Άραγε πρέπει να επιτρέπουμε την πρόσβαση στα cookies, κάθε φορά που μας ζητείται; Το συγκεκριμένο ερώτημα εγείρει ένα σύνολο από υποερωτήματα. Ας τα πάρουμε ένα-ένα.
Αν ψάχνουμε για μια γρήγορη και εύκολη απάντηση, τότε «όχι», δεν πρέπει να επιλέγουμε άκριτα «Να επιτρέπονται τα cookies», σε κάθε ιστότοπο που μας απευθύνει το εν λόγω ερώτημα. Αν όμως θέλουμε να γνωρίζουμε πότε είναι ασφαλές να συναινούμε στην πρόσβαση των cookies και πότε όχι, τότε, τα πράγματα αρχίζουν να περιπλέκονται.
Αλήθεια, τι είναι τα cookies;
Όταν επισκεπτόμαστε έναν ιστότοπο, πάντοτε τίθεται σε ένα μικρό παράθυρο το ερώτημα, γύρω από το εάν θα αποδεχθούμε ή θα απορρίψουμε τα cookies. Ουσιαστικά, πρόκειται για μικρά αρχεία με πληροφορίες, που δημιουργούν οι ιστοσελίδες καθώς τις επισκεπτόμαστε.
Είναι αντίστοιχα με μικρά αρχεία κειμένου, όπου η πληροφορία είναι κωδικοποιημένη. Γι’αυτό άλλωστε, δε φαίνεται να έχει την παραμικρή συνοχή όταν τη διαβάζει ένας απλός άνθρωπος. Τα συγκεκριμένα αρχεία, καθώς και οι πληροφορίες που περιέχουν, δημιουργούνται στον υπολογιστή, από τον οποίο πραγματοποιήσαμε την επίσκεψη μας στην ιστοσελίδα. Κάθε ιστοσελίδα χρησιμοποιεί αποκλειστικά τα cookies που η ίδια έχει δημιουργήσει.
Παρεμπιπτόντως, γιατί αποκαλούμε τα αρχεία κειμένου «cookies»;
Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, ένας προγραμματιστής υπολογιστών ονόματι Λου Μοντούλι, εφηύρε αυτά τα αρχεία κειμένου και τα ονόμασε cookies, επειδή είχε ακούσει τον όρο «μαγικό cookie», κατά τη διάρκεια ενός μαθήματος λειτουργικών συστημάτων, στο κολέγιο. Η συγκεκριμένη έννοια, από τότε μέχρι και σήμερα, περιγράφει ένα εργαλείο, που θέτει ως στόχο του, να βελτιώσει τη μνήμη ενός ιστότοπου, έτσι ώστε να θυμάται ποιοί είμαστε όταν επιστρέφουμε σε αυτόν.
Χωρίς τα cookies, θα τοποθετούσαμε προϊόντα στο διαδικτυακό καλάθι αγορών μας, προκειμένου να τα παραγγείλουμε αργότερα και δεν θα παρέμεναν ποτέ εκεί. Δεν θα ήταν ενοχλητικό;. Στον Μοντούλι, λοιπόν άρεσε ο όρος «cookies», ο οποίος πλέον είναι ευρέως γνωστός μεταξύ των χρηστών του διαδικτύου.
Τα «cookies» είναι επικίνδυνα;
«Τα cookies δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ούτε απολύτως κακά, αλλά ούτε και απολύτως καλά», εξηγεί ο Κρις Άνγκουλο, ειδικός υπολογιστών στο JustAnswer.com, έναν ιστότοπο ερωτήσεων και απαντήσεων σε ζητήματα σχετικά με τον κυβερνοχώρο.
«Η αποδοχή των cookies είναι περισσότερο προσωπική επιλογή. Ουσιαστικά πρόκειται για μια άδεια που δίνουμε, προκειμένου τα δεδομένα μας να χρησιμοποιθούν, κάνοντας την ψηφιακή μας εμπειρία πιο εξατομικευμένη».
Εάν είμαστε ευγνώμονες κάθε φορά που ένας ιστότοπος αποθηκεύει τις πληροφορίες σύνδεσής μας, καθώς δεν χρειάζεται να πληκτρολογούμε συνεχώς το όνομα χρήστη και τον κωδικό πρόσβασής μας, τότε θα πρέπει να ευχαριστήσουμε τα cookies του ιστότοπου.
Χωρίς τα cookies, εάν μεταβαίναμε σε έναν ιστότοπο για την πρόγνωση του καιρού, θα έπρεπε να εισάγουμε τον ταχυδρομικό μας κώδικα κάθε φορά, προκειμένου να μάθουμε αν θα βρέχει ή αν θα έχει ήλιο στην περιοχή μας. Γενικά, τα cookies ενός ιστότοπου ενδέχεται να είναι καλοπροαίρετα ή ακόμη και αναπόφευκτα και ίσως χρειαστεί να τα αποδεχτούμε. Όχι όμως σε κάθε περίπτωση.
Πώς ξεχωρίζουμε πότε είναι ασφαλές να αποδεχθούμε την πρόσβαση στα cookies και πότε όχι;
Σε αυτό το σημείο βρισκόμαστε αντιμέτωποι με το κυρίαρχο ερώτημα, που μας ταλανίζει όλους, ως χρήστες του διαδικτύου. Ο εν λόγω ενδοιασμός προκύπτει, καθώς υπάρχουν αρκετοί τύποι cookies. Ο Τιμ Φίνιν, καθηγητής πληροφορικής και ηλεκτρολόγων μηχανικών στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ, εξηγεί ότι συνήθως συναντάμε τριών ειδών cookies:
Cookies επισκέπτη
Είναι τα πιο ασφαλή και χρήσιμα για τους χρήστες. Βοηθούν τους ιστότοπους να παρέχουν περιεχόμενο προσαρμοσμένο στις ανάγκες μας και να απομνημονεύουν τις επιλογές μας. Τα cookies αυτή της κατηγορίας διαγράφονται αυτόματα, εφόσον τερματίσουμε το πρόγραμμα περιήγησής μας.
