«Δρόμοι παλιοί, που αγάπησα και μίσησα ατέλειωτα,
κάτω απ’ τους ίσκιους των σπιτιών να περπατώ,
νύχτες των γυρισμών αναπότρεπτες κι η πόλη νεκρή».Μ. Αναγνωστάκης
Βροχή τα μηνύματα για το τείχος της ντροπής. Τριάντα χρόνια «ενωμένης Γερμανίας», γράφουν, με μια χαρμολύπη για τη Λευκωσία, την τελευταία «μοιρασμένη» πρωτεύουσα της Ευρώπης. «Έχουμε κι εμείς τείχος», γράφουν, ανταποκρινόμενοι στην ιστορική αναθεώρηση και αγνοώντας επιδεικτικά όλα όσα ύψωσαν τα λευκωσιάτικα «τείχη», την πράσινη γραμμή. Φαντασιώνονται εικόνες –σαν εκείνες της 9ης Νοεμβρίου 1989– όπου αγκαλιασμένοι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι θα πηδούν τα τείχη και χαρούμενοι θα φτιάχνουν το νέο κυπριακό μέλλον, υπό τους ήχους του ιστορικού «Wind of Change». ΣΤΟΠ.
Ιστορικά, συνειδητά και όχι κατά λάθος, σφάλματα για να αιωρείται η αντίληψη ότι και εδώ συμφωνήθηκε η διαίρεση και το μόνο που μας χωρίζει είναι το τείχος:
H Λευκωσία δεν είναι η τελευταία «μοιρασμένη» πρωτεύουσα της Ευρώπης. Η Λευκωσία είναι ημικατεχόμενη. Οι δύο πλευρές δεν είναι αντιμαχόμενα ίσες. Η μια διατηρεί παρανόμως 40.000 στρατιώτες με επιθετική διάταξη, ενώ η άλλη βρίσκεται σε αμυντική ούσα το θύμα της όλης κατάστασης.
Πίσω από το τείχος, δεν βρίσκεται απλός ο μισός πληθυσμός της Λευκωσίας, μα μια κατάφωρη παρανομία, ένα κατοχικό καθεστώς, που εδώ και 45 χρόνια αξιώνει τη νομιμοποίηση των εγκλημάτων του. Η Λευκωσία δεν «μοιράστηκε» μετά από συμφωνίες μεταξύ των νικητών κάποιου μεγάλου πολέμου. Εδώ έγιναν εγκλήματα. Εισβολή, εθνοκάθαρση, αιχμαλωσία, διωγμοί, λεηλασίες, κατοχή.
Το κυπριακό ζήτημα δεν είναι κεφάλαιο κάποιου ψυχρού πολέμου, ιδεολογικό ή οικονομικό. Μια «περεστρόικα» δεν θα ρίξει το προτελευταίο τείχος της Ευρώπης –το τελευταίο είναι στην Ιρλανδία– και θα ανταμωθούν ξανά οικογένειες σαν να μη συνέβη τίποτα. Το «τείχος» της Λευκωσίας δεν πέφτει με μεταρρυθμίσεις ούτε με επιπόλαιες δηλώσεις τύπου Σαμπόφσκι ή με ολονύχτια πεφωτισμένα σφυριά και σκεπάρνια. Πίσω από το τείχος της Λευκωσίας, σε αντίθεση με το βερολινέζικο, υπάρχει το πραγματικό τείχος που βασανίζει την Κύπρο. Το τείχος της τουρκικής κατοχής, που δεν διαλύεται με μεμψίμοιρους χαριεντισμούς, αλλά με μαγκιά, αρετή και τόλμη.
Να γιατί η Λευκωσία δεν είναι Βερολίνο. Να γιατί τα βερολινέζικα όνειρα είναι λόγια βαριά για τον μεσαίωνα που συντηρεί η Τουρκία στα κατεχόμενα. Ιστορική ή μη η 9η Νοεμβρίου 1989, το «τείχος» της Λευκωσίας είναι ολοζώντανο. Ανιχνεύεται, όχι σε μουσεία ή μαγαζιά με σουβενίρ, μα στη σημαία του Πενταδακτύλου, στις στολές των Τούρκων φαντάρων, στις κατεστραμμένες εκκλησίες, στα τσιμέντα του Ερντογάν και των επιχειρηματιών φίλων του, στα σπίτια των παππούδων μας, στους τάφους των γιαγιάδων μας.