς των επιστημών.
Με αφορμή την πρόσφατη πρωτόδικη καταδίκη του πρώην καλλιτεχνικού διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου κ. Λιγνάδη, απεδείχθη ότι η ελληνική κοινή γνώμη όπως αυτή εκφράζεται δια των μέσων κοινωνικής δικτυώσεως, θεωρεί μάλλον στην πλειοψηφία της ότι οι δικαστικές αποφάσεις πρέπει να υπόκεινται σε κάποιου είδους λαϊκή ετυμηγορία πριν εκδοθούν…
Παρά το γεγονός ότι ο κύριος Λιγνάδης κατεδικάσθη στον πρώτο βαθμό σε 12 χρόνια κάθειρξη, η κοινή γνώμη -παραβλέποντας και το καθόλα ισχύον τεκμήριο της αθωότητας σε αυτό το στάδιο της δικαστικής διαδικασίας- κορυβαντιά κατά της ανασταλτικής δύναμης της έφεσης και της εκ των πραγμάτων παύσης της κράτησης του σκηνοθέτη κ. Λιγνάδη. Η δε εισαγγελέας κυρία Χαλβά άσκησε εχθές έφεση στα δύο αθωωτικά σκέλη της αποφάσεως για τον πρώην καλλιτεχνικό διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου όπως άλλωστε εδικαιούτο να το πράξει.
Πρέπει να γίνει κατανοητό σε αυτή τη χώρα και εδώ και πολλά έτη, ότι υφίσταται διάκριση των εξουσιών. Οι τρεις υπάρχουσες εξουσίες νομοθετική, εκτελεστική και δικαστική δρουν και πρέπει να δρουν πλήρως ανεξάρτητα από οιονδήποτε.
Η νομοθετική εξουσία είναι για να ψηφίζει τους νόμους και η δικαστική εξουσία για να τους εφαρμόζει μέσα από μία συγκεκριμένη δικαστική διαδικασία, όπως προβλέπεται από τη δικονομία ποινική, πολιτική ή διοικητική κατά περίπτωση. Όσο ισχύει αυτό το πολίτευμα λειτουργεί. Εάν παύσει να ισχύει αυτή η διάκριση τότε υπάρχει πρόβλημα.
Εν προκειμένω είδαμε μέλη της αξιωματικής αντιπολίτευσης να φωνασκούν για την απόφαση του δικαστηρίου για την υπόθεση Λιγνάδη. Τραγική ειρωνεία εν προκειμένω είναι ότι η υπεράσπιση του κ. Λιγνάδη βασίστηκε σε νομοθέτημα που εψήφισε κατά πλειοψηφία ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβερνών κόμμα!
Πώς εάν τα μέλη ενός κόμματος που διοίκησε λίαν προσφάτως τη χώρα δεν έχουν κρίση και διάκριση, μπορούμε να αξιώνουμε τα ανωτέρω από τους πολίτες; Πολλώ δε μάλλον που το δικαστήριο απλώς εφήρμοσε έναν νόμο που ψήφισε η ίδια η αξιωματική αντιπολίτευση όταν ήτο στην κυβέρνηση…
Όλα τα ανωτέρω είναι συμπτώματα μιας ευρύτερης σύγχυσης που επικρατεί στην κοινωνία.
Δεν είναι τυχαίο ότι εν μέσω της διαρκούσης ακόμη πανδημίας, υπήρξε δικηγόρος ο οποίος έδινε συμβουλές για τα εμβόλια, αλλά το χειρότερο όλων είναι ότι είχε και συγκεκριμένο κοινό που τον συμβουλευόταν…
Η δε αισθητική «λαϊκής δικαιοσύνης» και «λαϊκών δικαστηρίων» που αποπνέει ένα μεγάλο τμήμα των μέσων κοινωνικής δικτυώσεως, αλλά και ορισμένες ανακοινώσεις στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ περί της προσφάτου αποφάσεως, είναι κόκκινες σημαίες (red flags) για την ποιότητα του πολιτεύματός μας…
Δέον είναι να ξανά αποκτήσουμε ως κοινωνία κρίση και διάκριση.
Να αντιληφθούμε την αξία της γνώσης και της εξειδίκευσης.
Να κατανοήσουμε τη θεμελιώδη αξία του τεκμηρίου της αθωότητας.
Να καταλάβουμε στην πράξη την διάκριση των εξουσιών.
Να δούμε την αξία που έχει για την ίδια τη δημοκρατία η δικαστική διαδικασία και η δικονομία.
Να μάθουμε να ακούμε τους πραγματικά ειδικούς.
Να αποκτήσουμε κοντολογίς ξανά ψυχραιμία, καταλλαγή και σύνεση, κοινώς να αποκτήσουμε διάκριση.
Να σεβόμαστε τέλος τα μόνα αρμόδια να απονείμουν δικαιοσύνη στην Ελλάδα, δηλαδή τα ελληνικά δικαστήρια, είτε συμφωνούμε με την απόφαση, είτε διαφωνούμε με αυτή.
***
*Ο Χρήστος Φασλής είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Διαμεσολαβητής CEDR, PON Harvard Alumnus