Μόνιμα cookies
Δημιουργούνται από ιστότοπους που επισκεπτόμαστε και αποθηκεύονται στη συσκευή μας. Μπορούν να αναγνωρίσουν τις επανεπισκέψεις μας και να θυμούνται χρήσιμα πράγματα για εμάς. Η πρόσβαση σε αυτά είναι δυνατή μόνο από τον ιστότοπο που τα δημιούργησε.
Cookies τρίτων
Τα λιγότερο χρήσιμα και ταυτόχρονα τα πιο παρεμβατικά. Πρόκειται για cookies που έχουν αναπτυχθεί από τρίτους και όχι από τον ιστότοπο που επισκεπτόμαστε. Μπορούν να αποθηκεύσουν πληροφορίες σχετικά με τις δραστηριότητές μας και να τις επιστρατεύσουν για σκοπούς μάρκετινγκ.
Eάν δεν επιθυμούμε να καταγράφεται διαρκώς η συμπεριφορά μας στον κυβερνοχώρο, μας δίνεται η δυνατότητα να αποκλείσουμε τα cookies τρίτων. Ωστόσο, πατώντας κλικ στην επιλογή «Να επιτρέπονται όλα τα cookies», αυτόματα δίνουμε λευκή κάρτα στον ιστότοπο, προκειμένου να εγκαταστήσει δεκάδες cookies.
Ξαφνικά οι διαφημιστές γνωρίζουν ποιες ειδήσεις διαβάζουμε και ποια προϊόντα αναζητάμε. Είτε πρόκειται για στοιχειώδη υλικά αγαθά, είτε για φαρμακευτικά προϊόντα και εξαρτησιογόνες ουσίες. Στη συνέχεια, οι πληροφορίες που αφορούν τις συνήθειές μας, ενδέχεται να μεταπωληθούν σε άλλους ιστότοπους, με αποτέλεσμα οι διαφημίσεις να κατακλύσουν την πλοήγησή μας στο διαδίκτυο.
Πώς μπορούμε να αποκλείσουμε τα cookies τρίτων;
Mεταβαίνοντας σε μια μηχανή αναζήτησης, όπως το Google, και αναζητώντας οδηγίες για το πώς να αποκλείσουμε τα cookies τρίτων στο πρόγραμμα περιήγησης που έχουμε επιλέξει (Google Chrome, Mozilla Firefox και άλλα), θα αποφύγουμε ενοχλητικές ειδοποιήσεις και αλλεπάλληλες προωθητικές ενέργειες.
Ορισμένοι ιστότοποι μας απαγορεύουν να εισέλθουμε, εάν δεν συναινέσουμε στην πρόσβαση των cookies τρίτων, σύμφωνα με τον Στιβ Γουίζμαν, ανώτερο λέκτορα νομικής, φορολογίας και οικονομικού σχεδιασμού στο Πανεπιστήμιο Bentley και εμπνευστή του scamicide.com, μιας ιστοσελίδας που ασχολείται με τις απάτες, κυρίως τις διαδικτυακές.
Εάν μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα το περιεχόμενό του, μπορούμε κατ’ εξαίρεσιν να προσθέσουμε έναν τέτοιο ιστότοπο στη λίστα με τις ιστοσελίδες, από τις οποίες θα δεχόμαστε την πρόσβαση των cookies τρίτων.
Μήπως όλα αυτά μας φαίνονται υπερβολικά χρονοβόρα;
Ορισμένους ανάμεσά μας, δεν μας απασχολεί αν μας «καταδιώκουν» οι διαφημιστές, ειδικά εφόσον πρόκειται για διαφημίσεις προϊόντων που είχαμε την πρόθεση να προμηθευτούμε.
Απλώς επιλέγουμε το «ναι» κάθε φορά που ένας ιστότοπος μας ρωτά εάν σκοπεύουμε να επιτρέψουμε την πρόσβαση στα cookies. Ωστόσο, στην περίπτωση που ο ιστότοπος στον οποίο περιηγούμαστε δεν είναι κρυπτογραφημένος, τα δεδομένα μας δεν προστατεύονται και προσωπικές πληροφορίες, όπως στοιχεία πιστωτικών καρτών, μπορούν εύκολα να διαρρεύσουν.
Πώς μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι ένας ιστότοπος δεν είναι κρυπτογραφημένος;
Προφανές σημάδι, αποτελεί η παρατήρηση ότι η διεύθυνση του ιστού, δηλαδή ο σύνδεσμος URL, δεν διαθέτει «s» μετά το «http». Τότε, έχουμε να κάνουμε με έναν ιστότοπο, στον οποίο πιθανώς δεν θα έπρεπε να επιτρέψουμε στα cookies να παρακολουθούν κάθε μας κίνηση.
Συμπερασματικά, κρίνεται σκόπιμο να αποδεχτούμε την πρόσβαση στα cookies από ορισμένους μόνο ιστοτόπους;
Ακριβώς. Επιτρέπουμε την πρόσβαση στα cookies, κατά προτίμηση σε ιστοσελίδες που εμπιστευόμαστε και χρησιμοποιούμε συχνά. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να ξεφύγουμε από την αποδοχή κάθε μορφής cookies. Ωστόσο, είναι στο χέρι μας να παραμείνουμε ασφαλείς.