Η εγκατάσταση τελεφερίκ, η μετατροπή της οικίας Γιάννη Ρίτσου σε Δημοτικό Μουσείο, η φωτιστική ανάδειξη του Βράχου, και η αποκατάσταση των τειχών είναι τα τέσσερα βασικά έργα που υλοποιούνται στο μνημειακό σύνολο της Μονεμβασιάς στο πλαίσιο της διαμόρφωσης και εφαρμογής Στρατηγικού Σχεδίου για την ολοκληρωμένη διαχείρισή του, όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Πολιτισμού. Σύμφωνα με τον ορίζοντα ολοκλήρωσης του σχετικού ερευνητικού προγράμματος που εκπονούν οι αρμόδιες Διευθύνσεις του ΥΠΠΟ με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, τον Ιούνιο του 2024 το πρόγραμμα θα έχει ολοκληρωθεί.
Η ιδιαιτερότητα της ιστορικής καστροπολιτείας είναι ότι πρόκειται για ένα μνημειακό και οικιστικό σύνολο όπου συνυπάρχουν ο ενεργός οικισμός της Κάτω Πόλης με τον αρχαιολογικό χώρο της Άνω Πόλης.
Η σύνδεση της Ανω με την Κάτω Πόλη είναι ο στόχος της υλοποίησης των έργων σε συνδυασμό με εκείνα που έχουν ήδη ολοκληρωθεί όπως η αποκατάσταση του Ναού της Αγίας Σοφίας στην Άνω Πόλη. Η σύνδεση αυτή θα επιτρέψει την καθολική πρόσβαση σε κάθε επισκέπτη.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου, το Στρατηγικό Σχέδιο έχει ως κύριο στόχο να προτεραιοποιήσει τις αναγκαίες παρεμβάσεις στη βάση μιας βιώσιμης ανάπτυξης του μνημειακού και συγχρόνως οικιστικού συνόλου.Το ερευνητικό πρόγραμμα περιλαμβάνει την αναγνώριση και τεκμηρίωση του αρχαιολογικού χώρου της Μονεμβασιάς (Άνω και Κάτω Πόλη) με καταγραφή των προβλημάτων που εντοπίζονται. Τεκμηριώνει τη σκοπιμότητα του έργου και διατυπώνει το στρατηγικό όραμα για την ανάδειξη της καστροπολιτείας. Εξετάζονται ειδικά ζητήματα επισκεψιμότητας και διατυπώνονται προτάσεις για το συνολικό έργο, ενώ παράλληλα, συντάσσονται ειδικές προδιαγραφές για την εκπόνηση των επιμέρους μελετών. Ιεραρχεί, σε βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο επίπεδο, τους στόχους και τις δράσεις για την ολοκληρωμένη προστασία, συντήρηση, αποκατάσταση και ανάδειξη της καστροπολιτείας της Μονεμβασιάς.
Και η ανακοίνωση καταλήγει αναφέροντας ότι η περίπτωση της Μονεμβασιά θα λειτουργήσει ως πιλότος, ώστε ο στρατηγικός σχεδιασμός για την ολοκληρωμένη διαχείριση αντίστοιχων μνημειακών συνόλων, να θέτει προτεραιότητες, στόχους και χρονοδιαγράμματα.